Đề tài triết học CƠ SỞ LÝ LUẬN ĐỂ TIẾP CẬN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI VÀ XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở VIỆT NAM HIỆN NAY

Trong bài viết này, tác giả đã đưa ra năm tiêu chí để xác định bản chất của chủ nghĩa xã hội. Đó là: giải phóng lực lượng sản xuất, phát triển lực lượng sản xuất, thủ tiêu chế độ bóc lột, xoá bỏ sự phân hoá giàu – nghèo để cuối cùng, đạt đến đích cùng nhau giàu có. Quá độ lên chủ nghĩa xã hội, chúng ta không thể không thực hiện năm tiêu chí này trong mối quan hệ hữu cơ của chúng. Đó là kết luận mà tác giả rút ra khi luận giải mối...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đề tài triết học " CƠ SỞ LÝ LUẬN ĐỂ TIẾP CẬN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI VÀ XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở VIỆT NAM HIỆN NAY " CƠ SỞ LÝ LUẬN ĐỂ TIẾP CẬN CHỦ NGHĨA XÃ HỘI VÀ XÂY DỰNG CHỦ NGHĨA XÃ HỘI Ở VIỆT NAM HIỆN NAY LÊ THANH SINH(*) Trong bài viết này, tác giả đã đưa ra năm tiêu chí để xác định bản chất của chủ nghĩa xã hội. Đó là: giải phóng lực lượng sản xuất, phát triển lực lượng sản xuất, thủ tiêu chế độ bóc lột, xoá bỏ sự phân hoá giàu – nghèo để cuối cùng, đạt đến đích cùng nhau giàu có. Quá độ lên chủ nghĩa xã hội, chúng ta không thể không thực hiện năm tiêu chí này trong mối quan hệ hữu cơ của chúng. Đó là kết luận mà tác giả rút ra khi luận giải mối quan hệ này trong tiến trình xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam hiện nay. Nhân loại đã bước vào những năm cuối của thập kỷ đầu thế kỷ XXI với những thuận lợi và triển vọng tốt đẹp, nh ưng cũng có không ít thách thức và trở ngại cần phải vượt qua. Thế giới mà chúng ta đang sống đã có những đổi thay nhanh chóng và đứng trước hàng loạt vấn đề nan giải mang tính toàn cầu phải giải quyết, như tình trạng đói nghèo, ô nhiễm môi trường, cạn kiệt nguồn tài nguyên thiên nhiên, các cuộc xung đột khu vực,… Những diễn biến và thay đổi mau lẹ của thế giới đang đòi hỏi các nhà nuớc phải có cách nhìn nhận mới về vai trò của mình, đưa ra được các chủ trương và giải pháp đúng, hoạt động có hiệu quả, bảo đảm ổn định chính trị và phát triển kinh tế - xã hội bền vững. Trong sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, Đảng ta hết sức chú trọng nhiệm vụ xây dựng, tăng cường và kiện toàn Nhà nuớc, đồng thời khẳng định rõ chủ trương tiếp tục cải cách bộ máy nhà nước, xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, nhằm xây dựng Nhà nước ta thật sự trong sạch, vững mạnh, hoạt động có hiệu quả, xứng đáng l à Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân. Để thực hiện tốt vai trò của nhà nước ở Việt Nam hiện nay, theo chúng tôi, vẫn cần phải tiếp tục làm rõ chủ nghĩa xã hội là gì? xây dựng chủ nghĩa xã hội như thế nào? Trong chúng ta, rất nhiều nhà khoa học vẫn còn đặt ra vấn đề này và đó không phải là vô cớ. Vì vậy, làm rõ vấn đề chủ nghĩa xã hội là gì, xây dựng chủ nghĩa xã hội như thế nào trong giai đoạn hiện nay vẫn luôn là vấn đề trọng đại về mặt lý luận, có quan hệ đến cách hiểu, ph ương thức nắm bắt bản chất của chủ nghĩa xã hội và con đường phát triển xã hội chủ nghĩa, đến tiền đồ và vận mệnh của chủ nghĩa xã hội. Chúng ta có thể định nghĩa bản chất của chủ nghĩa xã hội là giải phóng lực lượng sản xuất, phát triển lực l ượng