ĐỀ CƯƠNG ÔN THI ĐẠI HỌC MÔN LỊCH SỬ NĂM 2012 - BÀI 5

PHONG TRÀO CÁCH MẠNG 1930 - 1931 VÀ CUỘC ĐẤU TRANH PHỤC HỒI LỰC LƯỢNG CÁCH MẠNG 1932 - 1935 1. Cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929 – 1933 và những tác động của nó đối với xã hội Việt Nam Trong giai đoạn 1929 – 1933, các nước tư bản chủ nghĩa nói chung và đế quốc Pháp nói riêng lâm vào tình trạng khủng hoảng kinh tế nặng nề. Cuộc khủng hoảng đã tác động trực tiếp đến nền kinh tế Việt Nam: ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
ĐỀ CƯƠNG ÔN THI ĐẠI HỌC MÔN LỊCH SỬ NĂM 2012 - BÀI 5 BÀI 5PHONG TRÀO CÁCH MẠNG 1930 - 1931 VÀ CUỘC ĐẤU TRANH PHỤC HỒI LỰC LƯỢNG CÁCH MẠNG 1932 - 1935 1. Cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929 – 1933 và những tác động củanó đối với xã hội Việt Nam Trong giai đoạn 1929 – 1933, các nước tư bản chủ nghĩa nói chung và đếquốc Pháp nói riêng lâm vào tình trạng khủng hoảng kinh tế nặng nề. Cuộc khủnghoảng đã tác động trực tiếp đến nền kinh tế Việt Nam: + Thực dân Pháp rút vốn đầu tư ở Đông Dương về các ngân hàng Pháp vàdùng ngân sách Đông Dương để hỗ trợ cho tư bản Pháp => Sản xuất công nghiệpở Việt Nam bị thiếu vốn dẫn đến đình trệ. + Lúa gạo trên thị trường thế giới bị mất giá làm cho lúa gạo Việt Namkhông xuất khẩu được => Ruộng đất bị bỏ hoang. Hậu quả là nền kinh tế Việt Nam lâm vào tình trạng khủng hoảng nghiêmtrọng; Ruộng đất bỏ hoang, công nghiệp suy sụp, xuất khẩu đ ình đốn..., làm chođời sống của đại bộ phận nhân dân Việt Nam lâm vào cảnh khốn cùng:  Công nhân thất nghiệp ngày càng đông, số người có việc làm thì tiền lươngbị giảm từ 30 đến 50%.  Nông dân tiếp tục bị bần cùng hoá và phá sản trên quy mô lớn.  Tiểu tư sản lâm vào cảnh điêu đứng: Nhà buôn nhỏ đóng cửa, viên chức bịsa thải, học sinh, sinh viên ra trường bị thất nghiệp.  Một bộ phận lớn tư sản dân tộc lâm vào cảnh khó khăn do không thể buônbán và sản xuất. Thêm vào đó, thực dân Pháp còn tăng sưu thế lên gấp 2, 3 lần và đẩy mạnhchính sách khủng bố trắng hòng dập tắt phong trào cách mạng Việt Nam… làmcho cuộc sống của người dân lao động khốn khổ đến tột cùng. 2. Phong trào cách mạng 1930 – 1931 với đỉnh cao Xô Viết Nghệ - Tĩnh 2.1. Phong trào đấu tranh trong cả nước nửa đầu năm 1930 Trong bối cảnh mâu thuẫn của dân tộc Việt Nam đối với thực dân Pháp vàtay sai đang trở nên gay gắt như vậy, Đảng Cộng Sản Việt Nam vừa mới ra đời(3/2/1930) đã nhanh chóng nắm bắt tình hình và kịp thời lãnh đạo giai cấp công –nông cùng người dân lao động vùng lên đấu tranh chống đế quốc, phong kiến. Sự lãnh đạo kịp thời của Đảng đã làm bùng lên cao trào cách mạng trongnăm 1930 – 1931 trên khắp