Dược Phẩm Hết Hạn

“Chiều 28-12-2007, bé Dung được mẹ đưa đến bác sĩ khám do có triệu chứng sốt nhẹ và ho. Bác sĩ chẩn đoán bé bị "trúng nước" dẫn đến viêm phổi cấp và cho toa với bốn loại thuốc (gồm các loại kháng sinh, xirô ho, vitamin D3 và paracetamol dạng thuốc nước dùng cho trẻ em). Người mẹ cầm toa và mua tại nhà thuốc. Trong đó chai thuốc paracetamol dạng nước 15ml có dấu hiệu nắp chai đóng ten gỉ sét, vỏ hộp bị bung ra và nước thuốc có màu đen... Sau khi uống thuốc, bé bị...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Dược Phẩm Hết HạnDược PhNm Hết HạnBác sĩ Nguyễn Ý Ðức (Câu Chuyện Thầy Lang)“Chiều 28-12-2007, bé Dung được mẹ đưa đến bác sĩ khám do có triệu chứng sốt nhẹ vàho. Bác sĩ chẩn đoán bé bị trúng nước dẫn đến viêm phổi cấp và cho toa với bốn loạithuốc (gồm các loại kháng sinh, xirô ho, vitamin D3 và paracetamol dạng thuốc nướcdùng cho trẻ em). Người mẹ cầm toa và mua tại nhà thuốc. Trong đó chai thuốcparacetamol dạng nước 15ml có dấu hiệu nắp chai đóng ten gỉ sét, vỏ hộp bị bung ra vànước thuốc có màu đen...Sau khi uống thuốc, bé bị ói mửa, nôn, khó chịu la khóc. Kiểm tra lại hạn sử dụng, ngườimẹ phát hiện chai paracetamol đã quá hạn dùng năm tháng, ngày sản xuất là 26-7-2004và hạn sử dụng đến ngày 25-7-2007. Bà đã phản ảnh sự việc với bác sĩ. Ông đề nghị chịđến nhà thuốc để được... đổi lại.”Đó là bản tin ngắn về một trường hợp dùng thuốc xảy ra ở quê hương. Và chuyện nàycũng thường thấy ở nước ngoài.Nửa đêm bà Lan bị một cơn nhức đầu như búa bổ đánh thức dạy. Mở ngăn kéo lấy lọthuốc Tylenol để uống thì thấy ghi ngày hết hạn là 19 tháng 4 năm 2005. Bà phân vânkhông biết có nên uống hay không, vì sợ thuốc quá hạn, có thể hư hao, uống vào thì “lợnlành chữa thành lợn què”.Đây là thắc mắc của nhiều người về vấn đề “thuốc quá hạn”, chứ không chỉ riêng bà Lanvà mẹ bé Dung.Vì đâu mà có “Ngày Thuốc Hết Hạn”- Drug Expired Date - và ý nghĩa của ngày này làgì. Xin cùng tìm hiểu.Trên mỗi chai hộp đựng thuốc từ nhà sản xuất đưa ra, ở một góc, ta thấy ghi hai hàngchữ: Lô Hàng Số và Ngày thuốc Hết Hạn (Lot number và Expired date).“Ngày Hết Hạn” do nhà bào chế thuốc đưa ra.Từ năm 1945, tại Hoa Kỳ đã có đòi hỏi ghi ngày hết hạn đối với một vài loại thuốc nhưinsulin, kháng sinh và chất sinh học.Năm 1963, Cơ Quan Thực Dược PhN Hoa Kỳ (FDA) yêu cầu nhà bào chế, khi thấy cần, mghi ngày hết hạn trên nhãn để chứng minh dược phN hội đủ các tiêu chuN thích hợp về m nphN chất, cường độ và sự tinh khiết khi dùng. mTừ năm 1967, đơn xin sản xuất dược phN phải ghi ngày hết hạn. Nếu không ghi, phải mchứng minh lý do.Năm 1969, nhiều nhà sản xuất đề nghị ghi “Ngày Tối Đa” của thuốc(Maximum Dating), chẳng hạn như 5 năm, để có đủ thời gian phân phối, lưu hành và thaythế thuốc tồn kho.Tuy nhiên cơ quan FDA thấy việc ghi ngày tối đa không cần thiết vì nhiểu nhà bào chế đãđồng ý ghi ngày hết hạn. Hơn nữa, theo cơ quan, việc ghi ngày hết hạn tối đa không giúpích cho người tiêu thụ và cơ quan cũng không ngăn cản nếu nhà bào chế nào muốn ghi 5năm.Tới tháng 9 năm 1979, Hoa Kỳ chính thức ban hành luật đòi hỏi các nhà bào chế dượcphN phải ghi ngày hết hạn trên tất cả các dược phN sản xuất dù là bán theo toa thuốc m mcủa bác sĩ hoặc bán tự do không cần toa.Theo định nghĩa của Cơ Quan Thực Dược PhN Hoa Kỳ, “Ngày hết hạn ghi trên hộp, mchai hoặc nhãn hiệu của một dược phN là để chỉ thời hạn mà thuốc được tin tưởng là mcòn ở trong các đặc điểm đã được chấp thuận về thời hạn dùng (shelf-life), nếu cất giữtrong điều kiện đã được xác định. Sau thời hạn đó có thể là không được dùng”.Đây là ngày do nhà bào chế tự chọn và có thể bảo đảm là thuốc còn công hiệu và an toàn,chứ không có nghĩa là thuốc công hiệu và an toàn trong thời gian bao lâu.Theo nhà bào chế, các yếu tố quyết định ngày hết hạn của dược phN là: m1- Tình trạng ổn định của hoạt chất.Thường thường, trong điều kiện cất giữ thích hợp, thuốc vẫn duy trì được trên 90% khảnăng ổn định trong thời gian từ vài năm tới vài chục năm.2- Phương pháp bào chế.3- Cách thức cất giữ thuốc trong vật chứa.4- Dạng thuốc (viên, dung dịch uống, chích, thuốc bôi thoa…)5- Điều kiện chuyên chở, cất giữ và phân phối dược phN m.Vấn đề “Ngày Hết Hạn của Thuốc” đã được thảo luận rất sôi nổi.Ngày 9 tháng 9 năm 2002, tác giả Richard Altschuler đưa ra một bài viết về vấn đề này.Bài viết được nhiều người tham khảo và đã được Giáo sư Tâm Bệnh Thomas A.M.Kramer, Đại học Chicago, trang trọng giới thiệu trên Psychopharmacology Today ngày21 tháng 8 năm 2003.Tác giả nêu ra mấy điểm như:-Ngày hết hạn chỉ xác định thời điểm mà các nhà sản xuất bảo đảm sự hiệu nghiệm hoàntoàn và sự an toàn của thuốc, nếu thuốc được cất giữ trong vật chứa nguyên thủy vớinhiệt độ thích hợp.-Nhiều giới chức y khoa đồng lòng nói là dùng thuốc hết hạn an toàn.-Nghiên cứu cho hay thuốc hết hạn có thể mất đi một chút hiệu nghiệm (potency) với thờigian, chẳng hạn như 5% hoặc dưới 50%”.Tài liệu của Johns Hopkins Health Alert có ghi như sau: “Ngày hết hạn là một bảo đảmtừ nhà sản xuất là dược phN sẽ còn ổn định hóa học và do đó duy trì được trọn vẹn công mhiệu và an toàn trước ng ...