Điều hành tỷ giá và quá trình chống đô la hóa tại Việt Nam

Bài viết Điều hành tỷ giá và quá trình chống đô la hóa tại Việt Nam được nghiên cứu nhằm nhìn lại diễn biến tỷ giá trong năm 2016 trên cơ sở đánh giá hiệu lực của cơ chế điều hành tỷ giá mới được Ngân hàng Nhà nước Việt Nam áp dụng từ ngày 04/01/2016. Nghiên cứu cho thấy, cơ chế điều hành tỷ giá mới đã khiến cho thị trường ngoại hối Việt Nam dường như đã phản ứng khá tốt các cú sốc từ nội tại nền kinh tế cũng như các cú sốc từ bên ngoài.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Điều hành tỷ giá và quá trình chống đô la hóa tại Việt Nam Vấn đề - Sự kiện Điều hành tỷ giá và quá trình chống đô la hóa tại Việt Nam Bùi Tín Nghị Phạm Thị Hoàng Anh Bài viết nhằm nhìn lại diễn biến tỷ giá trong năm 2016 trên cơ sở đánh giá hiệu lực của cơ chế điều hành tỷ giá mới được Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) áp dụng từ ngày 04/01/2016. Nghiên cứu cho thấy, cơ chế điều hành tỷ giá mới đã khiến cho thị trường ngoại hối Việt Nam dường như đã phản ứng khá tốt các cú sốc từ nội tại nền kinh tế cũng như các cú sốc từ bên ngoài. Trong phần hai, tác giả đánh giá quá trình chống đô la hóa tại Việt Nam dưới góc nhìn của điều hành chính sách tỷ giá. Trên cơ sở đó, tác giả đề xuất một số khuyến nghị chính sách đối với điều hành tỷ giá trong những năm tiếp theo. Từ khóa: chính sách tỷ giá, đô la hóa, chống đô la cuối tháng 11 và đầu tháng 12) khi cả năm tỷ giá hóa, Việt Nam trung tâm1 chỉ tăng khoảng 1,2% trong khi đó tỷ giá tại ngân hàng thương mại (NHTM) tăng nhẹ hơn, ở 1. Diễn biến tỷ giá và hoạt động điều hành của mức 1,1%2 tính đến thời điểm 31/12/2016 (so với Ngân hàng Nhà nước trong năm 2016 mức 5,3% trong năm 2015). Một lần nữa tỷ giá trên thị trường ngoại tệ tự do lại gây ra chú ý khi tăng ỷ giá luôn là một yếu tố nhạy cảm với bất cứ tới 2,25% trong năm 2016 (gần gấp đôi so với mức một sự kiện hay sự thay đổi về kinh tế- chính trị-xã biến động trên thị trường chính thức). Không những hội dù đó là trong nước hay trên thế giới. Sau một thế, tỷ giá tự do có một thời gian ngắn tăng vượt giai đoạn khá ổn định (2012- 2014), thị trường trần biên độ quy định của NHNN (từ 24/11/2016- ngoại hối và tỷ giá lại khiến cho các nhà hoạch định 31/12/2016)3, chính thức vượt mốc 23.000 vào ngày chính sách và các chuyên gia phải quan tâm trước 3/12/2016 (Hình 1). Tuy nhiên, vào thời điểm đầu những biến động mạnh trong năm 2015. Chính 1 Tỷ giá trung tâm là tên gọi tỷ giá do NHNN công bố trong năm này, NHNN đã phải điều hành khá vất vả theo chế độ tỷ giá mới, thay thế cho tỷ giá bình quân trên với 2 lần điều chỉnh biên độ dao động và 3 lần điều thị trường ngoại tệ liên ngân hàng vốn được sử dụng từ 2/1999 (theo Quyết đinh số 64, 65 ngày 25/02/1999). chỉnh tăng tỷ giá bình quân liên ngân hàng, cộng 2 Tính theo tỷ giá bán của Vietcombank, niêm yết trên với hàng loạt các biện pháp gián tiếp nhằm bình ổn website www.vietcombank.com.vn tỷ giá. Sang đến đầu năm 2016, tỷ giá và thị trường 3 Trần tỷ giá theo quy định của NHNN là 22.820- 22.830, ngoại hối có thể coi là khá bình ổn (trừ thời điểm nhưng tỷ giá trên thị trường tự do lên tới 23.400. THÁNG 1&2.2017 - SỐ 176+177 1 Hình 1. Diễn biến tỷ giá trên thị trường chính thức và phi chính thức tại Việt Nam, 01/12/2015- 07/12/2017 Nguồn: www.sbv.gov.vn, www.vietcombank.com.vn, và tác giả thu thập năm 2017, tỷ giá trên thị trường tự do đã giảm mạnh chỉ dựa trên tỷ giá bình quân liên ngân hàng mà còn và xuống dưới mốc 23.000. được xác định dựa vào sự biến động của 1 rổ tiền Mặc dù có một số thời điểm tỷ giá có biến động tệ gồm 8 loại tiền tệ chủ chốt. Tuy nhiên NHNN mạnh, nhưng có thể thấy trong suốt năm 2016, không công bố tỷ trọng của từng loại tiền tệ trong NHNN gần như không cần có bất cứ một biện pháp, giỏ nhằm tránh xu hướng đầu cơ trên thị trường động thái điều chỉnh, hay can thiệp mạnh trên thị ngoại hối. trường nhằm hạn chế sự biến động mạnh của tỷ giá. Trên thực tế, cơ chế điều hành tỷ giá mới của Trên thực tế, NHNN chỉ công bố thông tin và đưa NHNN hiện nay là một dạng của chế độ tỷ giá BBC4 ra các thông điệp về cung cầu ngoại tệ. Nhưng quan (Basket- theo rổ tiền tệ, Band- có biên độ dao động trọng hơn cả đó là nhà điều hành tiền tệ đã để cho thị rộng, và Crawl tỷ giá bò trườn không cố định và trường ngoại hối tự điều chỉnh theo diễn biến cung neo chặt như trước). Với các đặc điểm như vậy, cầu. Nói cách khác, thị trường ngoại hối đã theo chế độ tỷ giá BBC có một số ưu điểm nhất định so hướng linh hoạt hơn, thị trường hơn, qua đó có thể với các chế độ tỷ giá khác, đó là: (i) Do chế độ tỷ hấp thụ được các cú sốc cả bên trong và bên ngoài. giá này neo tỷ giá của nội tệ với một rổ tiền tệ nên Những kết quả đó bắt nguồn từ những nguyên nhân nó góp phần làm ổn định tỷ giá đa phương danh chính như sau: nghĩa và thực tế (EERs) của quốc gia; (ii) quốc gia Thứ nhất, NHNN đã chuyển sang cơ chế điều hành theo đuổi chế độ tỷ giá BBC sẽ tránh được những tỷ giá mới kể từ ngày 04/01/2016 theo hướng linh biến động trong tỷ giá thực khi mà quốc gia đó có hoạt và thị trường hơn. Những thay đổi trong cơ chế mức lạm phát cao hơn so với các nước bạn hàng. điều hành tỷ giá đã giúp thị trường ngoại hối Việt Từ đó, góp phần duy trì và cải thiện sức cạnh tranh Nam dường như đã phản ứng tốt hơn trước các cú thương mại quốc tế của quốc gia đó; (iii) chế độ tỷ sốc từ nội tại nền kinh tế cũng như các cú sốc từ giá BBC cho phép quốc gia điều hành ...