Độc tính gan trên bệnh nhân HIV/AIDS điều trị ARV có hay không đồng nhiễm siêu vi viêm gan C

Nội dung bài viết với mục tiêu xác định tỉ lệ bệnh nhân HIV/AIDS có độc tính gan trong quá trình điều trị ARV; mô tả và so sánh các biểu hiện lâm sàng và cận lâm sàng các trường hợp có độc tính gan ở nhóm có hay không đồng nhiễm HCV.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Độc tính gan trên bệnh nhân HIV/AIDS điều trị ARV có hay không đồng nhiễm siêu vi viêm gan C Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013 Nghiên cứu Y học ĐỘC TÍNH GAN TRÊN BỆNH NHÂN HIV/AIDS ĐIỀU TRỊ ARV CÓ HAY KHÔNG ĐỒNG NHIỄM SIÊU VI VIÊM GAN C Lê Thị Thúy Hằng*, Cao Ngọc Nga*, Lê Bửu Châu* TÓM TẮT Mở đầu: Hiện nay đồng nhiễm HIV/HCV chiếm tỉ lệ cao ở nước ta. Điều trị ARV đặc biệt Nevirapine và Effaviren làm tăng độc tính gan cho bệnh nhân HIV/AIDS. Nhiều nghiên cứu ghi nhận độc tính gan cao tăng cao ở nhóm đồng nhiễm HIV/HCV. Mục tiêu: Xác định tỉ lệ bệnh nhân HIV/AIDS có độc tính gan trong quá trình điều trị ARV; mô tả và so sánh các biểu hiện lâm sàng và cận lâm sàng các trường hợp có độc tính gan ở nhóm có hay không đồng nhiễm HCV. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: mô tả hàng loại ca. Có 79 bệnh nhân HIV/AIDS được đưa vào nghiên cứu và làm xét nghiệm chức năng gan, trong đó có 36 ca đồng nhiễm HCV. Kết quả: Tỉ lệ có độc tính gan ở bệnh nhân HIV/AIDS là 58,2%, trong đó có 4 trường hợp có biểu hiện trên lâm sàng từ mức độ nhẹ như tăng men gan đến nặng như suy gan tối cấp và tử vong. Cả 4 trường hợp này đều là các bệnh nhân đồng nhiễm HIV/HCV. Men gan AST, ALT, GGT tăng ở nhóm đồng nhiễm so với nhóm không đồng nhiễm (p=0.01). Kết luận: Độc tính gan trên bệnh nhân đồng nhiễm HIV/HCV cao hơn nhóm không đồng nhiễm. Từ khóa: Độc tính gan, đồng nhiễm HIV/HCV ABSTRACT HEPATOTOXICITY OF ARV IN HIV/AIDS PATIENTS WITH OR WITHOUT HIV COINFECTION Le Thi Thuy Hang, Cao Ngoc Nga, Le Buu Chau * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 17-Supplement of No 1-2013: 231 - 236 Background: HIV/HCV coinfection is currently high rate in our country. ART with regimen included Nevirapin or Effaviren increases the prevalence of hepatotoxicity in HIV/AIDS patient. Several researches show that hepatotoxicity is high in HCV coinfection group. Objective: To determine the prevalence of hepatotoxicity in HIV/AIDS with ART; Describe and compare the clinical symptoms and parameters in those patients with or without coinfected HCV. Methods: This is a descriptive study that enrolled 79 HIV/AIDS patients. All patients was taken liver function and anti HCV. Results: The prevalence of liver toxicity in HIV/AIDS is 58.2%. Four of these patients show the clinical symptoms from mild as increased liver transaminase to fuminant liver failure and death. AST, ALT and GGT increase in HIV/HCV coninfection comparing to noncoinfection. Conclusion: Hepatotoxicity occurs more common and severe in HIV/HCV. Keywords: hepatotoxicity, HIV/HCV coinfection. * Bộ Môn Nhiễm - Đại Học Y Dược TP.Hồ Chí Minh Tác giả liên lạc: BS Lê Thị Thúy Hằng, ĐT: 0983337756 Email: thuyhangy99a@gmail.com Chuyên Đề Nội Khoa I 231 Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 17 * Phụ bản của Số 1 * 2013 ĐẶT VẤN ĐỀ Hiện nay đồng nhiễm HIV/HCV chiếm tỉ lệ khá cao tại Việt Nam. HCV thúc đẩy HIV nhanh chóng chuyển sang giai đoạn AIDS hơn. Điều trị ARV trên nhóm bệnh nhân này tăng nguy cơ độc tính gan. Nhiều nghiên cứu báo cáo độc tính gan xảy ra chủ yếu trong vòng 12 tuần đầu sau khi điều trị với nhóm NNRTI gồm Nevirapine (NVP) và Efavirenz (EFV). Tăng men gan thường gặp khi sử dụng hai thuốc này, hầu hết ở mức độ nhẹ đến trung bình và không có triệu chứng.Tỉ lệ cũng như mức độ độc tính giữa hai nhóm này không có sự khác biệt(1). Hiện chưa có nghiên cứu nào tại nước ta đánh giá mức độ độc tính gan trên nhóm bệnh nhân đồng nhiễm HIV/HCV. Trong nghiên cứu này chúng tôi xác định tỉ lệ và so sánh độc tính gan trên bệnh nhân HIV/AIDS có hay không đồng nhiễm HCV. - Bệnh nhân người lớn (> 15 tuổi) bị nhiễm HIV, dủ tiu chuẩn điều trị HAART. - Chưa được điều trị ARV trước đó. - Bệnh nhân trong nghiên cứu được điều trị HAART bằng một trong hai phác đồ: + 1a: Stavudine + Lamivudine + Nevirapine + 1b: Stavudine + Lamivudine + Efavirenz - Bệnh nhân tuân thủ tốt điều trị trong vòng 3 tháng. Tiêu chuẩn loại trừ Không tuân thủ điều trị và không tái khám theo quy định. Các tiêu chuẩn chẩn đoán có độc tính gan Mục tiêu nghiên cứu Tăng men gan không triệu chứng: men gan tăng trên 1.25 lần giá trị giới hạn trên bình thường (> 37.5 U/L) (trị số bình thường ở nam ≤ 30 U/L, nữ ≤ 19 U/L) và không có triệu chứng trên lâm sàng theo. Xác định tỉ lệ bệnh nhân HIV/AIDS có độc tính gan trong quá trình điều trị ARV. Viêm gan: vàng da vàng mắt, tiểu sậm, men gan tăng, bilirubin tăng (Bảng 1). Mô tả các biểu hiện lâm sàng và cận lâm sàng các trường hợp bệnh nhân có độc tính gan. Suy gan tối cấp: có sự xuất hiện bệnh não gan như một biến chứng của tổn thương gan nghiêm trọng trong vòng 8 tuần từ khi có triệu chứng đầu tiên trên cơ địa không có bệnh gan trước đó(4). Mô tả thay đổi về lâm sàng và chức năng gan trên các bệnh nhân đồng nhiễm HCV. So sánh độc tính gan giữa nhóm đồng nhiễm và không đồng nhiễm HCV. ĐỐI TƯỢNG-PHƯƠNGPHÁP NGHIÊNCỨU: Thiết kế nghiên cứu Nghiên cứu mô tả hàng loạt trường hợp. Thời gian và nơi thực hiện Số liệu thu thập từ 4 ...