DINH DƯỠNG VÀ SỨC KHỎE CỘNG ĐỒNG

Tham khảo tài liệu dinh dưỡng và sức khỏe cộng đồng, y tế - sức khoẻ, y dược phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
DINH DƯỠNG VÀ SỨC KHỎE CỘNG ĐỒNG Chương 3 DINH DƯ NG & S C KHO C NG NG ------------------------------------- SUY DINH DƯ NG PROTEIN - NĂNG LƯ NGM C TIÊUSau khi h c bài này, sinh viên có kh năng:1. Trình bày ư c các cách phân lo i suy dinh dư ng protein – năng lư ng.2. Trình bày ư c c i m d ch t h c và bi n pháp phòng ch ng suy dinhdư ng protein- năng lư ngN I DUNG1. I CƯƠNG V SUY DINH DƯ NG PROTEIN - NĂNG LƯ NG TR EM Suy dinh dư ng protein-năng lư ng (Protein-Energy Malnutrition: PEM)là lo i thi u dinh dư ng quan tr ng, khó có b nh nào có th so sánh ư c v ýnghĩa s c kho c ng ng. Thu t t Suy dinh dư ng protein- năng lư ng tr em do Jelliffe nêu lênl n u vào năm 1959. Theo ông, các th b nh suy dinh dư ng protein-nănglư ng u có liên quan t i kh u ph n ăn thi u protein và thi u năng lư ng cácmc khác nhau. M c dù g i là suy dinh dư ng protein-năng lư ng nhưng ây không ch làtình tr ng thi u h t protein và năng lư ng mà thư ng thi u k t h p nhi u ch tdinh dư ng khác, c bi t là các vi ch t dinh dư ng. B nh ph bi n tr nh ,nhưng cũng có th th y tr l n hơn như tu i v thành niên và c ngư i l n,nh t là ph n tu i sinh . nư c ta, t th p k 80 v trư c, các th suy dinh dư ng nhưKwashiorkor, Marasmus g p khá nhi u trong b nh vi n cũng như c ng ng.M y năm g n ây, các th này ã tr lên hi m g p, hi n nay ch y u là th nhvà th v a, bi u hi n là tr ch m l n, nh cân, th p còi. Năm 2002, t l suy dinhdư ng tr em toàn qu c là 30,1%, ã gi m i 21% so v i th p k 80 (51,2%)song v n còn x p m c r t cao theo phân lo i c a T ch c Y t Th gi i. Do ó, ây còn là v n s c kh e c ng ng quan tr ng nư c ta.2. PHÂN LO I2.1. Phân lo i theo lâm sàng: là phân lo i khá kinh i n, g m các th thi u dinh dư ng n ng sau:- Suy dinh dư ng th teo ét (Marasmus): hay g p trên lâm sàng. 138 ó là th thi u dinh dư ng r t n ng, do ch ăn thi u c năng lư ng l n protein. Suy dinh dư ng th teo ét (maras) có th x y ra ngay trong năm u tiên, i u này khác v i suy dinh dư ng n ng th phù (kwashiorkor)-ch y u x y ra nhóm 1-3 tu i. Cai s a quá s m ho c th c ăn b sung không h p lý là nguyên nhân ph bi n d n t i th suy này. Khi ó, a tr rơi vào tình tr ng kém ăn, các b nh nhi m khu n thư ng g n li n v i vòng lu n qu n ó là tiêu ch y và viêm ư ng hô h p. Hình 1. Tr suy dinh dư ng th marasmus- Suy dinh dư ng th phù (Kwashiorkor): ít g p hơn so v i th marasmus. B nh thư ng g p tr trên 1 tu i, nhi u nh t là giai o n t 1-3 tu i. Hi mg p ngư i l n, nhưng v n có th g p khi x y ra n n ói n ng n , nh t là iv i ph n . Thư ng do ch ăn quá nghèo v protein và gluxit t m ho cthi u nh (nh t là i v i ch ăn sam ch y u d a vào khoai s n). Suy dinhdư ng th Kwashiorkor thư ng kèm theo tình tr ng nhi m khu n t v a nn ng. Tình tr ng thi u các vi ch t dinh dư ng như thi u vitamin A, thi u máuthi u s t n ng thư ng bi u hi n khá rõ r t nh ng a tr b Kwashiorkor. Hình 2. Tr suy dinh dư ng n ng th Kwashiorkor c i m lâm sàng hai th suy dinh dư ng n ng có th tóm t t trong b ng sau: Th lo i lâm sàng Marasmus Kwashiorkor Các bi u hi n thư ng g p Cơ teo ét Rõ ràng Có th không rõ do phù Phù Không có Có các chi dư i, m t Cân n ng/chi u cao R t th p Th p, có th không rõ do phù Bi n i tâm lý ôi khi l ng l , m t Hay qu y khóc, m t m i mi 139 Th lo i lâm sàng Marasmus Kwashiorkor Các bi u hi n có th g p Ngon mi ng Khá Kém Tiêu ch y Thư ng g p Thư ng g p Bi n i da ít g p Thư ng có viêm da, bong da. Bi n i tóc ít g p Tóc m ng thưa, d nh Gan to Không ôi khi có tích lu m Hoá sinh: albumin Bình thư ng ho c hơi Th p (dư i 3g/100 ml) huy t thanh th p Ngoài ra, theo phân lo i lâm sàng còn có th trung gian (marasmic-kwashiorkor), th này thư ng g p hơn nhi u so v i hai th trên v i m c b nhnh hơn. Hình 3. c i m lâm sàng ...