Điều kiện hình thành và các nhân tố cơ bản ảnh hưởng đến động thái nước dưới đất ở đồng bằng Nam Bộ

Bài viết "Điều kiện hình thành và các nhân tố cơ bản ảnh hưởng đến động thái nước dưới đất ở đồng bằng Nam Bộ" giới thiệu đến các bạn những nội dung về điều kiện hình thành và các nhân tố cơ bản ảnh hưởng đến động thái nước dưới đất. Với các bạn đang học và tìm hiểu về môi trường thì đây là tài liệu tham khảo hữu ích.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Điều kiện hình thành và các nhân tố cơ bản ảnh hưởng đến động thái nước dưới đất ở đồng bằng Nam Bộ §iÒu kiÖn h×nh thµnh vµ c¸c nh©n tè c¬ b¶n ¶nh h­ëng ®Õn ®éng th¸i n­íc d­íi ®Êt ë §ång B»Ng nam Bé 1. GS. TS. §Æng H÷u ¥n-Héi §CTV ViÖt Nam 2. Ths. NguyÔn TiÕp T©n-CTy XD &CGCN thuû lîi 3. KS. §ç Hïng S¬n- CTy XD &CGCN thuû lîi Tãm t¾t §Ó ph©n vïng ®éng th¸i vµ tõ ®ã rót ra quy luËt ph¸t triÓn ®éng th¸i cña n­íc d­íi ®Êt (ND§) cÇn ph¶i nghiªn cøu ®¸nh gi¸ ¶nh h­ëng cña ®iÒu kiÖn h×nh thµnh vµ nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn ®éng th¸i ND§ ë §ång b»ng Nam Bé (§BNB). Trªn c¬ së tæng hîp nh÷ng tµi liÖu quan tr¾c ®éng th¸i ND§ ë §BNB tõ 1992 ®Õn 2005 c¸c t¸c gi¶ ®· ®¸nh gi¸ t¸c ®éng cña c¸c nh©n tè kh¸c nhau ®Õn ®éng th¸i cña n­íc d­íi ®Êt trong phøc hÖ chøa n­íc Holocen(qh), Pleistocen trung- th­îng(qp2-3), tÇng chøa n­íc Pleistocen h¹(qp1), phøc hÖ chøa n­íc Pliocen(n2) vµ Miocen(n1). 1. §Æt vÊn ®Ò Sù h×nh thµnh ®éng th¸i ND§ cã liªn quan víi cÊu t¹o ®Þa chÊt thµnh phÇn th¹ch häc. Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, ®éng th¸i cña ND§ bÞ chi phèi rÊt m¹nh bëi c¸c nh©n tè khÝ hËu, thuû v¨n vµ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ cña con ng­êi. §Ó tiÕn tíi x©y dùng b¶n ®å ph©n vïng ®éng th¸i §BNB mét c¸ch hîp lý vµ tõ ®ã rót ra nh÷ng biÓu ®å ®Æc tr­ng cho c¸c kiÓu, phô kiÓu, líp, phô líp, d¹ng, phô d¹ng ®éng th¸i cÇn ph¶i ®¸nh gi¸ ¶nh h­ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn vµ nh©n tè ®Õn ®éng th¸i ND§. Ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè ®Õn ®éng th¸i n­íc d­íi ®Êt ®· ®­îc tr×nh bµy trong c¸c c«ng tr×nh cña V.X. Kovalepxki, A.A. Konopliansev, I.X. Dekser, E. A. Dansberg, NguyÔn TiÕp T©n, §Æng H÷u ¥n [1,2,3,4,5,6,7 ]. Ph­¬ng ph¸p phæ biÕn nhÊt, cã ®é tin cËy cao lµ ph­¬ng ph¸p thèng kª to¸n häc. Ph­¬ng ph¸p nµy dùa vµo mèi t­¬ng quan gi÷a nh©n tè ¶nh h­ëng vµ c¸c yÕu tè ®éng th¸i còng nh­ gi÷a c¸c yÕu tè ®éng th¸i víi nhau hoÆc víi thêi gian. §Ó lµm râ ®iÒu kiÖn h×nh