Đẩy mạnh phát triển chính phủ điện tử trong ngành hải quan giai đoạn 2019-2020 và định hướng đến 2025

Nội dung của bài viết này trình bày những khó khăn trong thực hiện chính phủ điện tử của ngành hải quan; một số giải pháp đẩy mạnh thực hiện chính phủ điện tử trong ngành hải quan.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đẩy mạnh phát triển chính phủ điện tử trong ngành hải quan giai đoạn 2019-2020 và định hướng đến 2025 206 HỘI THẢO QUỐC TẾ: PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ KINH DOANH BỀN VỮNG TRONG ĐIỀU KIỆN TOÀN CẦU HÓA ĐẨY MẠNH PHÁT TRIỂN CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ TRONG NGÀNH HẢI QUAN GIAI ĐOẠN 2019 - 2020 VÀ ĐỊNH HƯỚNG ĐẾN 2025 Nguyễn Thị Minh Hòa* TÓM TẮT: Chính phủ điện tử là việc ứng dụng những thành tựu công nghệ thông tin, truyền thông vào các hoạt động của Chính phủ với mục đích nâng cao tính hiệu quả, minh bạch và sự tham gia của người dân vào các hoat động của chính quyền. Qua gần 5 năm triển khai thực hiện chính phủ điện tử trong ngành Hải quan, có thể thấy hiệu quả mà chính phủ điện tử mang lại là rất lớn, tuy nhiên quá trình tổ chức triển khai, vận hành vẫn còn bộc lộ nhiều mặt hạn chế tồn tại khiến chương trình này chưa thực sự phát huy được những tiện ích, hiệu quả như mong đợi. Vậy giải pháp nào đặt ra nhằm thúc đẩy thực hiện chương trình chính phủ điện tử trong ngành Hải quan giai đoạn 2019-2020 và định hướng đến 2025 Từ khóa: Chính phủ điện tử (e-Government); cải cách thủ tục hành chính; thủ tục hải quan; cơ chế một cửa quốc gia (NSW; dịch vụ công trực tuyến ABTRACT: Apparently, E-government is the application of information and communication technology achievements in the Government’s activities with the aim of improving the efficiency, transparency and people’s parrticipation. After nearly 5 years of implementing e-government in Customs, it can be seen that the effectiveness of e-government is great, but the process of organizing and operating still reveals many existing limitations, making this program not really promote the utilities and efficiency as expected. So what solutions are in place to promote the implementation of e-government programs in the Customs sector in the period of 2019-2020 and orientation to 2025? Keywords: E-government (e-Government); administrative reform; customs procedures; National one stop shop mechanism (NSW; online public service 1 - NHỮNG KHÓ KHĂN TRONG THỰC HIỆN CHÍNH PHỦ ĐIỆN TỬ CỦA NGÀNH HẢI QUAN Từ những năm 2000, Đảng, Nhà nước ta luôn quan tâm, coi trọng phát triển ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của cơ quan Nhà nước, xác định đây là động lực góp phần thúc đẩy công cuộc đổi mới tạo khả năng đi tắt, đón đầu để thực hiện thắng lợi công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Năm 2014, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 36-NQ/TW về đẩy mạnh ứng dụng, phát triển công nghệ thông tin đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững và hội nhập quốc tế với quan điểm “Ứng dụng, phát triển công nghệ thông tin trong tất cả các lĩnh vực, song có trọng tâm, trọng điểm. Ưu tiên ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý hành chính, cung cấp dịch vụ công, trước hết là trong lĩnh vực liên quan tới doanh nghiệp, người dân như giáo dục, y tế, giao thông, nông nghiệp…”. Nghị quyết đã xác định mục tiêu cụ thể đến năm 2020 triển khai có hiệu quả * Học viện Tài chính, Đức Thắng, Bắc Từ Liêm, Hà Nội, Việt Nam. HỘI THẢO QUỐC TẾ: PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ KINH DOANH BỀN VỮNG TRONG ĐIỀU KIỆN TOÀN CẦU HÓA 207 chương trình cải cách hành chính, gắn kết chặt chẽ với việc xây dựng Chính phủ điện tử và cung cấp dịch vụ công trực tuyến ở mức độ cao trong nhiều lĩnh vực. Cụ thể hóa chủ trương của Đảng, năm 2015, Chính phủ đã có Nghị quyết đầu tiên tập trung về Chính phủ điện tử nhằm đẩy mạnh phát triển Chính phủ điện tử, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các cơ quan Nhà nước, phục vụ người dân và doanh nghiệp ngày càng tốt hơn. Nâng vị trí của Việt Nam về Chính phủ điện tử theo xếp hạng của Liên Hợp Quốc. Công khai, minh bạch hoạt động của các cơ quan Nhà nước trên môi trường mạng. Từ những tư tưởng và Nghị quyết trên, bắt đầu từ năm tài khóa 2011 Chính phủ Việt Nam đã ưu tiên thực hiện xây dựng, triển khai hải quan điện tử và thực hiện cơ chế hải quan một cửa quốc gia phục vụ hiện đại hóa hải quan tại Việt Nam. Tiếp đó, năm 2013 ngành Hải quan đã triển khai vận hành chính thức Hệ thống thông quan tự động và hệ thống tình báo hải quan (VNACCS/VCIS) tại 2 Chi cục và nhanh chóng được triển khai lan rộng tới các đơn vị hải quan trong cả nước. Đến tháng 11 năm 2014 sau một quá trình chuẩn bị với nhiều nỗ lực, thủ tục hành chính đầu tiên được triển khai thông qua Cơ chế một cửa quốc gia. Từ ngày 01/3/2017 ngành Hải quan đã triển khai vận hành chính thức Hệ thống dịch vụ công trực tuyến. Từ việc vận hành những hệ thống này, ngành Hải quan với mong muốn triển khai toàn diện Chính phủ điện tử thành một hệ thống tự động, qua đó thay đổi phương thức quản lý, thực hiện thủ tục hải quan đơn giản, hài hòa theo chuẩn mực quốc tế, hỗ trợ tối đa người dân và doanh nghiệp, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, đúng như chiến lược phát triển của Hải quan Việt Nam. Trong thời gian qua để đẩy mạnh thực hiện chính phủ điện tử ngành Hải quan đã nỗ lực triển khai nhiều hệ thống, cơ chế tự động và đạt được những kết quả nhất định bước đầu, song thực tế triển khai vẫn chưa thực sự đáp ứng được yêu cầu xây dựng một hệ thống tích hợp hoàn chỉnh kết nối người dân, cộng đồng doanh nghiệp và các cơ quan quản lý liên quan. Cụ thể như: Một là, xây dựng cơ chế chính sách và cải cách hành chính còn nhiều phức tạp Trong những năm qua ngành hải quan đã tiến hành ra soát toàn bộ hệ thống văn bản pháp luật hải quan, qua đó xác định được những văn bản cần sửa đổi bổ sung ban hành, đặc biệt là trong năm 2019 xác định có 22 văn bản quy phạm pháp luật cần sửa đổi, bổ sung, ban hành mới trong đó có 6 đề án chuyển từ năm 2018 sang và 16 đề án xây dựng mới trong năm 2019. Mặc dù ngành hải quan đã xác định số lượng lớn các văn bản quy phạm pháp luật cần phải sửa đổi, bổ sung ban hành mới từ đó đã chủ động phối hợp tích cực với các đơn v ...