sản xuất, thủ tiêu chế độ bóc lột; xóa bỏ sự phân hóa giàu nghèo để cuối cùng, đạt đến đích cùng nhau giàu có. Quan điểm này không phải mới, nhưng nó là sự khái quát khoa học tiến trình phát triển thực tiễn và nhận thức trong hơn hai mươi năm đổi mới ở Việt Nam. Ý nghĩa của sự khái quát đó chính là câu trả lời cho vấn đề lý luận cơ bản hàng đầu: chủ nghĩa xã hội là gì, xây dựng chủ nghĩa xã hội như thế nào trong giai đoạn hiện nay, đồng thời mang lại cho chúng ta một vũ khí tư tưởng có hiệu lực để tiếp tục giữ vững và “kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh”(1). Đứng trên quan điểm duy vật biện chứng, khái quát lại có năm tiêu chí ngắn gọn mà sâu sắc, có lôgíc chặt chẽ, gắn liền với nhau thành một chỉnh thể hữu cơ để vạch rõ bản chất của chủ nghĩa xã hội. Thực vậy, nếu chúng ta nói giải phóng lực lượng sản xuất mà lại chỉ đơn thuần coi giải phóng lực lượng sản xuất và phát triển lực lượng sản xuất là bản chất của chủ nghĩa xã hội, không nói gì đến ba nội dung sau thì như vậy, xã hội xã hội chủ nghĩa sẽ không khác gì so với xã hội tư bản chủ nghĩa, sẽ không có một ranh giới rõ ràng so với quan điểm “hữu khuynh”. Trong định nghĩa bản chất chủ nghĩa xã hội, cần phải nói đến tiêu chuẩn về lực lượng sản xuất, nhưng cũng cần phải thấy rằng, tiêu chuẩn về lực lượng sản xuất không phải là tiêu chí căn bản để phân biệt sự khác nhau giữa chế độ xã hội chủ nghĩa và chế độ tư bản chủ nghĩa. Hơn nữa, do nhiều nguyên nhân lịch sử và hiện thực, một số nước tư bản chủ nghĩa trên thế giới đã đạt tới trình độ phát triển cao về lực lượng sản xuất. Vì vậy, phải gắn liền việc giải phóng lực lượng sản xuất, phát triển lực l ượng sản xuất với việc xóa bỏ bóc lột, xóa bỏ phân hóa gi àu - nghèo để cuối cùng, tiến tới tất cả cùng giàu có. Chỉ có như vậy, mới thể hiện được bản chất của chủ nghĩa xã hội. Với ý nghĩa đó, nếu chúng ta chỉ nói tới ba nội dung sau mà không nói giải phóng lực lượng sản xuất và phát triển lực lượng sản xuất thì về hình thức, dẫu đã có sự phân biệt về ranh giới giữa chế độ xã hội chủ nghĩa với mọi chế độ bóc lột, trong đó có cả chủ nghĩa tư bản, nhưng lại không thể phân biệt được với quan điểm sai lầm “tả khuynh” tr ước đây chỉ đơn thuần xuất phát từ quan hệ sản xuất để xác định tính chất của chủ nghĩa xã hội, tách rời với thực trạng của lực lượng sản xuất, vượt qua các giai đoạn phát triển tất yếu của chủ nghĩa xã hội. Kết quả cuối cùng vẫn không đạt tới mục tiêu tất cả cùng giàu có, mà chỉ có thể tạo ra một cuộc sống theo chủ nghĩa bình quân và tất cả cùng nghèo. Rõ ràng, điều đó là trái với bản chất của chủ nghĩa xã hội. Năm nội dung cấu thành bản chất chủ nghĩa xã hội, nếu đi sâu phân tích, có thể thấy, giải phóng lực lượng sản xuất là cốt để phát triển sản xuất, phát triển sản xuất là cốt để xóa bỏ bóc lột, xóa bỏ phân hóa giàu - nghèo, cũng có nghĩa là muốn xóa bỏ bóc lột, xóa bỏ phân hóa giàu - nghèo phải có điều kiện căn bản là sự phát triển cao của lực lượng sản xuất. Như vậy, chủ nghĩa xã hội muốn đạt được mục tiêu cuối cùng là tất cả mọi người dân đều giàu có thì xét đến cùng, phải phát triển lực lượng sản xuất, không thể đơn thuần dựa vào việc thay đổi quan hệ sản xuất. Hai nội dung này không thể tách rời nhau, bởi đó là nguyên tắc thể hiện bản chất chủ nghĩa xã hội. Theo chúng tôi, luậ ...