Đông bệnh hạ trị

Đông bệnh hạ trịTừ nhiều năm nay, cứ tới những ngày cuối hè, ở hầu hết các tỉnh và thành phố tại Trung Quốc, lại thấy cảnh người dân nối đuôi nhau xếp hàng trước các Phòng khám Đông y, để chờ đến lượt được “Đông bệnh hạ trị”. Theo đánh giá của giới y học, “Đông bệnh hạ trị” trở nên thịnh hành, được đông đảo bệnh nhân ưa chuộng, do có 4 ưu điểm chính: hiệu quả cao, an toàn, kinh tế và ít tác dụng phụ. “Đông bệnh hạ trị” là gì? “Đông bệnh” là những chứng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đông bệnh hạ trị Đông bệnh hạ trịTừ nhiều năm nay, cứ tới những ngày cuối hè, ở hầu hết các tỉnh và thành phố tạiTrung Quốc, lại thấy cảnh người dân nối đuôi nhau xếp hàng trước các Phòngkhám Đông y, để chờ đến lượt được “Đông bệnh hạ trị”. Theo đánh giá của giới yhọc, “Đông bệnh hạ trị” trở nên thịnh hành, được đông đảo bệnh nhân ưa chuộng,do có 4 ưu điểm chính: hiệu quả cao, an toàn, kinh tế và ít tác dụng phụ.“Đông bệnh hạ trị” là gì?“Đông bệnh” là những chứng bệnh thường hay phát tác vào mùa đông, còn “hạ trị” là tiếnhành chữa trị trong mùa hè. Như vậy, “Đông bệnh hạ trị” là chữa trị các bệnh mùa đôngtrong mùa hè.“Đông bệnh hạ trị” là một phương pháp phòng trị bệnh tật rất độc đáo, lưu truyền trongdân gian từ nhiều thế kỷ trước, được đề cập trong sách Bản thảo cương mục của Lý ThờiTrân và trình bày một cách hệ thống trong sách Trương Thị y thông của Trương Lộ. Vàichục năm gần đây, phương pháp “Đông bệnh hạ trị” chính thức được áp dụng tại cácbệnh viện, sau khi kết quả nghiên cứu lâm sàng khẳng định tác dụng phòng ngừa tốt đốivới bệnh mùa đông, đặc biệt là các bệnh dị ứng như: hen suyễn, viêm mũi dị ứng... “Châm” trong điều trị Đông y. “Cứu” trong điều trị Đông y.Từ nhiều thế kỷ trước, Đông y đã nhận thấy một số chứng bệnh như: chứng ho lâu ngày,viêm phế quản mạn tính ở người cao tuổi, hen phế quản (thể hư hàn), tiêu chảy lúc sángsớm (ngũ canh tả), viêm khớp (thể hàn tý), viêm mũi dị ứng (thể phong hàn)... thườnghay tái phát hoặc trở nên trầm trọng hơn trong mùa mùa đông. Trong thời gian bệnh pháttác mạnh, nói chung chỉ có thể tập trung vào việc khống chế các triệu chứng, nghĩa là chỉcó thể “chữa ngọn” (trị tiêu).Muốn chữa trị tận gốc (trị bản), cần tiến hành trị liệu ngay từ mùa hè, khi bệnh tình đangtạm ổn định. Phòng trị sớm như vậy, thì khi mùa đông tới bệnh sẽ đỡ tái phát, hoặc giả cóphát tác thì cũng nhẹ hơn. Thực tế lâm sàng cho thấy, khi tiến hành “Đông bệnh hạ trị”như vậy, nói chung chỉ cần bỏ ra ít công sức mà kết quả thu được lại rất khả quan, đặcbiệt còn có thể trị được tận gốc cả một số chứng bệnh hiểm nghèo.Vì sao có thể “Đông bệnh hạ trị”?Theo quan điểm của Đông y học, nguyên