Đội ngũ giáo viên - nhân tố quan trọng trong sự chuyển đổi mạnh mẽ của hệ thống giáo dục ở Phần Lan

Bài viết Đội ngũ giáo viên - nhân tố quan trọng trong sự chuyển đổi mạnh mẽ của hệ thống giáo dục ở Phần Lan tập trung phân tích những chính sách của Phần Lan nhằm tạo nên sức ảnh hưởng của đội ngũ giáo viên như xây dựng vị trí danh giá của nghề giáo viên trong xã hội; xây dựng các tiêu chuẩn, chương trình lựa chọn đầu vào và đào tạo đội ngũ giáo viên; xây dựng công cụ, thẩm quyền và trách nhiệm mà giáo viên được giao trong hoạt động giảng dạy.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đội ngũ giáo viên - nhân tố quan trọng trong sự chuyển đổi mạnh mẽ của hệ thống giáo dục ở Phần Lan ĐỘI NGŨ GIÁO VIÊN - NHÂN TỐ QUAN TRỌNG TRONGSỰ CHUYỂN ĐỔI MẠNH MẼ CỦA HỆ THỐNG GIÁO DỤC Ở PHẦN LAN HOÀNG LÊ MAI PHƯƠNG Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam Tóm tắt: Hệ thống giáo dục của Phần Lan là một trong những hệ thống giáo dục tiên tiến nhất và luôn dẫn đầu các nước OECD về thành tích giáo dục. Khi xem xét các nguồn lực giáo dục lớn mạnh của Phần Lan có thể thấy một yếu tố quan trọng hơn cả trong sự thành công của nền giáo dục Phần Lan - đó chính là đội ngũ giáo viên xuất sắc. Nghiên cứu tập trung phân tích những chính sách của Phần Lan nhằm tạo nên sức ảnh hưởng của đội ngũ giáo viên như xây dựng vị trí danh giá của nghề giáo viên trong xã hội; xây dựng các tiêu chuẩn, chương trình lựa chọn đầu vào và đào tạo đội ngũ giáo viên; xây dựng công cụ, thẩm quyền và trách nhiệm mà giáo viên được giao trong hoạt động giảng dạy. Từ khoá: đào tạo, giáo viên, giáo dục, Phần Lan.1. ĐẶT VẤN ĐỀ Với trình độ giáo dục cao, Phần Lan được coi là một trong những xã hội có họcthức cao nhất thế giới. Hơn 98% tham gia các lớp học mầm non; 99% hoàn thành giáodục cơ bản bắt buộc; và 94% học sinh tốt nghiệp trung học phổ thông. Tỷ lệ hoàn thànhtrong trường phổ thông dạy nghề cũng đạt gần 90%. Bên cạnh đó, trong nhiều năm qua,Phần Lan đã nổi lên dẫn đầu các nước OECD về thành tích giáo dục khi luôn đứng đầutrong nhiều kì đánh giá học sinh quốc tế PISA. Làm thế nào mà một quốc gia có một hệthống giáo dục tầm thường trong những năm 1980 vươn lên đứng đầu chỉ trong vài thậpkỷ? Qua nghiên cứu có thể thấy rằng, kỳ tích chuyển mình này xuất phát từ những thayđổi chính sách, thay đổi về triết lý giáo dục và yếu tố đặc biệt quan trọng và nổi bật hơnhẳn các quốc gia khác đó chính là: đội ngũ giáo viên xuất sắc. Vậy xã hội Phần Lan nhìn nhận nghề giáo viên ra sao? Việc đào tạo và phát triểnchuyên môn cho đội ngũ giáo viên ở Phần Lan được thực hiện như thế nào? Và nhữngcông cụ và đặc quyền mà ngành giáo dục Phần Lan đã dành cho đội ngũ giáo viên là gì?2. NỘI DUNG2.1. Tổng quan hệ thống giáo dục của Phần Lan Phần Lan có một hệ thống giáo dục tiên tiến: theo kết quả của các cuộc kiểm traPISA, kết quả học tập của học sinh Phần Lan độ tuổi 15 luôn được đánh giá là nướcxuất sắc nhất. Các trường học ở Phần Lan không chỉ đứng đầu về trắc nghiệm của tổchức OECD mà còn thành công trong việc giáo dục các học sinh yếu kém và làm giảmmức chênh lệch học tập giữa nam sinh và nữ sinh. Các trường ở Phần Lan có độ chênhlệch kiến thức rất nhỏ. Các học sinh yếu luôn có cơ hội vươn lên. 396KỶ YẾU HỘI NGHỊ KHOA HỌC QUỐC GIA... 03/2017 Hệ thống giáo dục Phần lan được thiết kế tương đối đơn giản, thuận tiện cho việclựa chọn và thay đổi nguyện vọng của người học. Khả năng chuyển đổi con đường họctập được đảm bảo theo triết lý học tập suốt đời. Hệ thống giáo dục của Phần Lan hiệnnay bao gồm:  Các chương trình cho trẻ nhỏ dưới 2 tuổi (cho trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi) vàchương trình cho trẻ độ tuổi mầm non (hoặc mẫu giáo cho trẻ đến sáu tuổi);  Chương trình giáo dục cơ bản toàn diện bắt buộc kéo dài chín năm (bắt đầu từlúc bảy tuổi và kết thúc ở tuổi mười lăm);  Giáo dục đại học và dạy nghề sau phổ thông bắt buộc; giáo dục đại học (đạihọc và đại học khoa học ứng dụng); và giáo dục cho người lớn (suốt đời, liên tục). Sauthời gian giáo dục cơ bản chín năm tại một trường học phổ thông hỗn hợp, học sinh ởđộ tuổi 16 có thể chọn tiếp tục học tại trường đại học (lukio) hoặc theo học một trườngdạy nghề (ammattikoulu), cả hai thường mất ba năm theo học. Giáo dục ở Phần Lan là một hệ thống giáo dục không thu học phí và trợ cấp bữaăn đầy đủ phục vụ cho học sinh, sinh viên toàn thời gian. Phần Lan tạo điều kiện cho tấtcả các học sinh không phân biệt xuất thân từ đâu, tất cả hệ thống giáo dục từ nhà trẻ đếnđại học đều miễn phí cả sách giáo khoa, sách tham khảo, tiền xe bus... Ngân sách chicho giáo dục do Nhà nước và Tòa Thị chính của các thành phố đảm nhiệm. Giáo dục Phần Lan vận hành theo một triết lý giáo dục độc đáo, thể hiện ở quanđiểm coi học sinh và giáo viên là hai chủ thể quan trọng nhất của nhà trường do đó phảiđược quan tâm và tôn trọng hết mức.  Sự ưu ái học sinh thể hiện ở chỗ ngành giáo dục phải làm cho nhà trường trởthành thiên đường của trẻ em. Do vậy ở Phần Lan lũ trẻ không phải chịu bất cứ một sứcép nào trong học tập như những vấn đề cạnh tranh, xếp hạng giỏi kém trong học tập vàcác kỳ sát hạch thi cử. Luật pháp Phần Lan quy định không được dùng cách xếp hạnghoặc cho điểm để đánh giá các học sinh trước lớp 6. Nhiệm vụ c ...