Dự thảo tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học môi trường: Nghiên cứu cơ chế chuyển hóa và đánh giá nguy cơ rủi ro sức khỏe của asen và cadimi trong nuôi trồng thủy sản có sử dụng nước thải đô thị tại Hà Nội

Mục tiêu nghiên cứu của luận án là đánh giá nguồn, dạng tồn tại và sự phân bố của asen và cadimi trong hệ thống ao nuôi cá sử dụng nước thải đô thị và đánh giá lượng hóa rủi ro đối với sức khỏe hệ sinh thái và sức khỏe con người từ đó đưa ra những đề xuất phù hợp để đảm bảo an toàn cho người sản xuất và tiêu thụ sản phẩm.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Dự thảo tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học môi trường: Nghiên cứu cơ chế chuyển hóa và đánh giá nguy cơ rủi ro sức khỏe của asen và cadimi trong nuôi trồng thủy sản có sử dụng nước thải đô thị tại Hà Nội ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN ***************** LÊ THÁI HÀ NGHIÊN CỨU CƠ CHẾ CHUYỂN HÓA VÀ ĐÁNH GIÁ NGUY CƠRỦI RO SỨC KHỎE CỦA ASEN VÀ CADIMI TRONG NUÔI TRỒNG THỦY SẢN CÓ SỬ DỤNG NƢỚC THẢI ĐÔ THỊ TẠI HÀ NỘI Chuyên ngành: Khoa học môi trường Mã số: 62440301 DỰ THẢO TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC MÔI TRƢỜNG 1 Hà Nội - 2017 Công trình được hoàn thành tại: Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại họcQuốc gia Hà Nội Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS.TS. Nguyễn Thị Hà 2. TS. Từ Hải Bằng Phản biện 1: ……………………………………. Phản biện 2: ……………………………………. Phản biện 3: ……………………………………. Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm Luận án Tiến sĩ cấp Đại họcQuốc gia tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên Hà Nội vào hồi…….giờ……., ngày………tháng……….năm …... Có thể tìm hiểu Luận án Tiến sĩ tại: - Thư viện Quốc gia Việt Nam; - Trung tâm thông tin Thư viện, Đại học Quốc gia Hà Nội 2 MỞ ĐẦU1. Tính cấp thiết của nghiên cứu Việc sử dụng nguồn nước thải có nồng độ kim loại nặng và á kim cao có thểgây ra hiện tượng cá chết hàng loạt và ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khoẻ người sửdụng nguồn thực phẩm này thông qua chuỗi thức ăn như cá, rau trong ao (Järup L,2003). Các dạng tồn tại về mặt vật lý, hóa học có thể của các thành phần kim loạitrong ao nuôi có làm tăng mức độ nguy hại hoặc giảm bớt nguy hại cho hệ thống.Ngoài ra sự phân bố của các chất ô nhiễm vào các thành phần môi trường trong aocũng ảnh hưởng đến nguy cơ lan truyền và gây tác động. Ví dụ như với sự hấp phụ lênbề mặt của các hạt lơ lửng trong nước sẽ khiến cho các yếu tố độc hai sẽ thâm nhậpvào một số loại cá nuôi trong ao thông qua thức ăn do cá sử dụng các hạt lơ lửng làmthức ăn (Craggs, 2005). Mặt khác nếu sự sa lắng của các chất xuống lớp bùn đáy là cơchế chuyển hóa chính trong hệ thống thì nồng độ các chất độc hại trong ao sẽ bị giảmxuống do đã được giữ lại phần lớn trong lớp bùn đáy, tuy nhiên nếu sử dụng lớp bùnđáy này để làm phân bón thì có thể sẽ phát tán các thành phần độc hại ra môi trườngbên ngoài và cũng có thể gây hại cho sức khỏe con người do thâm nhập qua cây trồng. Đã có khá nhiều nghiên cứu trong và ngoài nước về các hệ nuôi trồng thủy sảnsử dụng nước thải tuy nhiên các nghiên cứu này tập trung chủ yếu vào các thành phầndinh dưỡng và các vi sinh vật trong ao cá, chưa đề cập đến các kim loại, á kim độc hạivà dạng tồn tại, phân bố của chúng khi di chuyển vào hệ thống nuôi trồng và thâmnhập vào chuỗi thức ăn ảnh hưởng đến người sử dụng. Do vậy, việc đánh giá mức độnguy hại của việc sử dụng nước thải đô thị trong nuôi cá thông qua nghiên cứu vềdạng tồn tại và phân bố của một số kim loại và á kim và đánh giá rủi ro việc tái sửdụng nước thải trong nông nghiệp giúp định lượng được các rủi ro có thể xảy ra, nguycơ tích tụ các chất độc hại trong sản phẩm cá nhằm đưa ra giải pháp bảo đảm an toàn,có định hướng xử lý nước thải hợp lý, bảo vệ sức khỏe con người là cần thiết và mớitại Việt Nam cũng như trên thế giới. Xuất phát từ thực tiễn đó, luận án đã thực hiện đềtài “Nghiên cứu cơ chế chuyển hóa và đánh giá nguy cơ rủi ro sức khỏe của asen vàcadimi trong nuôi trồng thủy sản có sử dụng nước thải đô thị tại Hà Nội”.2. Mục tiêu nghiên cứu: Đánh giá nguồn, dạng tồn tại và sự phân bố của asen và cadimi trong hệ thốngao nuôi cá sử dụng nước thải đô thị và đánh giá lượng hóa rủi ro đối với sức khỏe hệsinh thái và sức khỏe con người từ đó đưa ra những đề xuất phù hợp để đảm bảo antoàn cho người sản xuất và tiêu thụ sản phẩm.3. Nội dung nghiên cứu: - Nghiên cứu hiện trạng sử dụng nước thải đô thị nuôi cá tại Hà Nội, tập trung vào khu vực quận Hoàng Mai và Thanh Trì. - Nghiên cứu dạng tồn tại và phân bố của As và Cd trong các ao nuôi trồng thủy sản có sử dụng nước thải trên cơ sở xem xét hình thái tồn tại, mức ô nhiễm và 3 phân bố các dạng tồn tại của cadimi và asen trong các mẫu ao nuôi cá sử dụng nước thải đô thị. - Đánh giá nguy cơ rủi ro đối với hệ sinh thái ao nuôi và sức khỏe con người của As và Cd dựa trên dạng, nồng độ, sự phân bố trong nước, trầm tích, thủy sinh (cá, rau) cân bằng khối khi đi vào cơ thể con người thông qua chuỗi thức ăn. - Đề xuất các giải pháp sử dụng nước thải sử dụng nước thải hiệu quả đồng thời đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng khi sử dụng sản phẩm của hệ thống.4. Đối ...