Đột biến mới gen LDLR ở bệnh nhân tăng cholesterol máu có tính chất gia đình

Bệnh tăng cholesterol có tính chất gia đình (Familial Hypercholesterolemia - FH) là một bệnh di truyền trội nhiễm sắc thể thường đặc trưng bởi nồng độ LDL-cholesterol (LDL-C) trong máu tăng cao bất thường. Bài viết trình bày xác định đột biến mới trên exon 3, 4, 9, 13, 14 gen LDLR.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Đột biến mới gen LDLR ở bệnh nhân tăng cholesterol máu có tính chất gia đình HỘI NGHỊ KHOA HỌC TOÀN QUỐC LẦN THỨ 24 - HỘI HÓA SINH Y HỌC VIỆT NAM - 2020 ĐỘT BIẾN MỚI GEN LDLR Ở BỆNH NHÂN TĂNG CHOLESTEROL MÁU CÓ TÍNH CHẤT GIA ĐÌNH Hoàng Thị Yến*, Lê Thị Yến*, Vũ Đức Anh*, Vũ Chí Dũng*, Đặng Thị Ngọc Dung*TÓM TẮT 7 HYPERCHOLESTEROLEMIA Bệnh tăng cholesterol có tính chất gia đình PATIENT(Familial Hypercholesterolemia - FH) là một Familial hypercholesterolemia (FH) is anbệnh di truyền trội nhiễm sắc thể thường đặc autosomal dominant disorder of lipoproteintrưng bởi nồng độ LDL-cholesterol (LDL-C) metabolism characterized by high levels of LDL-trong máu tăng cao bất thường. Đột biến gây cholesterol (LDL-C) in the blood. Over 80% ofbệnh trên 80% do gen LDLR. Hiện nay bệnh FH the mutations are caused by the LDLR gene.còn chưa được quan tâm một cách thực sự, dẫn Nowaday, FH disease has not been paid muchtới sự chậm trễ trong điều trị và có thể gây ra các attention, leading to a delay in treatment and canbiến cố tim mạch hoặc tử vong. Mục tiêu: Xác cause cardiovascular complications or death.định đột biến mới trên exon 3, 4, 9, 13, 14 genLDLR; Đối tượng và phương pháp nghiên Objectives: Identify new mutations in exon 3, 4,cứu: 26 bệnh nhi FH theo tiêu chuẩn Simon 9, 13, 14 of LDLR gene. Subjects and Methods:Broome được phân tích gen, xác định đột biến 26 FH children according to Simon Broomemới trên exon 3, 4, 9, 13, 14 gen LDLR. Kết criteria were genetically analyzed, identified newquả: Phát hiện được 2 đột biến mới, chưa từng mutations on exon 3, 4, 9, 13, 14 of LDLR gene.được công bố: đột biến c.1335C>T trên exon 9 Results: Detected 2 new mutations, nevervà đột biến c.1978C>T trên exon 13. Kết luận: announced: mutation c.1335C>T on exon 9 andNghiên cứu phát hiện được 2 đột biến mới và dự mutation c.1978C>T on exon 13 LDLR gene.đoán có khả năng gây bệnh. Kết quả nghiên cứu Conclusion: The study discovered 2 newrất có ý nghĩa trong việc bổ sung thêm đột biến mutations and predicted the ability to causemới vào bản đồ đột biến gen LDLR gây bệnh FH disease. The research results are very meaningfulở người Việt Nam. in adding new mutations to the LDLR gene Từ khoá: tăng cholesterol máu có tính chất mutation map that causes FH disease ingia đình, exon 9, exon 13, đột biến gen LDLR Vietnamese people.SUMMARY Keywords: familial hypercholesterolemia, exon 9, exon 13, LDLR gene mutation NEW MUTATION OF LDLR GENE IN FAMILIAL I. ĐẶT VẤN ĐỀ Tăng cholesterol đóng vai trò quan trọng*Bệnh viện Tim Hà Nội trong việc hình thành, phát triển và nứt vỡChịu trách nhiệm chính: Hoàng Thị Yến của mảng xơ vữa, làm tăng các nguy cơ mắcEmail: yenhoangbvtim@gmail.com bệnh tim mạch (coronary heart disease:Ngày nhận bài: 15.10.2020 CHD) nguyên phát và tử vong. Bệnh mạchNgày phản biện khoa học: 20.10.2020 vành là nguyên nhân gây tử vong hàng đầuNgày duyệt bài: 28.10.202046 TẠP CHÍ Y HỌC VIỆT NAM TẬP 496 - THÁNG 11 - SỐ CHUYÊN ĐỀ - 2020trong 10 năm trở lại đây [1]. Tăng (2) Triệu chứng kèm theo:cholesterol trong máu có thể do nhiều + Xanthoma gân xuất hiện ở bệnh nhânnguyên nhân và nguyên nhân vô cùng quan hoặc có ở thế hệ có mối quan hệ huyết thốngtrọng là do đột biến gen gây nên. bậc 1 với bệnh nhân (cha mẹ, anh chị em Bệnh tăng cholesterol có tính chất gia ruột) hoặc có ở thế hệ có mối quan hệ huyếtđình (Familial Hypercholesterolemia - FH) là thống bậc 2 với bệnh nhân (ông bà, chú, dì).một bệnh di truyền trội nhiễm sắc thể thường - Bố, mẹ hoặc người bảo trợ và bệnh nhiđặc trưng bởi nồng độ LDL-cholesterol FH đồng ý cho bệnh nhi tham gia nghiên(LDL-C) trong máu tăng cao bất thường. cứu.Một số nghiên cứu trên thế giới cho thấy hơn Tiêu chuẩn loại trừ:1.000 đột biến của gen LDLR đã được xác Bệnh nhi mắc hội chứng thận hư, bệnhđịnh ở bệnh nhân tăng cholesterol có tính nhân từ chối tham gia nghiên cứu.chất gia đình. Tỉ lệ mắc bệnh ước tính trên 2.2. Thiết kế nghiên cứu:toàn thế giới từ 1:500 đến 1: 300. Đây là - Các bệnh nhi được khám và chẩn đoánbệnh di truyền đơn gen, nguyên nhân chủ FH tại bệnh viện nhi Trung Ương, sẽ đượcyếu liên quan đến đột biến gen LDLR với tỉ lấy máu xét nghiệm các chỉ số lipid máu vàlệ đột biến trên 80% [2]. Viện quốc gia về y thực hiện các kỹ thuật: tách chiết DNA, kiểmtế và lâm sàng của Anh (NICE) đã đưa ra tra độ tinh sạch DNA, thực hiện phản ứngkhuyến cáo về sàng lọc phân tầng đối với PCR với các mồi tự thiết kế và giải trình tựnhững người thân có quan hệ huyết thống gen bằng phương pháp Sanger để xác địnhgần với bệnh nhân đã được chẩn đoán lâm đột biến ...