Điều gì làm lên một chuyên gia

Điều gì làm lên một chuyên gia Một nghiên cứu mới đây cho thấy khả năng nổi bật của con người là kết quả của nhiều năm luyện tập có chủ ý và được huấn luyện chu đáo, chứ không phải tài năng trời phú. Ba mươi năm trước đây, hai nhà giáo người Hungary có tên László và Klara Polgár quyết định thách thức định kiến: "Phụ nữ không thể thành công trong một số lĩnh vực đòi hỏi tư duy về không gian" (như cờ vua). Polgár tự mình nuôi ba đứa con gái và dạy chúng chơi...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Điều gì làm lên một chuyên gia Điều gì làm lên một chuyên gia Một nghiên cứu mới đây cho thấy khả năng nổi bật của con người là kết quả của nhiều năm luyện tập có chủ ý và được huấn luyện chu đáo, chứ không phải tài năng trời phú. Ba mươi năm trước đây, hai nhà giáo người Hungary có tên László và Klara Polgár quyết định thách thức định kiến: Phụ nữ không thể thành công trong một số lĩnh vực đòi hỏi tư duy về không gian (như cờ vua). Polgár tự mình nuôi ba đứa con gái và dạy chúng chơi cờ từ nhỏ. Sự đào tạo có hệ thống và luyện tập chuyên cần đã cho kết quả. Năm 2000, cả ba đứa đều đứng trong bảng xếp hạng 10 cờ thủ thế giới. Đứa trẻ nhất, Judit, thậm chí còn là Đại Kiện tướng cờ vua khi mới ở độ tuổi 15. Trở lại năm 1985, Giáo sư tại Trường Đại học Chicago, Benjamin Bloom, xuất bản ấn phẩm có tên Developing Talent in Young People (Phát triển tài năng ở những người trẻ tuổi), nhằm tìm ra các yếu tố quyết yếu tạo nên một tài năng. Ông đã tiến hành lục lại quá khứ thời trẻ của khoảng 120 người từng chiến thắng tại các giải thi đấu quốc tế trong nhiều lĩnh vực. Thật ngạc nhiên Bloom không tìm thấy một yếu tố nào có thể dự báo được sự thành công của những con người kia. Tuy nhiên, chi tiết nổi bật trong công trình của Bloom là: tất cả những người siêu phàm mà ông điều tra đều luyện tập với cường độ khủng khiếp. Ngoài ra, họ được hướng dẫn bởi những huấn luyện viên tận tuỵ và được gia đình ủng hộ tuyệt đối. Những nghiên cứu sau đó đã hé lộ rằng cường độ và chất lượng của luyện tập là các nhân tố quyết định tạo nên mức độ tinh thông mà một chuyên gia đạt được chứ không phải khả năng thiên phú. Hành trình để đạt cấp chuyên gia không có chỗ cho những người yếu tim hay những kẻ thiếu kiên nhẫn. Sự phát triển đạt cấp chuyên gia đòi sự tranh đấu hy sinh, chính trực và thậm chí là khả năng đánh giá bản thân khắt khe. Không có đường tắt. Sẽ mất ít nhất một thập kỷ để đạt cấp chuyên gia và cần đầu tư thời gian thông minh bằng cách luyện tập có chủ ý - một hình thức luyện tập tập trung vào các nhiệm vụ vượt trên khả năng hiện có. Cần phải có một huấn luyện viên tốt không chỉ hướng dẫn luyện tập mà còn giúp cách tự học. Chuyên gia - anh là ai? Vậy thì làm thế nào để biết được bạn đang làm việc với một chuyên gia thực thụ? Thứ nhất, luôn vượt trội đồng nghiệp. Thứ nhì, cho kết quả chính xác. Ví dụ, bác sĩ phẫu thuật não không chỉ có kỹ năng siêu đẳng với dao mổ mà còn phải đạt kết quả thành công với bệnh nhân. Cuối cùng, khả năng tinh thông nghiệp vụ, có thể được đo đếm và tính toán trong phòng thí nghiệm. Một nhà khoa học nổi tiếng của Anh từng nói, Nếu bạn không thể đo được nó thì bạn không thể cải thiện nó”. Trong một số lĩnh vực như thể thao, tất cả các đấu thủ đều