Đề cương môn khoa học chính trị

Chính trị học là gì? Phân tích MQH giữa chính trị và chính trị học? Thuật ngữ chính trị học (politologie) được tạo thành từ hai từ Hy Lạp “politike” (chính trị) và “logos” (tri thức), với ý nghĩa là “khoa học chính trị” là khoa học nghiên cứu chính trị. Chính trị học ở nước ta xác định rõ là một bộ môn khoa học nghiên cứu về lĩnh vực chính trị
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đề cương môn khoa học chính trị ĐỀ CƯƠNGMÔN CHÍNH TRỊ HỌC 1 ĐỀ CƯƠNG MÔN CHÍNH TRỊ HỌC Câu 1: Chính trị học là gì? Phân tích MQH giữa chính trị và chính trị học? (2điểm). + Thuật ngữ chính trị học (politologie) được tạo thành từ hai từ Hy Lạp “politike”(chính trị) và “logos” (tri thức), với ý nghĩa là “khoa học chính trị” là khoa họcnghiên cứu chính trị. + Chính trị học ở nước ta xác định rõ là một bộ môn khoa học nghiên cứu vềlĩnh vực chính trị: “Nó nghiên cứu lĩnh vực chính trị của đời sống xã hội như là mộtchỉnh thể nhằm làm sáng tỏ những quy luật và tính quy luật chung nhất trong các mốiquan hệ giai cấp, dân tộc, quốc gia cũng như trong mối quan hệ qua lại giữa các tổchức liên quan tới việc hình thành, phát triển của quyền lực chính trị, quyền lực nhànước”. Phân tích MQH giữa chính trị và chính trị học? + Là mối quan hệ giữa đối tượng nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu. + Chính trị là đối tượng nghiên cứu của chính trị học. + Chính trị học nghiên cứu đời sống chính trị với tư cách là một chỉnh thể nhữngqui luật, cơ chế tác động, phương thức thủ thuật chính trị… + Tất cả những tri thức mà chính trị học nghiên cứu là một bộ phận cấu thànhnên chính trị. Câu 2: Quyền lực, quyền lực chính trị và cấu trúc thực hiện quyền lựcchính trị ở nước ta hiện nay? (4 điểm). * Quyền lực là gì? - Quyền lực, trong ý nghĩa chung nhất, là năng lực và khả năng thực hiện ý chícủa mình tác động đến hành động, hành vi của những người khác nhờ phương tiệnnào đó, như uy tín, quyền hành, sự cưỡng bức (kinh tế, chính trị, nhà nước, gia đình)... - Quyền lực là quan hệ giữa những con người (nhóm người, tập đoàn người, 2cộng đồng người); đó là quan hệ đặc biệt - quan hệ ý chí giữa một bên nhận thứcđược, ý thức được lợi ích của mình và quyết tâm thực hiện lợi ích đó, thể hiện thành ýchí; còn bên kia thừa nhận, chấp hành ý chí đó. Sự thừa nhận là yếu tố có ý nghĩaquan trọng trong khái niệm quyền lực mà thiếu nó chỉ có thể là quyền uy. TheoPh.Ăngghen thì quyền uy lấy sự phục tùng làm tiền đề. - Quyền lực là sự tác động của chủ thể này đối với chủ thể khác, buộc chủ thể đóphải hành động theo kiểu cần thiết đối với nó. Quyền lực chính trị là gì - Quyền lực chính trị là quyền lực của một hay liên minh giai cấp, của các lựclượng xã hội để thực hiện sự thống trị hay lợi ích của mình cơ bản bằng nhà nước,thông qua nhà nước; là năng lực tổ chức và thực thi các giải pháp phân bố giá trị xãhội có lợi cho giai cấp mình trong tương quan nhất định với lợi ích các giai cấp vàcác lực lượng xã hội khác. - Bản chất của quyền lực chính trị là quan hệ giữa các giai cấp trong việc giành,giữ và thực thi quyền lực nhà nước. * Cấu trúc thực hiện quyền lực chính trị ở nước ta hiện nay - Ở nước ta hiện nay quyền lực chính trị thuộc về NDLĐ: Quyền lực chính trị củanhân dân lao động là ý chí chung của quần chúng nhân dân lao động, thể hiện ở khảnăng thực hiện lợi ích căn bản của những người lao động được thực hiện bằng quyề nlực Nhà nước, bằng hoạt động, bằng quyền làm chủ trực tiếp hoặc gián tiếp của quầ nchúng thông qua sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. - Cấu trúc thực hiện quyền lực chính trị (cơ chế thực hiện quyền lực chính trị) ởnước ta trên hai mặt: nội dung và thực thể. - Về mặt nội dung: cơ chế tạo thành từ ba khâu: + Cương lĩnh, đường lối..thể hiện mục tiêu chính trị của giai cấp cầm quyền + Hệ thống Hiến pháp, pháp luật.. với tư cách là sự thể chế hóa mục tiêu chínhtrị thành chế tài mang tính pháp lý. 3 + Hệ thống tổ chức thực hiện các quy định pháp lý, làm cho mục tiêu chính trịđược hiện hóa trong ĐSXH. - Về mặt thực thể: có ba loại tổ chức tương ứng + Chính Đảng của giai cấp cầm quyền + Cơ quan lập pháp do dân bầu cử ủy quyền + Cơ quan hành pháp, tư pháp và các tổ chức chính trị- xã hội trong hệ thốngchính trị. + Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Nhân dân lao động làm chủ * LIÊN HỆ VN Ở nước ta, mọi quyền lực thuộc về nhân dân lao động là mục tiêu nhất quán củaĐảng kể từ khi ra đời cho đến ngày nay và mãi mãi về sau này khi còn sứ mệnh lịchsử đối với giai cấp và dân tộc. Trong Cương lĩnh của mình, Đảng ta đều khẳng định:mọi lợi ích, mọi quyền lực đều thuộc về nhân dân, ngoài ra Đảng ta không có mụctiêu nào khác. Với mục tiêu vì lợi ích, vì quyền lực thuộc về nhân dân, Đảng ta lãnhđạo và phát huy sức mạnh của toàn dân tộc, mà nền tảng là khối liên minh công nôngvà đội ngũ trí thức, tiếp tục đổi mới, đẩy mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đạihóa đất nước đưa đất nước vững tin tiến vào thế kỷ XXI. Quyền lực thuộc về nhândân không chỉ là xu thế khách quan tất yếu mà còn tạo ra động lực cơ bản của côngcuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội, và hạn chế sự tha hóa của quyền lực nhà nước trongquá trìn ...