Điếu thuốc

Nhân vật của chương trình tối thứ bảy tuần thứ ba của tháng mười hai là cụ bà bán vé số ở khu Bình Triệu. Bà gốc người miền Trung, mỗi khuya đều lặng lẽ dưới sương phố bán vé số, nuôi cụ ông đang nằm bệnh trong một phòng trọ ẩm thấp nằm sát mé sông, không còn một thân thích nào. Thời thanh niên, ông bà gặp nhau trên phố chợ, khi ông còn bán cà rem bên phía tây sông trước giải phóng. Biên tập nhận được bức thư của người phụ nữ gần khu trọ bà...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Điếu thuốc Điếu thuốc TRUYỆN NGẮN CỦA TRẦN MINH HỢPNhân vật của chương trình tối thứ bảy tuần thứ ba của tháng mười hai là cụ bà bán vé sốở khu Bình Triệu. Bà gốc người miền Trung, mỗi khuya đều lặng lẽ dưới sương phố bánvé số, nuôi cụ ông đang nằm bệnh trong một phòng trọ ẩm thấp nằm sát mé sông, khôngcòn một thân thích nào.Thời thanh niên, ông bà gặp nhau trên phố chợ, khi ông còn bán cà rem bên phía tây sôngtrước giải phóng. Biên tập nhận được bức thư của người phụ nữ gần khu trọ bà đang ở đãưu tiên khảo sát trước như một hoàn cảnh cấp bách.Hai tuần sau ngày xác minh thực tế nhân vật, tổ chức sản xuất và biên tập của chươngtrình truyền hình thực tế cho người nghèo đã quyết định cho đoàn làm phim đến hiệntrường để lấy hình và quay giao lưu. Đoàn phim tranh thủ đến từ mờ sáng để kịp chocảnh quay bà cầu nguyện trước tượng Đức mẹ Maria sau hiên một nhà thờ trước lúc đibán.“Chào mừng quý vị đến với chương trình Chuyện mơ ước, chương trình dành cho nhữngngười không bao giờ khuất phục bởi số phận...” - đoạn opening(*) cho chương trình lầnnày là một lối đi trong hẻm, dưới dàn hoa muồng bò cạp vàng nở chói trong nắng, ngườidẫn chương trình cũng mặc chiếc áo sơmi vàng giản dị, cô luôn thích những đoạn dẫnnhập dưới bóng hoa nên cảm xúc dẫn rất chân thật và dịu dàng. Nghệ sĩ khách mời là mộtdiễn viên có vẻ đẹp trong sáng nền nã, đang là hạng A nhưng rất chịu khó đi quay mộtchương trình với cátsê tượng trưng. Một chương trình với số phận nhân vật, người dẫnchương trình và khách mời đều hứa hẹn thu rating(**) cao cho đêm lên sóng.Sau dư vị cảm xúc của đoạn opening hoàn hảo, biên tập kéo người dẫn chương trình vàkhách mời ra một bóng cây bên đường, trao đổi các chi tiết khai thác để chạm được nỗibuồn và tầng sâu cảm xúc của nhân vật. Một biên tập và một người dẫn chương trình luônbiết biến những giá trị mộc mạc của nhân vật thành một câu chuyện chân thật, không phatạp một yếu tố diễn xuất nào. Sự đảm bảo của hai con người này đã kéo dài sự sống củachương trình, giữ chân khán giả và thu rating cao cho đài truyền hình thành phố. Trình tựcảnh quay đã được thống nhất với đạo diễn: đầu tiên là cảnh giao lưu ngoài phố, khi cụbà lọ dọ với cây gậy cũ đi bán vé số. Tiếp theo là cảnh ông lão mờ mắt, tự sinh hoạt trongmột góc phòng, sau đó tới đoạn bà trở về căn phòng trọ cũ nát, trút bịch cơm và một ítcanh mua được đút ông ăn như mỗi ngày bà vẫn làm. Kết thúc là cảnh tổ chức trao tặngsố tiền của nhà tài trợ, một công ty thép xây dựng, gần đoạn chạy ending(***) sẽ quay lấycảm xúc của nhân vật, chòm xóm, cán bộ địa phương. Mọi cảnh quay đều tôn trọng theosự thật đời sống của nhân vật, từ lời thoại đến cảnh bà thay áo, đút cơm cho ông, biên tậpkhông có sự can thiệp nào nhưng vẫn tạo ra những hình ảnh hoàn chỉnh và động lòng. Sựchân thật luôn có giá trị. Đó cũng là điều làm cho khán giả cảm thấy chương trình truyềnhình thực tế Chuyện mơ ước không bị gượng như những chương trình thực tế của cácngôi sao giải trí. Minh họa: NGUYỄN NGỌC THUẦNBà lẩn thẩn quên rằng hôm nay sẽ có đài quay chương trình nên vẫn tới đại lý lấy vé sốvề bán. Nghe đâu phải quay cả buổi trời, sẽ không bán kịp hết trước giờ xổ nên bà tranhthủ dậy sớm hơn mọi ngày, nhưng phố chẳng có ai vì người tan ca chưa về, người làm ănbuổi sáng cũng chưa thức. Bà lặng lẽ trở về, ngồi bên tượng Đức Mẹ, đợi thời gian trôimột chút nữa. Bà đi một vòng phố nữa nhưng cũng không bán được tờ nào đành ngồi chờgặp đoàn làm phim. Phân đoạn đầu tiên, người dẫn chương trình và cô diễn viên nhìnthấy một chút gượng nặng trên khuôn mặt nhàu cũ của bà như không tập trung được chocảnh quay. Ngó sang mấy xấp vé số dày chưa rứt bán, cả hai hiểu ý và cô diễn viên ghésát vào tai bà:- Hôm nay con và mọi người sẽ mua hết chỗ vé số này, bà an tâm nha, không sợ bị ế đâu.- Vậy hả? Bà cảm ơn con.Người biên tập và đạo diễn đã cho lấy đoạn đối thoại một cách lặng lẽ để nhìn thấy diễnbiến khuôn mặt của bà lão khi bán được hết vé số, có một chút thanh nhẹ và lắng đọngtựa hồ như một nhân vật điện ảnh.Bà bắt đầu men gậy theo con phố cũ mình đi qua mỗi buổi sáng để bán vé số, mời muabình thường như không hề có máy quay. Đoạn cảnh càng lúc càng xúc động khi bà bướcrun rẩy, khan giọng rao già trong gió sương buổi sáng. Bà đột ngột ngồi xuống bên vệđường, thò tay vào túi áo, lấy ra một điếu thuốc đưa lên định châm lửa hút. Như một tìnhhuống bất thường xảy ra, cả hiện trường quay đổ dồn mắt nhìn, bao nhiều cảm xúc thănghoa tiêu biến mất.- Cắt! - Đạo diễn lên tiếng và quay sang người biên tập dò hỏi.Cô gái hóa trang, mặc quần linen vàng ống rộng tung bay trong gió, rướn người chậmphấn cho người dẫn chương trình, nói xì xào:- Nghĩ sao già mà đi hút thuốc lá, làm bay hết cảm xúc...Biên tập vẫn chưa thoát khỏi vùng trũng suy nghĩ vừa rơi xuống, nhìn đắn đo:- Bà ơi, bà không được hút thuốc như vậy, b ...