xuất phát/kết thúc cùng một điểm và có thể thấy rõ ai về nhất. Sự chuẩn mực hoá đó cho phép so sánh giữa các cá nhân trong một khoảng thời gian. ứng dụng vào kinh doanh, chuỗi siêu thị Wal-Mart đã tổ chức các cuộc thi giữa những người quản lý gian hàng để tìm ra ai là người bán hàng tốt nhất. Tuy nhiên, khó có thể đo đếm hoạt động của chuyên gia trong các dự án kéo dài nhiều tháng hoặc thậm chí nhiều năm với nhiều cá nhân tham gia. Sự phức tạp và đặc thù ở từng doanh nghiệp làm cản trở việc so sánh giữa các Công ty và các tình huống. Luyện tập có chủ ý Nhiều người cho rằng khả năng vượt trội chỉ đơn giản là kết quả của sự luyện tập trong nhiều năm hoặc thậm chí trong nhiều thập kỷ. Tuy nhiên, sống trong một cái hang không có nghĩa biến bạn trở thành nhà địa chất. Không phải tất cả các bài luyện tập sẽ đem lại sự hoàn hảo. Bạn cần sự luyện tập đặc thù nhằm phát triển khả năng chuyên gia. Đó là luyện tập có chủ ý. Khi tập luyện hầu hết mọi người tập trung vào những gì mà mình biết. Tuy nhiên, luyện tập có chủ ý lại khác. Dành những nỗ lực cụ thể, đáng kể và bền bỉ để làm một việc gì đó mà không thể làm tốt. Luyện tập có chủ ý có thể được ứng dụng nhằm phát triển khả năng kinh doanh và lãnh đạo. Ví dụ điển hình là phương pháp nghiên cứu tình huống mà nhiều trường kinh doanh vẫn áp dụng. Theo đó, họ đưa ra tình huống thực tế và yêu cầu phân tích. Theo cách học này, học viên có thể đưa ra tới 20 quyết định/tuần. Các trò chơi chiến tranh cũng được áp dụng giảng dạy tại các học viên quân sự. Sĩ quan có thể phân tích phản ứng của binh lính trong một trận đấu giá và đưa ra sự đánh giá. Phương pháp này nhằm mài sắc các kỹ năng lãnh đạo và giúp học viên có thể dễ dàng khám phá những lĩnh vực mới. Trở thành nhà lãnh đạo đòi hỏi bạn thường xuyên phải đứng trước nhân viên, đồng nghiệp, cấp trên hoặc công chúng cố gắng thuyết phục họ về cái này, cái nọ. Tại các trường nhạc kịch nổi tiếng thế giới, người ta đã thiết kế giảng dạy các bài diễn xuất nhằm làm tăng sự hấp dẫn và thuyết phục. Các nhà quản lý mà tham gia những bài tập này sẽ đạt được những tiến bộ đáng kể. Nên nhớ rằng, Winston Churchiu, một trong những chính trị gia kiệt xuất của thế kỷ XX, thường tập diễn thuyết trước gương. Những chuyên gia thực sự không chỉ luyện tập có chủ ý mà họ còn suy nghĩ có mục đích. Các cờ thủ thường bỏ ra từ 5- 10 phút dự đoán tất cả những khả năng cho nước đi tiếp theo. Nếu không như dự tính họ sẽ quay trở lại với phân tích trước đó để đánh giá chỗ sai và loại bỏ yếu điểm. Luyện tập có chủ ý thường kết hợp hai hình thức học: cải thiện các kỹ năng hiện tại và mở rộng tầm quy mô của những kỹ năng khác. Bắt buộc phải tập trung cao độ để đạt được hai nhiệm vụ này. Khi được hỏi về thời gian luyện tập bao nhiêu là đủ, một nghệ sĩ vĩ cầm nổi tiếng từng trả lời học trò mình rằng, Vấn đề không phải là bao lâu. Nếu luyện tập bằng các ngón tay, kết quả chẳng được là bao. Còn luyện tập bằng trí óc, hai giờ là quá đủ”. Rất ít chuyên gia dành ra quá 4-5 tiếng mỗi ngày luyện tập có chủ ý. Thực tế, các giảng viên và nhà khoa học chỉ dành khoảng đôi ba giờ mỗi ngày, chủ yếu vào buổi sáng. Trong khi đó, hầu hết các nhà quản lý, kinh doanh chỉ đầu tư” khiêm tốn chưa tới 2 tiếng/ngày. Nghiên cứu khi thừ nghiệm khả năng chơi những bả ...