nhân chủ yếu dẫn tới các loại “đông bệnh” là“dương hư”. “Dương hư” (còn gọi là “hư hàn”) là một trạng thái bệnh lý, theo cách phânloại chứng bệnh của Đông y. Bệnh lý “dương hư” xuất hiện khi “dương khí” trong cơ thểbị hư tổn, thiếu hụt, không đủ sức để duy trì cân bằng với “âm dịch” bên trong nhân thể,cũng như với “âm hàn” môi trường bên ngoài. Dương hư thì “âm hàn nội sinh” ngaytrong nhân thể và “hàn tà” từ bên ngoài cũng dễ xâm nhập vào nhân thể, gây nên cácchứng bệnh gọi là “đông bệnh”.Để chữa trị “dương hư”, trong Đông y có nhiều biện pháp. Trong số đó, “Đông bệnh hạtrị” là phương pháp hết sức độc đáo. Theo Đông y, con người và thiên nhiên là một thểthống nhất, tất cả mọi biến động trong thiên nhiên đều có ảnh hưởng trực tiếp tới các hoạtđộng của nhân thể. Âm dương bốn mùa biến đổi theo quy luật: mùa xuân, mùa hạ dươngkhí nhiều mà âm khí ít; mùa thu, mùa đông âm khí thịnh mà dương khí suy (xuân - hạdương khí đa nhi âm khí thiểu, thu - đông âm khí thịnh nhi dương khí suy). Dương khí vàâm khí trong nhân thể cũng biến đổi, thịnh suy theo quy luật như vậy. Để thuận ứng vớithiên nhiên - trời đất, y gia thời xưa không những chủ trương “xuân - hè dưỡng dương,thu - đông dưỡng âm” (mùa xuân, mùa hè cần bồi dưỡng dương khí; mùa thu, mùa đôngcần bồi dưỡng âm khí), mà còn đề xuất ra phương pháp “Đông bệnh hạ trị”, chữa trị cácchứng bệnh mùa đông bằng cách lợi dụng “dương khí” (nhiệt năng) của mùa hạ, để bổsung, tăng cường dương khí, sức chống bệnh của nhân thể.Phục hạ - dương cực thịnhY gia thời xưa nhận thấy, hàng năm đều có một giai đoạn thời tiết nóng nhất, gọi là“Phục hạ”. Tính theo Nông lịch (thường quen gọi là “Âm lịch”), đó là giai đoạn từ sautiết hạ chí tới tiết lập thu. Trong giai đoạn này, có 3 ngày đặc biệt, 3 điểm mốc đó là “sơphục”, “trung phục” và “mạt phục”, gọi tắt là “tam phục”; đó là những ngày nóng nhất,dương khí cực thịnh. Chính là những thời điểm thuận lợi nhất, có thể lợi dụng dươngnhiệt của mùa hạ, để bồi đắp dương khí trong nhân thể và chữa trị các loại “đông bệnh”,đặc biệt là các bệnh hô hấp, liên quan mật thiết với tạng phế của Đông y.Cách tính “tam phục” theo Nông lịch như sau: ngày “canh” thứ ba sau tiết hạ chí là “sơphục”, ngày “canh” thứ tư sau hạ chí là “trung phục”, ngày “canh” thứ nhất sau tiết lậpthu là “mạt phục”. Đối với năm 2009, các ngày phục cụ thể sẽ là:- Sơ phục: 17/7/2009 – ngày “canh thân” theo Nông lịch.- Trung phục: 24/7/2009 – ngày “canh ngọ” theo Nông lịch.- Mạt phục: 13/8/2009 - ngày “canh dần” theo Nông lịch.Theo Thuyết ngũ hành, ngày “canh” thuộc hành Kim. Trong Đông y, tạng phế cũng cóthuộc tính ngũ hành là “Kim”. “Đông bệnh” thường liên quan đến chức năng của tạngphế, ...