ĐẬU NÀNH VÀ SỨC KHỎE: THỰC VÀ GIẢ

Ở các nước Tây phương trong thời gian vài mươi năm trở lại đây, trong chiều hướng tìm kiếm một chiến lược giảm thiểu những bệnh như ung thư, tim mạch, tiểu đường...Ở giới chức y tế thường kêu gọi công chúng nên giảm lượng tiêu thụ chất đạm động vật, và thay vào đó là dùng những thực phẩm được chế biến từ nguồn thực vật như rau củ hay cây trái.Một thiểu số đã thay thế hẳn chất đạm động vật bằng chất đạm thực vật trong bữa ăn, và họ thường được gọi là "những người...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
ĐẬU NÀNH VÀ SỨC KHỎE: THỰC VÀ GIẢ ĐẬU NÀNH VÀ SỨC KHỎE: THỰC VÀ GIẢ Ở các nước Tây phương trong thời gian vài mươi năm trở lại đây, trong chiềuhướng tìm kiếm một chiến lược giảm thiểu những bệnh như ung thư, tim mạch,tiểu đường... Ở giới chức y tế thường kêu gọi công chúng nên giảm lượng tiêu thụ chấtđạm động vật, và thay vào đó là dùng những thực phẩm được chế biến từ nguồnthực vật như rau củ hay cây trái. Một thiểu số đã thay thế hẳn chất đạm động vật bằng chất đạm thực vật trongbữa ăn, và họ thường được gọi là những người ăn chay (tuy nhiên cách ăn chaycủa họ không hoàn toàn đồng nghĩa với ăn chay của các tu sĩ Phật giáo). Một trong những thực phẩm đóng vai trò quan trọng trong bữa ăn chay là đậunành hay các thức ăn được chế biến từ đậu nành. Đối với những người này, họ đếnvới rau cải và trái cây vì họ tin rằng đây là một nguồn thực phẩm an toàn và bổdưỡng nhất. Nhưng ngược lại cũng có người, trong đó có một số làm việc trong ngành ytế, chất vấn khuynh hướng này, vì theo họ chưa có bằng chứng gì cho thấy đậunành có tác dụng tích cực đến sức khỏe con người. Nhiều khi cuộc tranh luận xảyra trên các diễn đàn khoa học trong một không khí nóng, và một sự phân chia ýthức hệ rất rõ ràng: một bên ủng hộ, một bên chống. Trong một cuộc hội thảo ởSan Francisco vào năm 1998 mà người viết bài này có tham dự, sau khi một đồngnghiệp- diễn giả từ Mayo Clinic thuyết trình về lợi và hại của đậu nành, một loạt ýkiến cực đoan ồn ào được đưa ra mà ngay cả hai vị chủ tọa cũng không điều khiểnđược cuộc thảo luận! Ngay cả trong cộng đồng người Việt, một cuộc tranh cãi như thế cũng xảy ra,nhưng hình như với tính cách niềm tin cá nhân, tình cảm và cảm tính hơn là khoahọc. Người thì tin rằng đậu nành là một nguồn dinh dưỡng tuyệt hảo, nhưngcũng có người cho rằng dùng đậu nành có thể có hại đến sức khỏe. Nhưng cả haibên đều ít hay không dẫn chứng những tài liệu khoa học, mà chỉ dựa vào một sốthông tin từ internet và ý kiến của một vài vị bác sĩ trong cộng đồng. Thực ra,đứng trên phương diện biện chứng, tất cả các ý kiến cá nhân của các chuyên viên,dù là chuyên viên hàng đầu trong ngành, có giá trị khoa học rất thấp. Mặt khác, người ta có thể tìm trên internet những thông tin để ủng hộ hay bácbỏ một quan điểm về ảnh hưởng của đậu nành rất dễ dàng, vì hiện nay có hàngtrăm, nếu không muốn nói là hàng ngàn, các trang nhà trên liên mạng viết về đậunành. Thế nhưng, không phải thông tin nào trên liên mạng cũng đều có giá trị vàđộ tin cậy như nhau, vì không có ai hay có cơ chế gì để kiểm tra các thông tin nàytrước khi chúng được công bố. Thực ra, đậu nành chỉ là một trong nhiều loại thực phẩm hàm chứa kích thíchtố nữ estrogen. Gọi là kích thích tố nữ vì estrogen là một yếu tố hóa học chi phốiđến sự phát triển sinh dục trong phụ nữ. Một trong những chức năng chính củaestrogen là giúp cho các cơ quan sinh dục tăng trưởng, và làm phát triển các đặctính nữ (như vú chẳng hạn). Trong thời kỳ cần khả năng sinh sản, estrogen là một kích thích tố quan trọngđóng vai trò điều hòa các hoạt động sinh học của cơ thể, kể cả sinh hoạt tình dục.Nhưng sau thời kì mãn kinh (tuổi mãn kinh trung bình ở người da trắng là 49-51tuổi), buồng trứng không còn sản xuất estrogen nữa, và gây ra một loạt thay đổitâm sinh lí trong người phụ nữ, và dẫn đến một số bệnh mãn tính như ung thư, tiểuđường và loãng xương. Hiện nay, một trong những phương án điều trị và phòng ngừa bệnh tật trongcác phụ nữ sau thời mãn kinh là thay thế kích thích tố (hay còn gọi là HRT,hormone replacement therapy). Tuy nhiên, vài năm gần đây, kết quả của một sốnghiên cứu lâm sàng cho thấy HRT có thể làm tăng nguy cơ bị ung thư vú trongcác phụ nữ có tuổi. Và vấn đề được đặt ra là phải đi tỉm một phương án chữa trịvừa an toàn vừa hữu hiệu hơn HRT. Phytoestrogen được xem là một trong những phương án đó. Vậyphytoestrogen là gì? Tác dụng và tác hại của nó ra sao? Bài viết này có một mụcđích khiêm tốn là trả lời hai câu hỏi trên, bằng cách điểm qua một số kết quảnghiên cứu liên quan đến đậu nành nói riêng [và phytoestrogen nói chung] và sứckhỏe con người đã được công bố trên các tập san y sinh học trên thế giới. Nhữngthông tin này đều được giới nghiên cứu y khoa duyệt qua trước khi công bố, dođó, dù không tuyệt đối, nhưng là những bằng chứng khoa học có độ tin cậy caohơn nhiều so với những thông tin trên internet [không phải từ những tập san Y-sinh học, các tổ chức có thẩm quyền] hay ư kiến cá nhân. Nói một cách ngắn gọn, phytoestrogen là những hợp chất estrogen (kích thíchtố nữ) được tìm thấy trong thực vật [1]. Có ba nhóm phytoestrogen chính:isoflavones, coumestans, và lignans. Tất cả ba nhóm phytoestrogen này có cấutrúc hóa học rất giống với estrogen và anti-estrogen [2]. Vai trò của phytoestrogentrong thực vật chưa được xác định một cách rỏ ràng, nhưng có bằng chứng chothấy ...