Dược thiện phòng, trị đau đầuĐau đầu là một chứng trạng rất thường gặp trong thực tiễn lâm sàng và nhiều khi đó là dấu hiệu duy nhất khiến người bệnh phải tìm gặp thầy thuốc. Trong y học cổ truyền, đau đầu thuộc phạm vi chứng đầu thống. Đau đầu do rất nhiều nguyên nhân khác nhau nhưng tựu trung không ngoài hai phương diện ngoại cảm (nhân tố tác động từ bên ngoài) và nội thương (nhân tố tác động từ bên trong). Về mặt trị liệu, ngoài việc dùng thuốc và tiến hành các thủ thuật châm...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Dược thiện phòng, trị đau đầu Dược thiện phòng, trị đau đầuĐau đầu là một chứng trạng rất thường gặp trong thực tiễn lâm sàng và nhiều khiđó là dấu hiệu duy nhất khiến người bệnh phải tìm gặp thầy thuốc. Trong y học cổtruyền, đau đầu thuộc phạm vi chứng đầu thống. Đau đầu do rất nhiều nguyên nhân khác nhau nhưng tựu trung không ngoài hai phương diện ngoại cảm (nhân tố tác động từ bên ngoài) và nội thương (nhân tố tác động từ bên trong). Về mặt trị liệu, ngoài việc dùng thuốc và tiến hành các thủ thuật châm cứu, xoa bóp và tập luyện dưỡng sinh khí công, cổ nhân còn rất chú trọng Sắn dây lựa chọn các vị thuốc phối hợp với cácthực phẩm để chế biến thành các món dược thiện có tác dụng chữa trị đau đầu hết sứcđộc đáo. Bài viết này xin được giới thiệu một số ví dụ điển hình để độc giả có thể thamkhảo và vận dụng khi cần thiết.Với thể phong hàn ngoại nhậpChứng trạng: Đau đầu kèm theo đau cổ gáy, sợ gió, sợ lạnh, đau tăng khi ra gió, thườngxuyên thích che kín đầu, có thể có sốt nhẹ, sổ mũi, tắc mũi, chất lưỡi hồng nhạt, rêu lưỡitrắng mỏng.Bài 1: Đầu cá mè hoa một cái, xuyên khung 3-9g, bạch chỉ 6-9g. Cho xuyên khung vàbạch chỉ vào túi vải rồi đem nấu với đầu cá thành canh, khi chín nhừ chế thêm gia vị, ănnóng. Công dụng: sơ phong tán hàn, chỉ thống.Bài 2: Hành củ 10g, đạm đậu xị 10g, gạo tẻ 100g. Gạo vo sạch đem nấu thành cháo, khinhừ cho đạm đậu xị và hành vào đun thêm một lát là được, chia ăn vài lần trong ngày.Công dụng: tân ôn giải biểu, khứ phong tán hàn. Cũng có thể cho thêm vào nồi cháo lá tíatô tươi 10g, gừng tươi 3 lát để làm tăng khả năng giải biểu trừ hàn.Bài 3: Sinh khương (gừng tươi) 10g, đường đỏ lượng vừa đủ. Sinh khương rửa sạch, tháivụn, hãm với nước sôi trong bình kín, sau chừng 15 phút thì dùng được, chế thêm đườngđỏ, uống nóng. Công dụng: tán hàn giải biểu, chỉ thống.Với thể phong nhiệt thượng phạmChứng trạng: Đau đầu có cảm giác căng trướng, thậm chí đau kịch liệt, phát sốt, sợ lạnh,mặt đỏ, mắt đỏ, miệng khát, thích uống nước mát, đại tiện táo bón thường xuyên hoặckhó đi, tiểu tiện sẻn đỏ, chất lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng, mạch nhanh.Bài 1: Thịt lợn nạc 120g, củ sắn dây tươi (nếu khô thì dùng 30g), sài hồ 12g. Sài hồ, sắndây rửa sạch, cắt vụn; thịt lợn rửa sạch, thái miếng. Tất cả cho vào nồi hầm lửa nhỏ trong2 giờ, chế thêm gia vị, dùng làm canh ăn hằng ngày. Công dụng: sơ phong thanh nhiệt,giải cơ chỉ thống.Bài 2: Tang diệp (lá dâu) 10g, trúc diệp (lá tre) 15-30g, cúc hoa 10g, bạch mao căn 10g,bạc hà 6g. Tất cả rửa sạch, cắt vụn, hãm với nước sôi trong bình kín, sau chừng 10 phútthì dùng được, uống thay trà. Công dụng: sơ phong tán nhiệt.Bài 3: Xuyên khung 3g, trà diệp 6g. Hai vị đem sắc lấy nước uống ấm. Công dụng: khứphong tán nhiệt, lý khí chỉ thống.Với thể can dương thượng cangChứng trạng: Đau đầu kèm theo hoa mắt chóng mặt, có thể chỉ đau nửa đầu, tâm trạngbuồn phiền uất ức, dễ cáu giận, mất ngủ hoặc giấc ngủ không sâu nhiều mộng mị, mặt đỏ,miệng đắng, đau tức hai bên sườn, chất lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng mỏng.Bài 1: Thiên ma 25g, xuyên khung 10g, bạch linh 10g, cá chép tươi một con (nặng chừng1.000g), gia vị vừa đủ. Xuyên khung, thiên ma và bạch linh thái phiến rồi cho vào bụngcá cùng gia vị, đem hấp cách thủy chừng 30 phút, ăn trong ngày. Công dụng: bình canđịnh thần, hoạt huyết chỉ thống.Bài 2: Cà chua 250g, gạo tẻ 100g, đường đỏ 150g, nếu có thêm một chút dầu hoa hồngthì càng tốt. Cà chua rửa sạch, cắt miếng rồi đem ninh với gạo thành cháo, chế thêmđường đỏ, chia ăn vài lần trong ngày. Công dụng: thanh nhiệt, lương huyết, bình can.Với thể khí huyết lưỡng hưChứng trạng: Đau đầu hoa mắt chóngmặt, hay hồi hộp đánh trống ngực, hay cócảm giác khó thở, dễ vã mồ hôi hoặc đổmồ hôi trộm, sợ gió, tinh thần mệt mỏi,sắc mặt nhợt nhạt hoặc vàng úa, chất lưỡinhợt, rêu trắng mỏng.Bài 1: Ngũ vị tử 20g, thịt thăn lợn 200g, Trúc diệp (lá tre).trứng gà 2 quả, bột mì 25g, mỡ lợn 50g,nước luộc gà 100ml, gia vị vừa đủ. Thịt lợn rửa sạch, thái miếng, ướp với gia vị, một chútrượu vang và nước sắc ngũ vị tử; đập trứng vào bát, hòa đều với bột mì. Cho mỡ vàochảo đun nóng già rồi rán thịt lợn sau khi đã nhúng vào hỗn hợp trứng bột. Tiếp đó, đemthịt đã rán rim với nước luộc gà cho mềm, chế thêm gia vị, chia ăn 2 lần trong ngày.Công dụng: ích khí dưỡng huyết, kiện vận tỳ vị.Bài 2: Hoàng tinh 30g, đẳng sâm 30g, hoài sơn 30g, gà mái một con nặng chừng 500g,gia vị vừa đủ. Gà làm thịt, chặt mi ...