Định hướng Quốc gia về phát triển nguồn tin khoa học và công nghệ

Bài viết trình bày khái niệm và vai trò của Định hướng quốc gia về phát triển nguồn tin KH&CN; làm rõ quan điểm và mục tiêu phát triển nguồn tin KH&CN quốc gia; đề xuất các nhiệm vụ cơ bản của Định hướng quốc gia về phát triển nguồn tin KH&CN; bổ sung, phát triển các nguồn tin KH&CN quốc tế.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Định hướng Quốc gia về phát triển nguồn tin khoa học và công nghệNGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔIĐỊNH HƯỚNG QUỐC GIA VỀ PHÁT TRIỂNNGUỒN TIN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆThS Đào Mạnh Thắng, ThS Trần Thị Hải YếnCục Thông tin KH&CN quốc giaTóm tắt: Trình bày khái niệm và vai trò của Định hướng quốc gia về phát triển nguồntin KH&CN; Làm rõ quan điểm và mục tiêu phát triển nguồn tin KH&CN quốc gia; Đềxuất các nhiệm vụ cơ bản của Định hướng quốc gia về phát triển nguồn tin KH&CN,bao gồm: xây dựng và phát triển nguồn tin KH&CN nội sinh; Bổ sung, phát triển cácnguồn tin KH&CN quốc tế.Từ khóa: Nguồn tin KH&CN; phát triển nguồn tin; thông tin KH&CN; địnhhướng quốc gia; nguồn tin nội sinh; nguồn tin quốc tế.National S&T e-resources development planAbstract: The article introduces the definition and role of the national S&T e-resourcesdevelopment guidelines: Stating the viewpoints and objectives of developing the nationalS&T e-resources; Introducing fundamental priorities of the National S&T e-resourcesdevelopment plan, including the establishment and development of in-house S&Te-resources; Supplementation and development of international S&T e-resources.Keywords: S&T e-resources; e-resource development; S&T information; nationalguidelines; in-house e-resources; international e-resources.là việc xây dựng định hướng quốc gia choĐể phát triển kinh tế-xã hội của một phát triển nguồn tin KH&CN.đất nước nói chung cũng như mỗi ngành1. Khái niệm và vai trò của Địnhnghề, lĩnh vực cụ thể nói riêng đều cần hướng quốc gia về phát triển nguồn tinxác định định hướng chiến lược cho từng KH&CNgiai đoạn cụ thể và tầm nhìn dài hạn. ĐâyKhái niệm “Định hướng quốc gia vềlà cơ sở pháp lý để chính phủ và các bộ,phát triển nguồn tin KH&CN” lần đầungành xác định phương hướng và nhiệmtiên được đề cập tới tại điều 18 của Nghịvụ nhằm phát triển các lĩnh vực kinh tế,định 11/2014/NĐ-CP ngày 18/02/2016 vềvăn hóa, giáo dục, KH&CN, v.v… Đặchoạt động thông tin, thống kê KH&CN:biệt, đối với các lĩnh vực cần có sự đầu tư“1. Định hướng quốc gia về phát triển cáclớn và tham gia triển khai mạnh mẽ củacác cơ quan nhà nước thì việc xây dựng nguồn tin KH&CN được xây dựng phù hợpđịnh hướng phát triển ngành là hết sức với chiến lược phát triển KH&CN quốc giacần thiết nhằm điều phối và quản lý các và đáp ứng yêu cầu nghiên cứu khoa học vànguồn lực đầu tư của chính phủ, điển hình phát triển công nghệ của đất nước. Bộ KhoaMở đầuTHÔNG TIN VÀ TƯ LIỆU - 5/2016 | 3NGHIÊN CỨU - TRAO ĐỔIhọc và Công nghệ xây dựng định hướng quốc gia là cơ quan quản lý nhà nước vềquốc gia về phát triển nguồn tin KH&CN. lĩnh vực TT-TV KH&CN. Do đó, Cục có2. Việc phát triển các nguồn tin KH&CN chức năng quản lý, điều phối và tổ chứcsử dụng ngân sách nhà nước của các bộ, các hoạt động TT-TV KH&CN tại Việtngành và địa phương phải phù hợp với định Nam, trong đó có hoạt động phát triểnhướng quốc gia về phát triển nguồn tin nguồn tin KH&CN. Đây là hoạt động cơKH&CN và đáp ứng yêu cầu nghiên cứu bản và cốt lõi nhất nhằm tạo nên hạ tầngkhoa học và phát triển công nghệ của bộ, thông tin KH&CN, một thành tố chínhcủa tiềm lực KH&CN quốc gia.ngành và địa phương.3. Hằng năm, các bộ, cơ quan ngang bộ,cơ quan thuộc Chính phủ, Uỷ ban nhândân cấp tỉnh sử dụng ngân sách nhà nướcđể phát triển nguồn tin KH&CN có tráchnhiệm báo cáo Bộ Khoa học và Công nghệvề danh mục, kinh phí mua, tình hình sửdụng và hiệu quả khai thác các nguồn tinKH&CN” [1].Từ những nội dung được đề cập tạiNghị định 11/2014/NĐ-CP, có thể hiểu:Định hướng quốc gia về phát triển nguồntin KH&CN là văn bản do cơ quan có thẩmquyền ban hành, bao gồm những nguyêntắc và mục tiêu chiến lược nhằm đảm bảocộng đồng khoa học nói riêng và ngườidân nói chung có cơ hội được tiếp cận vàsử dụng các tri thức KH&CN của quốc giavà quốc tế nhằm phát triển kinh tế, xã hộivà nâng cao chất lượng cuộc sống. Địnhhướng xác định vai trò của chính phủ vàcác cơ quan quản lý trong quá trình tạo lậpvà phát triển các nguồn tin KH&CN trongnước và quốc tế, đồng thời cũng đưa ra cácgiải pháp để đạt được các mục tiêu chiếnlược của định hướng.Lĩnh vực thông tin KH&CN của ViệtNam hiện nay đã hình thành mạng lướicác cơ quan thông tin KH&CN trên cảnước, bao gồm các trung tâm TT-TVthuộc các bộ, ngành, địa phương. Về mặtchuyên môn, Cục Thông tin KH&CN4 | THÔNG TIN VÀ TƯ LIỆU - 5/2016Qua nghiên cứu, khảo sát hiện trạnghoạt động phát triển nguồn tin KH&CNtrên cả nước cho thấy:- Nguồn lực đầu tư cho công tác pháttriển nguồn tin KH&CN tại các cơ quan,tổ chức chủ yếu từ ngân sách nhà nước.- Công tác phát triển nguồn tin KH&CNtại các cơ quan, tổ chức còn thiếu sự địnhhướng và phối hợp giữa các đơn vị vớinhau, dẫn đến tình trạng lãng phí nguồnlực của nhà nước và chưa đáp ứng đượcnhu cầu của cộng đồng khoa học [4].Do vậy, việc xây dựng định hướng quốcgia về phát triển nguồn tin KH&CN là rấtcần thiết. Điều này đã được nêu ra trongNghị định 11/2014/NĐ-CP về hoạt độ ...