Điều trị phẫu thuật u mặt trước bên lỗ chẩm

Nghiên cứu được tiến hành với mục tiêu nhằm đánh giá kết quả điều trị phẫu thuật u não ở mặt trước bên lỗ chẩm tại khoa ngoại thần kinh bệnh viện Chợ Rẫy. Nghiên cứu tiến hành hồi cứu 18 trường hợp u vùng mặt trước bên lỗ chẩm đã phẫu thuật trong khoảng thời gian từ 1/2009 đến 6/2012 tại khoa ngoại thần kinh bệnh viện Chợ Rẫy.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Điều trị phẫu thuật u mặt trước bên lỗ chẩm Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 4 * 2012 ĐIỀU TRỊ PHẪU THUẬT U MẶT TRƯỚC BÊN LỖ CHẨM Phan Trung Đông*, Trần Quang Vinh** TÓM TẮT Mục tiêu: Đánh giá kết quả điều trị phẫu thuật u não ở mặt trước bên lỗ chẩm tại khoa ngoại thần kinh bệnh viện Chợ Rẫy. Phương pháp nghiên cứu: Hồi cứu 18 trường hợp u vùng mặt trước bên lỗ chẩm đã phẫu thuật trong khoảng thời gian từ 1/2009 đến 6/2012 tại khoa ngoại thần kinh bệnh viện Chợ Rẫy. Khảo sát triệu chứng lâm sàng, hình ảnh học trước và sau phẫu thuật, tai biến phẫu thuật và các biến chứng sau mổ. Kết quả phẫu thuật được đánh giá dựa trên thang điểm GOS cùng với sự cải thiện của các triệu chứng lâm sàng và đánh giá mức độ lấy u theo phân độ Simpson (u màng não) và 3 mức độ là lấy toàn bộ, lấy phần lớn hay lấy 1 phần u (u dây sống). Kết quả: Tuổi trung bình là 44±18,02 tuổi. Nữ chiếm đa số (14/18). Nhập viện đa phần vì đau chẩm cổ (66,7%), nuốt sặc (27,8%) và vận động yếu (27,8% yếu tứ chi – 16,7% yếu tay). Kính thước u trung bình là 2,86±1,08cm, 77,8% ở mặt trước bên, 16,7% mặt trước và 5,5% ở 2 bên lỗ chẩm, chèn ép vào hành não 77,8%, tủy sống 33,3% và liên quan trực tiếp với động mạch đốt sống 55,5% (3/18 ca bọc lấy động mạch). Đường vào lối bên xuyên lồi chẩm chiếm đa số (11/18 ca), lối bên xa và lối sau dưới chẩm là 11,1% mỗi loại, lối trước cũng chiếm 16,7%. U màng não lấy toàn bộ u là 14/14 ca (Simpson 1&2). 3/4 trường hợp u dây sống lấy được phần lớn u. Hồi phục sau phẫu thuật: tốt 13/18 ca, khá 2/18 và trung bình 3/18. Không có trường hợp nào tử vong. Kết luận: Đường mổ lối bên xuyên lồi cầu chẩm được lựa chọn cho tất cả các trường hợp u mặt trước bên lỗ chẩm trong màng cứng. Từ khóa: u màng não, xuyên lồi cầu ABSTRACT SURGICAL TREATMENT OF THE ANTERIOLATERAL FORAMEN MAGNUM TUMORS Phan Trung Dong. Tran Quang Vinh * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 16 - Supplement of No 4 - 2012: 46 - 51 Objective: We review 18 patients with a variety of tumors involving the anterior and anterolateral foramen magnum. We describe our surgical techniques for resection of these tumors via the lateral approach, including consideration for occipital condylar resection for intradural tumors and anterior approach for extradural tumors. Methods: A retrospective analysis was performed of 18 surgically treated patients with tumors involving the anterior and anterolateral foramen magnum. Patients received treatment between 2009 and 2012; patients’ files, operative notes, and pre- and postoperative imaging studies were used for the analysis. Results: The female-to-male ratio was 14:4. Mean patient age was 44±18.02 years. Pathological entities comprised 14 meningiomas, 4 chordomas. Lateral approach were performed for 14 cases, partial condyle resection was performed in 11 meningiomas. In Chordomas, we used one transoral approach and two endonasal approaches. There was no patient required occipitocervical fusion after tumor resection. Conclusion: In anterior or anterolaterally intradural located foramen magnum tumors, we think the extreme lateral or far lateral approach affords significant advantages. Key words: meningioma, transcondyl *Khoa ngoại thần kinh bệnh viện Chợ Rẫy Tác giả liên lạc: TS BS Trần Quang Vinh, 46 **Khoa hồi sức ngoại thần kinh bệnh viện Chợ Rẫy ĐT: 0903712998 Chuyên đề Phẫu Thuật Thần Kinh Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 4 * 2012 ĐẶT VẤN ĐỀ U vùng mặt trước bên lỗ chẩm là các loại u nằm sâu, liên quan với các cấu trúc não, dây thần kinh và mạch máu quan trọng. Do đó hiện nay các u này vẫn còn là thách thức đối với các phẫu thuật viên thần kinh nhiều kinh nghiệm. Nhiều đường vào phẫu thuật đã được lựa chọn cho vùng này. Hiện nay với hai đường vào chính được sử dụng phổ biến nhất là đường vào lối sau bên xuyên lồi cầu chẩm và đường vào lối trước qua miệng. Thuận lợi của đường vào lối sau bên xuyên lồi cầu chẩm dùng cho các loại u trong màng cứng. chèn ép cầu não, hành não, tủy cổ cao. Đường mổ này cũng thuận lợi cho việc kiểm soát động mạch đốt sống, động mạch tiểu não sau trên cùng các dây thần kinh sọ thấp. Đường mổ lối trước qua miệng thường lựa chọn cho các u nằm ở clivus chưa xâm nhập qua màng cứng như u dây sống, u sụn xương … Tại khoa ngoại thần kinh bệnh viện Chợ Rẫy, chúng tôi sử dụng đường mổ sau bên xuyên lồi cầu chẩm khá linh hoạt cho các u mặt trước bên lỗ chẩm phát triển trong màng cứng và đường mổ lối trước cũng đã bước đầu sử dụng cho các trường hợp u phát triển ngoài màng cứng. Nghiên cứu này của chúng tôi khảo sát các yếu tố liên quan lâm sàng, hình ảnh học và kết quả phẫu thuật nhằm rút kinh nghiệm trong phẫu thuật u vùng mặt trước bên lỗ chẩm. ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Từ tháng 1/2009 đến tháng 6/2012, chúng tôi đã tiến hành phẫu thuật cho 18 trường hợp bệnh nhân u vùng mặt trước và trước bên lỗ chẩm. Gồm có 14 trường hợp u màng não và 4 trường hợp u dây sống. Tất cả các bệnh nhân trên đều được ghi nhận về độ ...