DINH DƯỠNG Ở NGƯỜI CAO TUỔI

Tài liệu tham khảo dành cho giáo viên, sinh viên cao đẳng, đại học chuyên ngành y khoa - Giáo trình, bài giảng, chuẩn đoán các bệnh dinh dưỡng học.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
DINH DƯỠNG Ở NGƯỜI CAO TUỔI DINH DƯ NG NGƯ I CAO TU IM C TIÊUSau khi h c xong bài này, sinh viên có th :1. Phân tích ư c m i liên quan gi a dinh dư ng và s thay i trong cơ th ngư i cao tu i.2. Trình bày ư c các khuy n ngh v cách ăn u ng và dinh dư ng i v i ngư i cao tu i.N I DUNG1. I CƯƠNG Cho t i nay v n còn thi u m t nh nghĩa y v tu i già. Có th g i ngư igià hay ngư i cao tu i là nh ng ngư i mà kh năng ch c ph n cơ th suy gi m d n t igi m rõ r t kh năng lao ng trí óc và chân tay cùng v i các bi u hi n bên ngoài. Hi nnay khái ni m tu i già ho c ngư i cao tu i ư c ngh s d ng i v i nh ng ngư itrên 65 tu i. Khi con ngư i bư c vào tu i già s xu t hi n nh ng thay i sinh lý nh hư ng n nhu c u dinh dư ng. Trư c ây, ngư i ta quy chung nhu c u dinh dư ng khuy nngh cho ngư i già vào cùng m c dành cho thanh niên và ngư i trung tu i. Tuy nhiên, i u này không h p lý vì khi tu i già s xu t hi n nh ng thay i v c u t o cơ th vàch c năng sinh lý nh hư ng n nhu c u dinh dư ng. Tiêu hóa là m t ch c năng r tquan tr ng liên quan ch t ch t i dinh dư ng. Trong s ngư i trên 70 tu i, c 3 ngư ithì có 1 ngư i gi m ti t d ch acid d dày, làm nh hư ng n s h p thu vitamin B12,folic acid, calci, s t và k m, góp ph n gây thi u các ch t dinh dư ng ó. T l viêm teod dày tăng lên khi tu i càng cao, có th n 50% trong s ngư i tu i 80. Như v yngư i có tu i bư c sang m t tr ng thái sinh lý không gi ng các giai o n trư c trongcu c i. Do ó, m t ch dinh dư ng và rèn luy n thích h p s góp ph n quan tr ngduy trì và nâng cao s c kh e i tư ng quan tr ng này.2. DINH DƯ NG VÀ CÁC THAY I CƠ TH NGƯ I CAO TU I2.1. R i lo n chuy n hóa cơ b n và chuy n hóa glucoza có th x y ra do kh i cơb p gi mC u t o k h i cơ b p c a cơ th thay i nhanh chóng khi tu i càng cao lên. Hình 1minh h a kh i n c gi m theo nhóm tu i. ph n sau th i kỳ mãn kinh và ngư i giàtrên 80 tu i thì nh ng thay i này di n ra nhanh hơn. Kh i cơ gi m d n n s linhho t và s c kh e c a ngư i già gi m, ngư i già thư ng m t cân b ng và d ngã. 76 Träng l−îng khèi c¬ (kg) gi¶m theo tuæi 30 25 20 45-54 15 55-64 65-78 10 5 0 Nam N÷ Hình 1. Kh i lư ng cơ gi m theo tu i c nam và n (Theo Frontera, 1991) Kh i cơ b p gi m nhanh hơn kh i th t khi tu i tăng lên. Thư ng thì trư c năm60 tu i, kh i cơ có t c gi m u 5%/mư i năm, sau 60 tu i gi m nhanh hơn10%/mư i năm. Kh i cơ có vai trò ch c năng quan tr ng, liên quan ch t ch v i ch c năng h cơvà s linh ho t. S c b n c a t t c các nhóm cơ gi m khi tu i tăng lên. M c dù s cm nh c a ph n không b ng nam gi i, nhưng s khác bi t này không áng k khi i u ch nh kh i cơ. Kh i lư ng kh i cơ c a cơ th có vai trò chuy n hoá quan tr ngb i vì cơ xương là nơi chuy n hoá glucoza l n nh t và kh i cơ có liên quan n sdung n p glucoze. Vì th , vi c duy trì kh i cơ là i m then ch t b o v s c khongư i già. Th d c có vai trò quan tr ng trong vi c xác nh c u t o cơ th và ch c năngcơ. Luy n t p là cách t t nh t ch ng l i s n ng b ng, duy trì ư c kh i cơ, do ó cókh năng ngăn ch n hay th m chí o l n nh ng nh hư ng x u do l i s ng ít v n nggây ra. Ngoài ra, n u duy trì hay làm tăng kh i n c b ng th d c, thì có th gi v ngm c năng lư ng và dinh dư ng ăn vào, gi t l chuy n hoá cơ b n không thay inhi u khi tu i tăng lên.2.2. Nhu c u năng lư ng gi m Nhu c u năng lư ng gi m kho ng 100 kcal trong 10 năm t l thu n v i s gi mc a kh i mô n c d n n nh ng thay i trên. M c năng lư ng ăn vào c a ngư i giàthư ng th p. M c năng lư ng ăn vào gi m kéo theo s thi u h t các vi ch t dinhdư ng so v i nhu c u. Vì v y, ngư i có tu i c n ăn ch ăn giàu ch t dinh dư ng. So 77v i thanh niên, ngư i già khó có th i u ch nh l i s cân b ng v năng lư ng saunh ng giai o n có m c năng lư ng ăn vào th p ho c cao. Do v y khi m c b nh hkhông ư c ăn năng lư ng và r t khó h i ph c. Sau khi kh i b nh, ăn vào tr l im c calo như trư c thì ph i tăng d n lư ng th c ph m thích h p và giàu dinh dư ng ...