Dạy học tin học theo định hướng phát triển năng lực với mô hình B-learning - một trường hợp nghiên cứu ở Đại học Sư phạm Huế

Dạy học kết hợp (B-learning) và dạy học định hướng năng lực đang là các xu hướng mới trong giáo dục ở Việt Nam. Bài báo này trình bày về việc sử dụng B-learning trong dạy học một số môn học cho sinh viên ở trường ĐHSP Huế, có định hướng đến khả năng của người học nhằm đạt được các năng lực mục tiêu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Dạy học tin học theo định hướng phát triển năng lực với mô hình B-learning - một trường hợp nghiên cứu ở Đại học Sư phạm Huế DẠY HỌC TIN HỌC THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC VỚI MÔ HÌNH B-LEARNING MỘT TRƯỜNG HỢP NGHIÊN CỨU Ở ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HUẾ Nguyễn Thế Dũng1 Dương Phương Hùng2 Tóm tắt: Dạy học kết hợp (B-learning) và dạy học định hướng năng lực đang là các xu hướng mới trong giáo dục ở Việt Nam. Bài báo này trình bày về việc sử dụng B-learning trong dạy học một số môn học cho sinh viên ở trường ĐHSP Huế, có định hướng đến khả năng của người học nhằm đạt được các năng lực mục tiêu. Một số trường hợp nghiên cứu đã được thực hiện để tìm hiểu về chương trình học, mục đích đào tạo và các kỹ năng đặt ra, mô hình và môi trường học tập được sử dụng trong suốt khóa học. Các thảo luận về phương pháp sử dụng, kết quả đạt được, và những thách thức trong quá trình thực hiện cũng được đề cập. Kết quả cho thấy rằng B-learning tạo thuận lợi và thúc đẩy tính linh hoạt, tự chủ trong quá trình học tập của người học và sự phát triển các năng lực khác nhau của họ. Từ khóa: Dạy học kết hợp, dạy học định hướng năng lực, dạy học dựa vào dự án; lớp học đảo ngược, khóa học trực tuyến 1. Mở đầu Dạy học định hướng năng lực (Competency Based Learning - CBL) đang là xu thế chung của giáo dục trên toàn cầu, đồng thời cũng là quan điểm trọng yếu trong việc đổi mới căn bản và toàn diện của giáo dục Việt Nam trong giai đoạn hiện nay. Khi thay đổi triết lý đào tạo, nhiều vấn đề trong dạy học định hướng năng lực như kiểm tra đánh giá, phương pháp dạy học... cần được đặt ra. Trong đó việc đề xuất một mô hình, một phương thức dạy học vận dụng tiến bộ của khoa học công nghệ mới nhằm nâng cao năng lực của người học là vấn đề đã và đang được nhiều người quan tâm. Mô hình dạy học (Blended learning – B-learning) sự kết hợp giữa dạy học giáp mặt truyền thống với dạy học với sự trợ giúp của công nghệ thông tin và truyền thông trên nền tảng công nghệ Web, là mô hình dạy học đang được rất quan tâm cho việc nâng cao chất lượng dạy và học. Mối quan hệ giữa B-learning và CBL như thế nào? Mô hình dạy học B-learning sẽ hỗ trợ như thế nào cho CBL, qua đó người học hướng đến các năng lực cần thiết và 1. 2. ThS, Khoa CNTT, trường Đại học Sư phạm Huế ThS, Khoa CNTT, trường Đại học Quảng Nam 39 Dạy học tin học theo định hướng phát triển năng lực... ngược lại CBL có tác động như thế nào đến việc thực hiện phương thức dạy học mới B-learning? Đó là các câu hỏi được đặt ra trong bài báo này. Trong phần nội dung nghiên cứu, một số bàn luận về dạy học định hướng năng lực sẽ được trình bày trong phần 2.1. Phần 2.2 sẽ trình bày việc sử dụng mô hình B-learning trong dạy học một số môn học như Hệ quản trị cơ sở dữ liệu [1] và Tin học đại cương [2] ở Khoa Tin học – ĐHSP Huế trong việc hướng đến phát huy khả năng của người học nhằm phát huy các năng lực mục tiêu của môn học. Một số kết quả khảo sát về cấu trúc khóa học, mục tiêu của môn học, tiến trình học tập, mô hình dạy học, môi trường học tập... thể hiện qua các mục: phương pháp; phương thức; kiểm tra đánh giá; năng lực thu nhận được qua môn học; vai trò của người dạy và người học. Bên cạnh đó một số thảo luận về mối quan hệ giữa B-learning và CBL sẽ được trình bày trong phần 3. Một số kết luận được đưa ra trong phần 4, phần kết luận. 2. Nội dung nghiên cứu 2.1. Dạy học định hướng năng lực Tiếp cận năng lực trong giáo dục, xuất hiện ở Mỹ trong những năm 70 của thế kỷ 20 gắn với một trào lưu giáo dục chủ trương xác định mục tiêu giáo dục bằng cách mô tả cụ thể để có thể đo lường được những kiến thức, kĩ năng và thái độ mà người học cần phải đạt được sau khi kết thúc khóa học. Tiếp cận năng lực trong giáo dục cũng có thể được hiểu là một chiến lược giảng dạy, trong đó quá trình học tập dựa trên năng lực thực hiện (performance-based learning). Người học chứng minh mức độ nắm vững kiến thức của mình thông qua khả năng thực hiện những hành động cụ thể. Khi tổng kết các lý thuyết về các tiếp cận đào tạo dựa trên năng lực trong giáo dục, đào tạo và phát triển, Trong [9], Paprockđã chỉ ra các đặc tính cơ bản của tiếp cận này: 1. Tiếp cận năng lực dựa trên triết lý người học là trung tâm. 2. Tiếp cận năng lực đáp ứng các đòi hỏi của hoạt động nghề nghiệp. 3. Tiếp cận năng lực là định hướng cuộc sống thật, hoạt động nghề nghiệp thật. 4. Tiếp cận năng lực là rất linh hoạt và năng động. 5. Năng lực được hình thành ở người học một cách rõ ràng. Các năng lực là nội dung của tiêu chuẩn nghề nghiệp. Những đặc tính cơ bản này dẫn tới những đặc điểm của đào tạo theo tiếp cận dựa trên năng lực trong mối quan hệ với quá trình cá nhân hóa học tập là: Đào tạo theo tiếp cận năng lực cho phép cá nhân hóa việc học: trên cơ sở mô hình năng lực, người học sẽ bổ sung những thiếu hụt của cá nhân để thực hiện những nhiệm vụ cụ thể của mình. Chiến lược học tập cá nhân hóa giúp cho người học thể hiện được 40 Nguyễn Thế Dũng - Dương Phương Hùng các kiến thức có liên quan đến sở thích và nguyên vọng của ...