Đối tượng của quyền hưởng dụng trong pháp luật Việt Nam

Quyền hưởng dụng là một trong ba quyền khác đối với tài sản được quy định trong Bộ luật Dân sự năm 2015. Những công trình nghiên cứu về quyền hưởng dụng cho thấy nhận thức về đối tượng của quyền hưởng dụng còn chưa thống nhất. Bài viết nghiên cứu về đối tượng của quyền hưởng dụng ở Việt Nam và cho thấy, đối tượng của quyền hưởng dụng không chỉ giới hạn ở “vật” và còn có thể là tài sản tiêu hao.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đối tượng của quyền hưởng dụng trong pháp luật Việt Nam NHAÂ NÛÚÁC VAÂ PHAÁP LUÊÅT ĐỐI TƯỢNG CỦA QUYỀN HƯỞNG DỤNG TRONG PHÁP LUẬT VIỆT NAM Đỗ Văn Đại* Nguyễn Nhật Thanh** * PGS,TS. Khoa Luật Dân sự, Đại học Luật TP. Hồ Chí Minh. ** Khoa Luật Dân sự, Đại học Luật TP. Hồ Chí Minh. Thông tin bài viết: Tóm tắt: Từ khóa: hưởng dụng, quyền, tài sản Quyền hưởng dụng là một trong ba quyền khác đối với tài sản được tiêu hao. quy định trong Bộ luật Dân sự năm 2015. Những công trình nghiên cứu về quyền hưởng dụng cho thấy nhận thức về đối tượng của quyền Lịch sử bài viết: hưởng dụng còn chưa thống nhất. Bài viết nghiên cứu về đối tượng Nhận bài: 31/05/2017 của quyền hưởng dụng ở Việt Nam và cho thấy, đối tượng của quyền Biên tập: 08/09/2017 hưởng dụng không chỉ giới hạn ở “vật” và còn có thể là tài sản tiêu hao. Duyệt bài: 15/09/2017 Article Infomation: Abstract: Keywords: usufruct, right, Usufruct right is one of three other property-related rights in the consumable. Civil Code of 2015. Scientific studies on the usufruct right show that awareness of subject of the Usufruct Right is not identical. This Article History: article provides the studies on the subject of the Usufruct Right in Received: 31 May 2017 Vietnam, showing that the subject of the Usufruct Right concludes Edited: 08 Sep. 2017 not only object but also consumable properties. Appproved: 15 Sep. 2017 1. Dẫn nhập 2015, theo đó, “quyền khác đối với tài sản Trước đây, Phần thứ hai của Bộ luật là quyền của chủ thể trực tiếp nắm giữ, chi Dân sự năm 2005 (BLDS 2015) có tiêu đề phối tài sản thuộc quyền sở hữu của chủ thể “Tài sản và quyền sở hữu”. Hiện nay, Phần khác”. Thực tế, khoản 2 Điều 159 BLDS thứ hai của BLDS 2015 có tiêu đề là “Quyền 2015 làm rõ những “quyền khác đối với tài sở hữu và quyền khác đối với tài sản”. sản” theo đó “Quyền khác đối với tài sản bao Với tiêu đề mới nêu trên, chúng tôi gồm: a) Quyền đối với bất động sản liền kề; hiểu rằng, quyền đối với tài sản bao gồm: b) Quyền hưởng dụng; c) Quyền bề mặt”. “quyền sở hữu và quyền khác đối với tài “Quyền đối với bất động sản liền kề” trong sản”. “Quyền khác đối với tài sản” được BLDS 2015 không mới vì nội hàm của nó định nghĩa tại khoản 1 Điều 159 BLDS được kế thừa từ “Quyền sử dụng hạn chế bất 8 Số 23(351) T12/2017 NHAÂ NÛÚÁC VAÂ PHAÁP LUÊÅT động sản liền kề” trong BLDS năm 2005. hưởng dụng trong pháp luật nước ngoài Tuy nhiên, “quyền bề mặt” và “quyền hưởng cũng như trong pháp luật Việt Nam. Ví dụ, dụng” là hai quyền mới được ghi nhận. BLDS Pháp (được xây dựng từ năm 1804) Sau khi BLDS 2015 được thông qua, ghi nhận quyền hưởng dụng ở Điều 578 và đã có những công trình và hội thảo liên quan đề cập tới đối tượng của quyền hưởng dụng đến “quyền hưởng dụng” nhưng nội dung với thuật ngữ “choses” nhưng không có định các công trình và hội thảo này cho thấy nhận nghĩa cho thuật ngữ này. thức về đối tượng của quyền hưởng dụng Khi bàn về đối tượng của quyền hưởng còn được hiểu chưa thống nhất. Nghiên cứu dụng, các chuyên gia về tài sản của Pháp cho thấy, đối tượng của quyền hưởng dụng khẳng định “quyền hưởng dụng có thể được rất rộng, nó không giới hạn ở “vật” và còn xác lập đối với tất cả các loại tài sản, động có thể là tài sản “tiêu hao”. sản hay bất động sản. Quyền hưởng dụng 2. Đối tượng của quyền hưởng dụng có thể có đối tượng không chỉ là vật hữu không giới hạn ở “vật” hình mà còn cả quyền vô hình như quyền đòi nợ, quyền tác giả, sáng chế, sản nghiệp Khoản 1 Điều 105 BLDS 2015 quy thương mại...”2. Ở đây, “quyền hưởng dụng định: “Tài sản là vật, tiền, giấy tờ có giá và có thể liên quan đến tất cả các loại tài sản. quyền tài sản”. Tuy nhiên, hiện nay có quan BLDS đặc biệt quan tâm tới bất động sản” điểm cho rằng, đối tượng của quyền hưởng và “phạm vi của quyền hưởng dụng đã được dụng chỉ có thể là “vật”, bởi lẽ, “khi chủ sở mở rộng đến tài sản vô hình như sản nghiệp hữu chuyển giao vật cho người khác thông thương mại, sở hữu trí tuệ, quyền đòi nợ hay qua giao dịch hoặc do pháp luật quy định một khoản tiền...”3. để người được chuyển giao khai thác, hưởng hoa lợi, lợi tức từ vật thì người được chuyển Trong thực tiễn xét xử, bên cạnh việc giao có một số quyền đối với vật” và “quyền ghi nhận quyền hưởng dụng đối với bất động hưởng dụng chỉ có thể ...