Để thai không bị suy dinh dưỡng

Giáo sư Từ Giấy - nhà dinh dưỡng học quen thuộc với chúng ta vẫn thường nói: Chúng ta đã có nhiều hoạt động chăm sóc những người cao tuổi. Nhưng sẽ là quá muộn nếu lo cho các cụ ở tuổi đã cao. Hãy chăm sóc tất cả mọi người từ lúc còn bé thơ và ngay khi còn trong bụng mẹ. Thế nào là thai suy dinh dưỡng (SDD)?
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Để thai không bị suy dinh dưỡng Để thai không bị suy dinh dưỡngGiáo sư Từ Giấy - nhà dinh dưỡng học quenthuộc với chúng ta vẫn thường nói: Chúng ta đãcó nhiều hoạt động chăm sóc những người caotuổi. Nhưng sẽ là quá muộn nếu lo cho các cụ ởtuổi đã cao. Hãy chăm sóc tất cả mọi người từ lúccòn bé thơ và ngay khi còn trong bụng mẹ.Thế nào là thai suy dinh dưỡng (SDD)?Thai SDD còn được gọi bằng một tên khác là “thai chậmphát triển trong dạ con”. Đó là những thai đẻ ra có thể đủtháng, có thể thiếu tháng (hoặc non tháng) nhưng cân nặngcủa thai không đạt được mức độ trung bình thấp nhất củacác thai ở lứa tuổi thai đó. Ví dụ với thai đủ tháng nếu cânnặng dưới 2.500g thì thai đó là SDD.Cần phân biệt thai SDD với thai suy. Thai suy là tình trạngthai nhi bị thiếu ôxy (dưỡng khí) khi còn trong bụng mẹ.Thai có cân nặng bình thường hay nhẹ cân đều có thể bịsuy khi máu mẹ không cung cấp đủ lượng ôxy cần thiết đểnuôi dưỡng nó.Cũng cần phân biệt thai SDD với thai non tháng vì cả hailoại này đều có cân nặng dưới mức trung bình thấp của thaiđủ tháng. Ví dụ thai đẻ ra ở tuần 36, nếu cân nặng 2.400ghoặc hơn thì chỉ là thai non đơn thuần, không bị SDDnhưng cũng tuổi thai này cân nặng chỉ 2.100g hoặc thấphơn thì thai đó vừa non tháng vừa SDD.Tại sao thai bị SDD?Nguyên nhân thai bị SDD có nhiều: Nguyên nhân từ mẹ, dobản thân thai nhi và có khi do bất thường ở các phần phụcủa thai như rau thai, dây rốn.Về phía mẹ: Nhiễm độc thai nghén, tăng huyết áp, các bệnhthận, bệnh tim, thiếu máu, tiểu đường, tình trạng ăn uốngkém, ăn không đủ no về chất hoặc cả về lượng kéo dài (đóiăn); các bà mẹ nghiện rượu, nghiện thuốc lá, ma túy; các bàmẹ phải lao động quá sức, luôn phải sống trong tình trạnglo âu căng thẳng, sợ hãi đều có thể làm cho thai bị SDD.Về phía con: Tình trạng chửa nhiều thai (thai đôi, thaiba...), thai bị nhiễm khuẩn, nhiễm virut ngay khi còn trongbụng mẹ, các thai có dị tật di truyền ở nhiễm sắc thể... cũngcó thể làm cho thai phát triển chậm trong dạ con.Về phía các bất thường của phần phụ thai nhi như rau tiềnđạo, rau bong non một phần khi có thai, các u máu ở rau,các bất thường về dây rốn như dây rốn bám màng, khuyếttật chỉ có một động mạch rốn đơn độc...Ngoài ra, còn khoảng 20-30% các trường hợp thai SDDkhông rõ nguyên nhân. Có điều một bà mẹ lần trước có thaiđã SDD, thì lần có thai sau cũng dễ lặp lại tình trạng đó.Làm sao biết thai đã bị SDD?Thai bị SDD không có các triệu chứng rõ rệt trên cơ thểngười mẹ, do đó khó chẩn đoán. Khi khám thai, người nữhộ sinh thường chỉ thấy bụng bà mẹ nhỏ, chiều cao dạ conphát triển không phù hợp với tuổi thai. Ví dụ một thai đủtháng, chiều cao dạ con đo từ xương mu trở lên phía rốn ítnhất cũng phải bằng hoặc lớn hơn 30cm nhưng nếu khikhám chỉ đo được 26-27cm thì phải nghĩ đến thai bị SDD.Mỗi tuổi thai có một chiều cao dạ con tương ứng với nó, vídụ khi chiều cao dạ con 28cm ở người có thai khoảng 8tháng (33-34 tuần) là bình thường, nhưng nếu là ở người cóthai đủ tháng thì là thai SDD. Vì thế các bà mẹ luôn phảinhớ đúng ngày có kinh lần cuối trước khi có thai của mìnhđể từ đó thầy thuốc tính được tuổi thai một cách chính xác.Ở các chuyên khoa sản, người ta có thể dùng các máy hiệnđại (siêu âm) để giúp chẩn đoán và theo dõi tuổi thai và sựphát triển của thai. Tuy nhiên các dấu hiệu dạ con nhỏ,chiều cao dạ con thấp so với tuổi thai vẫn là dấu hiệu chínhđể phát hiện, chẩn đoán thai SDD.Nguy hại của thai SDDThai SDD có thể coi như thai đã bị ốm yếu ngay khi còntrong bụng mẹ, thậm chí có thể gây tử vong cho thai (thaichết lưu). Nếu đẻ ra thì thai SDD cũng dễ ốm đau, quặtquẹo, khó nuôi, đặc biệt khi thai SDD kết hợp với nontháng thì tiên lượng cho con càng xấu, tử vong sơ sinh sẽrất cao. Thai SDD nếu nuôi được cũng thường phát triểnchậm cả về thể chất lẫn tinh thần.Làm thế nào để thai không bị SDD?Trước hết về phía bà mẹ, khi có thai cần được ăn no, ăn đủchất cần thiết cho sự phát triển của bào thai như các loạithịt, đậu, trứng, sữa, tôm, cá, các rau quả tươi. Cần uốngthêm viên sắt từ khi có thai đến sau khi đẻ để chống thiếumáu. Ngoài chế độ dinh dưỡng còn cần một chế độ laođộng và nghỉ ngơi hợp lý, tránh mọi lo âu phiền muộntrong cuộc sống. Bà mẹ không uống rượu và hút thuốc lá,thuốc lào khi có thai.Thực hiện kế hoạch hóa gia đình: đẻ thưa, không nên đẻ khicòn ít tuổi (dưới 18) và khi đã lớn tuổi (trên 35) cũng sẽgóp phần giảm thiểu tình trạng thai SDD.Khi đã có thai, bà mẹ phải được khám thai định kỳ đều đặn(1 tháng/lần) để thầy thuốc kịp thời phát hiện các bấtthường về thai nghén và sự phát triển của thai từ đó có thểtư vấn cho bà mẹ cách chăm sóc sức khỏe để thai không bịSDD. ...