Dùng thuốc trong điều trị thoát vị đĩa đệm

Dùng thuốc trong điều trị thoát vị đĩa đệmNhờ tính chất đàn hồi nên đĩa đệm làm nhiệm vụ như một bộ phận giảm sóc, giúp cho cột sống thực hiện chức năng vận động của mình (cúi, ngửa, nghiêng...) một cách mềm dẻo. Khi vòng sợi bao quanh bị rách, nhân nhầy thoát ra ngoài khỏi vị trí giữa hai đốt sống, thường là về phía sau gây chèn ép tủy sống hoặc các rễ thần kinh. Hiện tượng trên gọi là thoát vị đĩa đệm. Theo nhiều nghiên cứu, thoát vị đĩa đệm là nguyên nhân chủ yếu...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Dùng thuốc trong điều trị thoát vị đĩa đệm Dùng thuốc trong điều trị thoát vị đĩa đệmNhờ tính chất đàn hồi n ên đĩa đệm làm nhiệm vụ như một bộ phận giảm sóc, giúp cho cộtsống thực hiện chức năng vận động của m ình (cúi, ngửa, nghiêng...) một cách mềm dẻo.Khi vòng sợi bao quanh bị rách, nhân nhầ y thoát ra ngoài khỏi vị trí giữa hai đốt sống,thường là về phía sau gây chèn ép tủy sống hoặc các rễ thần kinh. Hiện tượng trên gọi làthoát vị đĩa đệm. Theo nhiều nghiên cứu, thoát vị đĩa đệm là nguyên nhân chủ yếu chiếmtới 80% các trường hợp đau cột sống thắt lưng.Có nhiều nguyên nhân gây thoát vị đĩa đệm cột sống, trong đó phải kể đến các nguyênnhân hàng đầu là các chấn thương cột sống, sau đó là các tư thế xấu trong lao động. Cácchấn thương vào vùng cột sống như ngã ngồi đập mông xuống đất, chấn thương tác độngtrực tiếp vào vùng cột sống hoặc các tư thế xấu như cúi, nghiêng hay xoay người nhấc vậtn ặng - đ ặc biệt nhấc vật nặng ở cách xa người dễ gây thoát vị đĩa đệm.Tùy theo vị trí đĩa đệm thoát vị có thể có các triệu chứng khác nhau. Thoát vị đĩa đệm ởvùng cột sống thắt lưng hay gặp nhất (trên 90% các trường hợp thoát vị đĩa đệm cột sống)gây đau th ắt lưng cấp hay mạn tính, đau thần kinh tọa một hay cả hai bên, đau th ần kinhđùi b ì. Thoát vị đĩa đệm cột sống cổ gây đau cổ, đau vai gáy, đau cánh tay: hội chứng cổ -vai - cánh tay. Trường hợp nặng ch èn ép vào tủy sống sẽ gây yếu cánh tay hoặc liệt tứchi. Chất dịch trong đĩa đệm thoát ra ngoài và chèn ép lên rễ thần kinh.Điều trịTùy theo tính chất tổn thương, vị trí, biến chứng cũng như mức độ ảnh hưởng tới khản ăng vận động, lao động và sinh hoạt của người bệnh m à cân nh ắc tới các biện pháp điềutrị bảo tồn và điều trị can thiệp phẫu thuật. Điều trị bảo tồn bao gồm các biện pháp như:n ghỉ ngơi; vật lý trị liệu xoa bóp, tắm suối khoáng, đắp bùn; chiếu đèn hồng ngoại, sóngn gắn, điện phân, đắp dầu paraphin... Có thể dùng các biện pháp như tác động cột sống,kéo giãn cột sống trong điều trị bệnh. Một vài tuần đầu tiên, khi tổn thương thoát vị đĩađ ệm còn mới chưa b ị xơ hóa, việc tác động cột sống làm giãn các mâm sống và d ịchchuyển phần đĩa đệm bị lồi trở lại vị trí bình thư ờng. Kéo giãn cột sống bằng dụng cụcũng có tác dụng tương tự, chỉ định cho lồi hoặc thoát vị đĩa đệm. Mặc áo nẹp cột sốngcó tác dụng cố định tạm thời, hạn chế các động tác lên vùng cột sống tổn thương, qua đógiảm lực tác động lên đ ĩa đệm.Biện pháp dùng thuốc bao gồm các thuốc giảm đau đơn thu ần như paracetamol; giảm đauchống viêm không steroid như diclofenac, meloxicam... uống, tiêm hoặc bôi tại chỗ. Lưuý các thu ốc trên dùng đường to àn thân có thể ảnh hưởng tới dạ dày, ch ức năng gan,th ận... Các thuốc giãn cơ như mydocalm, m yonal được chỉ định trong trường hợp co cứngcơ cạnh cột sống. Có thể bổ sung các thuốc bổ thần kinh như vitamin B1, B6, B12; cácthuốc giảm đau thần kinh như neurontin. Nh ìn chung không có ch ỉ định dùng thuốc giảmđ au chống viêm loại steroid như prednisolon, dexamethason... đường toàn thân vì cónhiều tác dụng phụ. Một số trường hợp hãn hữu như đau nhiều không đáp ứng với cácb iện pháp trên, đặc biệt kèm phù tủy có thể methylprednisolon đường tĩnh mạch liều cao,n gắn ngày, giảm liều nhanh nhưng phải có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa và ph ải đượctheo dõi chặt chẽ các biến chứng. Đối với đau thần kinh tọa do thoát vị đĩa đệm cột sốngth ắt lưng, có th ể áp dụng biện pháp dùng thuốc tại chỗ là tiêm ngoài màng cứng bằngh ydrocortison với liệu trình mỗi đợt 3 mũi, mỗi mũi cách nhau 3-7 ngày cũng cho hiệuquả giảm đau khá tốt. Tuy nhiên, việc tiêm ngoài màng cứng phải đư ợc thực hiện tại cơsở chuyên khoa khớp có kinh nghiệm, trong điều kiện tuyệt đối vô khuẩn.Gần đây, người ta bắt đầu sử dụng tia laser, sóng rad io qua da để điều trị đau do thoát vịđ ĩa đệm. Đây là các phương pháp an toàn, tuy nhiên ch ỉ có hiệu quả khi chỉ định trongnhững trường hợp nhẹ, nhân nhầy mới chỉ lồi vào ống sống và không có các tổn thươngkèm theo như gai xương, xẹp trượt đốt sống, hay phối hợp dày dây ch ằng vàng.Phương pháp phẫu thuật ngoại khoa được chỉ định trong các trường hợp sau: thoát vị đĩađ ệm gây hội chứng đuôi ngựa (biểu hiện bí đại, tiểu tiện, mất cảm giác đau xung quanhh ậu môn và bộ phận sinh dục); có liệt chi; đau quá mức, các thuốc giảm đau không hoặcrất ít tác dụng; sau khoảng 6 tháng áp dụng các biện pháp điều trị nội khoa không có kếtquả. Phẫu thuật nhằm giải phóng rễ thần kinh khỏi bị chèn ép. Bao gồm các biện pháp:Kinh điển là mổ cắt cung sau lấy bỏ khối thoát vị - nhìn chung là can thiệp rộng, nhiềub iến chứng về sau, đặc biệt là tái phát đau do vết mổ cũ xơ dính. Về sau, các kỹ thuậtđược cải tiến hơn như ph ẫu thuật mở nhỏ (mini- open); cắt bỏ đĩa đệm qua da; mổ nội soilấy nhân thoát vị; mổ nội soi hút nhân nhầy... Trường hợp tổn thương có trượt đốt sốngphối hợp ...