cả ba miền Bắc – Trung – Nam: + Từ tháng 2 đến tháng 4/1930, 3000 công nhân đồn điền Phú Riềng, 4000công nhân nhà máy sợi Nam Định bãi công. Sau đó là những cuộc bãi công củacông nhân nhà máy diêm - cưa Bến Thủy, xi măng Hải Phòng, dầu Nhà Bè, đồnđiền Dầu Tiếng... Đồng thời, nông dân ở Hà Nam, Thái Bình, Nghệ An, Hà Tĩnh...cũng biểu tình. + Trong ngày Quốc tế lao động 1/5/1930, công nông và dân chúng Việt Namtừ thành thị đến nông thôn khắp cả ba miền đất nước đã tiến hành bãi công, tuầnhành và biểu tình dưới sự lãnh đạo của Đảng. + Sau ngày 1/5/1930, làn sóng đ ấu tranh tiếp tục dâng cao; trong tháng5/1930, cả nước có 16 cuộc đấu tranh của công nhân, 34 cuộc của nông dân, 4cuộc của học sinh và dân nghèo thành thị. 2.2. Phong trào đấu tranh mạnh mẽ ở Nghệ - Tĩnh Nhân ngày Quốc tế lao động 1/5/1930, Đảng bộ Đảng cộng sản Việt Nam tạiNghệ An đã lãnh đạo công nhân nhà máy diêm, cưa Bến Thủy cùng hàng ngànnông dân các vùng lân cận thị xã Vinh rầm rộ biểu tình thị uy, giương cao cờ đỏBúa liềm và các khẩu hiệu đòi tăng lương, giảm giờ làm, giảm sưu thuế, Ban hànhluật lao động, chống khủng bố chính trị... Thực dân Pháp đã xã súng vào đoàn người biểu tình, làm 7 người chết, 18người bị thương và chúng bắt hơn 100 người. Cũng trong ngày 01/5/1930, 3000 nông dân huyện Thanh Chương biểu tình,phá đồn điền Kí Viện, cắm cờ Búa liềm trên nóc nhà, lấy ruộng đất chia cho nôngdân. Thực dân Pháp đàn áp làm 18 người chết và 30 người bị thương. Ngày 1/8/1930, tổng bãi công của toàn thể công nhân khu công nghiệp Vinh- Bến Thủy nhân ngày Quốc tế chống chiến tranh đế quốc nổ ra. Sau ngày 1/8/1930, nhiều vùng nông thôn Nghệ - Tĩnh đã nổ ra những cuộcđấu tranh trên quy mô lớn dưới hình thức biểu tình có vũ trang tự vệ của nông dân.Tiêu biểu như nông dân huyện Nam Đàn, Thanh Chương, Can Lộc... Ngày 12/9/1930, phong trào được đẩy lên giai đoạn đỉnh cao khi 2 vạn ngườiở Hưng Nguyên (Nghệ An) đã biểu tình hưởng ứng cuộc đấu tranh của nông dâncác huyện và cuộc bãi công của công nhân Vinh. Pháp đã cho máy bay ném bom làm 217 người chết và 125 người bị thương. Hành động khủng bố của Pháp như thêm dầu vào lửa, nông dân huyện ThanhChương, Diễn Châu (Nghệ An) và Hương Sơn (Hà Tĩnh) đã khởi nghĩa vũ trang,công nhân Vinh - Bến Thủy đã bãi công trong suốt tháng 9 và 10 năm 1930. Trước khí thế đấu tranh mạnh mẽ đó, chính quyền thực dân và phong kiếntay sai ở nhiều huyện bị tê liệt, tan rã. Các tổ chức Đảng ở địa phương đã lãnh đạoquần chúng bầu ra Ban chấp hành Nông hội xã hoạt động theo kiểu các tổ chức XôViết. 2.3. Tổ chức và hoạt động của chính quyền Xô Viết Nghệ - Tĩnh Sau khi được thành lập, ...