Tìm hiểu đề tài của truyện thơ Mường bên cạnh việc khẳng định giá trị của truyện thơ Mường trong tương quan với truyện thơ các dân tộc thiểu số khác còn góp phần vào việc bảo tồn, phát huy và giữ gìn bản sắc văn hóa của dân tộc Mường nói riêng và của nền văn hóa các dân tộc trên lãnh thổ Việt Nam nói chung.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đề tài tình yêu và hôn nhân trong truyện thơ Mường Thanh Hóa
AGU International Journal of Sciences – 2019, Vol. 23 (2), 41 - 51
ĐỀ TÀI TÌNH YÊU VÀ HÔN NHÂN TRONG TRUYỆN THƠ MƯỜNG THANH HÓA
Lê Thị Hiền1
1
Trường Đại học Hồng Đức
Thông tin chung: ABSTRACT
Ngày nhận bài: 14/09/2018
Ngày nhận kết quả bình duyệt: Poetry is one of the unique cultural products of Muong people in Thanh Hoa.
11/02/2019 Poetry reflects many different themes of Muong social life, but focuses on
Ngày chấp nhận đăng: two major themes, the topic of love and the topic of marriage. Understanding
08/2019 the topic of Muong poetry in addition to affirming the value of Muong poetry
Title: in relation to other minority poets contributes to the preservation, promotion
The theme of love and and preservation of the cultural identity of the people. Muong ethnic group in
marriage in Muong Thanh particular and the culture of ethnic groups in the territory of Vietnam in
Hoa poetry general.
Keywords:
Muong poetry, theme of love, TÓM TẮT
theme of marriage, Thanh Hóa
Truyện thơ là một trong những sản phẩm văn hóa độc đáo của người Mường
Từ khóa:
ở Thanh Hóa. Truyện thơ viết về nhiều đề tài khác nhau của đời sống xã hội
Truyện thơ Mường, đề tài tình
yêu, đề tài hôn nhân, Mường, nhưng tập trung vào hai đề tài lớn, đó là đề tài tình yêu và đề tài
Thanh Hóa hôn nhân. Tìm hiểu đề tài của truyện thơ Mường bên cạnh việc khẳng định
giá trị của truyện thơ Mường trong tương quan với truyện thơ các dân tộc
thiểu số khác còn góp phần vào việc bảo tồn, phát huy và giữ gìn bản sắc
văn hóa của dân tộc Mường nói riêng và của nền văn hóa các dân tộc trên
lãnh thổ Việt Nam nói chung.
1. ĐẶT VẤN ĐỀ Mường ở Thanh Hóa, đó là đề tài tình yêu và đề
Trong bộ phận văn học dân gian Mường Thanh tài hôn nhân qua ba truyện thơ: Út Lót Hồ Liêu,
Hóa, truyện thơ là một trong những sản phẩm văn Nàng Nga đạo Hai Mối, Nàng Ờm chàng Bồng
hóa độc đáo và giàu giá trị với những tác phẩm Hương.
như: Út Lót Hồ Liêu, Nàng Nga đạo Hai Mối, 2. NỘI DUNG
Nàng Ờm chàng Bồng Hương, Anh Loóng 2.1 Đề tài tình yêu
Choóng, Nàng con côi,... Truyện thơ đã phản ánh
một cách chân thực và đầy đủ những hiện tượng 2.1.1 Quan niệm về tình yêu của người Mường
đời sống của con người lúc bấy giờ. Chúng ta có và sự thể hiện đề tài tình yêu trong truyện
thể bắt gặp trong truyện thơ Mường Thanh Hóa thơ các dân tộc thiểu số
những đề tài lớn như: đề tài tình yêu, đề tài hôn Theo quan niệm của người Mường, đến tuổi
nhân, đề tài về người mồ côi, đề tài về người phụ trưởng thành, người Mường được tự do tìm hiểu
nữ,... Trong phạm vi của bài viết, chúng tôi đi sâu theo những cách riêng của mình. Họ thường quen
tìm hiểu những đề tài được phản ánh mang tính nhau từ những buổi lên nương, hoặc qua các hoạt
chất phổ biến và tiêu biểu nhất của truyện thơ động văn hóa tập thể. Qua những buổi gặp gỡ ấy,
41
AGU International Journal of Sciences – 2019, Vol. 23 (2), 41 - 51
trai gái có thể tỏ tình với nhau, rồi yêu nhau, thề Ở giai đoạn đầu, tình yêu của đôi trai gái thường
nguyền và hẹn ước. Trong xã hội phong kiến xưa, trải qua những sự việc như sau: Đôi trai gái yêu
nếu như các chàng trai cô gái Kinh không được tự nhau – Họ cảm mến nhau và yêu nhau từ lúc nào
do yêu đương bởi quan điểm “nam nữ thụ thụ bất không biết – Họ thề nguyền sẽ cùng bên nhau mãi
thân” thì các chàng trai, cô gái Mường có thể tự mãi. Giai đoạn thứ hai, tình yêu của đôi trai gái
do tìm hiểu bạn đời, trao duyên gửi phận cùng bạn thường trải qua những biến cố như sau: Cha mẹ
tình, đắm say cùng nhau trong những câu hát cho của chàng trai/cô gái ép duyên lấy người khác –
đến khi trăng lặn, đêm tàn. Các chàng trai, cô gái Hai người cách xa nhau – Họ đau khổ nhưng trái
Mường khi yêu nhau tha thiết, họ mong muốn giữ tim vẫn hướng về nhau – Họ quyết tâm vượt qua
trọn việc“trao duyên gửi nghĩa”, muốn được tiến mọi rào cản để đến với nhau. Kết cục tình yêu của
tới hôn nhân“chung cửa chung nhà”, được hạnh đôi trai gái trong truyện thơ Mường là cả hai nhân
phúc bên nhau mãi mãi. Đó là một khát vọng hết vật trung tâm đều chết: Không lấy được nhau –
sức bình thường, giản dị và chính đáng. Nhưng Chàng trai/cô gái tìm đến cái chết ...