thµnh vµ ¶nh h­ëng cña c¸c nh©n tè c¬ b¶n ®Õn ®éng th¸i n­íc d­íi ®Êt ë §BNB chóng ta sÏ ®i s©u t×m hiÓu c¸c mèi t­¬ng quan ®ã. 2. §iÒu kiÖn h×nh thµnh vµ nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn ®éng th¸i ND§ 2.1 CÊu t¹o nhÞp gi÷a trÇm tÝch s«ng, s«ng-biÓn, biÓn cña trÇm tÝch Miocen, Pliocen, Pleistocen ë §BNB ®· h×nh thµnh mét hÖ thèng phøc hÖ, tÇng chøa n­íc cã ®Æc ®iÓm ®éng th¸i kh¸c nhau. Trong nguyªn ®¹i Kainozoi, §BNB ®· tr¶i qua nhiÒu ®ît biÓn tiÕn vµ biÓn tho¸i. TrÇm tÝch s«ng, s«ng-biÓn ®Æc tr­ng cho thêi kú biÓn tho¸i. VÒ mÆt §CTV ®©y chÝnh lµ thêi kú h×nh thµnh c¸c trÇm tÝch chøa n­íc. C¸c trÇm tÝch s«ng, s«ng-biÓn th­êng lµ c¸t h¹t trung ®Õn th« lÉn s¹n, sái. §«i chç xen kÑp c¸c líp bét, sÐt. TrÇm tÝch biÓn ®Æc tr­ng cho thêi kú biÓn tho¸i. Thµnh phÇn gåm c¸c trÇm tÝch h¹t mÞn nh­ sÐt, bét hoÆc bét-sÐt. VÒ §Þa chÊt thñy v¨n (§CTV) chóng h×nh thµnh c¸c líp thÊm n­íc kÐm ng¨n c¸ch gi÷a c¸c líp thÊm n­íc tèt, t¹o nªn mét hÖ thèng c¸c phøc hÖ chøa n­íc kh«ng ¸p vµ cã ¸p n»m xen kÑp nhau. Nh÷ng ®¬n vÞ chøa n­íc cã ®Æc ®iÓm ®éng th¸i kh¸c nhau. Phøc hÖ chøa n­íc trÇm tÝch Holocen(qh) mang ®Æc ®iÓm ®éng th¸i cña n­íc ngÇm(kh«ng ¸p), phøc hÖ chøa n­íc Pleistocen trung-th­îng(qp2-3), tÇng chøa n­íc Pleistocen h¹(qp1), phøc hÖ chøa n­íc Pliocen(n2) vµ Miocen(n1) mang ®Æc ®iÓm cña n­íc cã ¸p. Trong cïng mét chu kú, mùc n­íc ngÇm th­êng dao ®éng m¹nh h¬n, biªn ®é dao ®éng mùc n­íc lín h¬n biªn ®é dao ®éng mùc ¸p lùc cña tÇng chøa n­íc cã ¸p(h×nh 1).  1.50 1.00 0.50 1 0.00 Mùc n­íc, m -0.50 -1.00 -1.50 2 -2.00 0 12 24 36 48 60 72 84 96 108 120 132 144 Th¸ng H×nh 1. §å thÞ dao ®éng mùc n­íc ngÇm vµ mùc n­íc cã ¸p t¹i côm lç khoan quan tr¾c Q209 ë §BNB. 1-N­íc ngÇm t¹i Q209010. 2- N­íc cã ¸p t¹i Q209020 2.2 Nh÷ng ®øt g·y kiÕn t¹o ph¸t triÓn tr­íc Pleistocen, tr­íc Holocen vµ trong Holocen còng nh­ c¸c cöa sæ th¹ch häc ph¸t triÓn trong c¸c trÇm tÝch biÓn ®· t¹o nªn mèi quan hÖ thuû lùc gi÷a c¸c ®¬n vÞ chøa n­íc lµm cho ®å thÞ dao ®éng mùc n­íc cña chóng t¹i ®ã cã nh÷ng nÐt t­¬ng ®ång. Theo tµi liÖu nghiªn cøu vÒ ®Þa tÇng, trÇm tÝch biÓn ®­îc h×nh thµnh trong c¸c thêi kú biÓn tiÕn ®Õn thêi kú biÓn tho¸i bÞ bãc mßn côc bé h×nh thµnh c¸c cöa sæ th¹ch häc. T¹i c¸c cöa sæ nµy cã sù thay thÕ trÇm tÝch biÓn h¹t mÞn bëi c¸c trÇm tÝch h¹t th« nguån gèc s«ng. V× vËy ®©y còng chÝnh lµ c¸c cöa sæ §CTV mµ th«ng qua ®ã gi÷a c¸c ®¬n vÞ chøa n­íc cã quan hÖ thuû lùc víi nhau. Trong ph¹m vi §BNB cã nhiÒu cöa sæ §CTV, ...