Este - Lipit - Chất giặt rửa (Hồ Chí Tuấn - ĐH Y HN)

Tham khảo tài liệu este - lipit - chất giặt rửa (hồ chí tuấn - đh y hn), tài liệu phổ thông, ôn thi đh-cđ phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Este - Lipit - Chất giặt rửa (Hồ Chí Tuấn - ĐH Y HN) Este - Lipit - Ch t gi t r a Biên so n H Chí Tu n - ðH Y Hà N iA. ESTEI – KHÁI NI M V ESTE VÀ D N XU T KHÁC C A AXIT CACBOXYLIC1. C u t o phân t este- Este là d n xu t c a axit cacboxylic. Khi thay th nhóm hiñroxyl (–OH)nhóm cacboxyl (–COOH) c a axit cacboxylic b ng nhóm –OR’ thì ñư c este.Este ñơn gi n có công th c c u t o: RCOOR’ v i R, R’ là g c hiñrocacbon no,không no ho c thơm (tr trư ng h p este c a axit fomic có R là H)- M t vài d n xu t khác c a axit cacboxylic có công th c c u t o như sau:Este Anhiñrit axit Halogenua axit Amit2. Cách g i tên esteTên g c hiñrocacbon R’ + tên anion g c axit (thay ñuôi ic = at)3. Tính ch t v t lí c a este- Gi a các phân t este không có liên k t hiñro vì th este có nhi t ñ sôi th p hơn so v i axit vàancol có cùng s nguyên t C. Ví d HCOOCH3 (ts = 30oC); CH3CH2OH (ts = 78oC); CH3COOH(ts = 118oC)- Thư ng là ch t l ng, nh hơn nư c, d bay hơi, r t ít tan trong nư c, có kh năng hòa tan nhi uch t h u cơ khác nhau. Các este có kh i lư ng phân t r t l n có th tr ng thái r n (như m ñ ngv t, sáp ong…)- Các este thư ng có mùi thơm d ch u như isoamyl axetat có mùi chu i chín, etyl butirat có mùid a, etyl isovalerat có mùi táo...II – TÍNH CH T HÓA H C C A ESTE1. Ph n ng nhóm ch ca) Ph n ng th y phân:- Este b th y phân c trong môi trư ng axit và bazơ. Ph n ng th y phân trong môi trư ng axit làph n ng ngh ch c a ph n ng este hóa:-Ph n ng th y phân trong môi trư ng ki m là ph n ng m t chi u và còn ñư c g i là ph n ng xàphòng hóa:b) Ph n ng kh :- Este b kh b i liti nhôm hiñrua LiAlH4, khi ñó nhóm R – CO – (g i là nhóm axyl) tr thành ancolb c I:2. Ph n ng g c hiñrocacbon không noa) Ph n ng c ng: http://ebook.here.vn - Thư vi n Bài gi ng, ð thi tr c nghi mb) Ph n ng trùng h p:III – ðI U CH VÀ NG D NG1. ði u cha) Ph n ng gi a axit và ancol (Este c a ancol):- Ph n ng este hóa là ph n ng thu n ngh ch x y ra ch m ñi u ki n thư ng:- ð nâng cao hi u su t c a ph n ng có th l y dư m t trong hai ch t ñ u ho c làm gi m n ng ñcác s n ph m. Axit sunfuric ñ c v a làm xúc tác v a có tác d ng hútnư c.b) Ph n ng gi a anhiñrit axit và ancol:c) Ph n ng gi a axit và ankin:d) Ph n ng gi a phenol và anhiñrit axit ho c clorua axit ( Este c a phenol): Anhiñrit axetic Phenyl axetat2. ng d ng- Làm dung môi (butyl và amyl axetat ñư c dùng ñ pha sơn t ng h p)- Poli(metyl acrylat), poli(metyl metacrylat) dùng làm th y tinh h u cơ, poli(vinyl axetat) dùng làmch t d o ho c th y phân thành poli(vinyl ancol) dùng làm keo dán- M t s este có mùi thơm c a hoa qu ñư c dùng trong công nghi p th c ph m (bánh k o, nư cgi i khát) và m ph m (xà phòng, nư c hoa…)IV – M T S LƯU Ý KHI GI I BÀI T P- Công th c t ng quát c a este: CnH2n + 2 – 2k – 2xO2x ( k là s liên k t π + v trong g c http://ebook.here.vn - Thư vi n Bài gi ng, ð thi tr c nghi mhiñrocacbon và x là s nhóm ch c)- Este no ñơn ch c: CnH2nO2 (n ≥ 2) ñ t cháy cho nCO2 = nH2O- Este t o b i axit ñơn ch c và ancol ñơn ch c: RCOOR’- Este t o b i axit ñơn ch c và ancol ña ch c: (RCOO)nR’ (n ≥ 2)- Este t o b i axit ña ch c và ancol ñơn ch c: R(COOR’)n (n ≥ 2)- Este t o b i axit ña ch c và ancol ña ch c: Rn(COO)mnR’m ; khi m = n thành R(COO)nR’ estevòng- Este n i phân t : R(COO)n (n ≥ 1) ; khi th y phân cho m t s n ph m duy nh t- Khi R là H thì este có kh năng tham gia ph n ng tráng b c do có nhóm ch c anñehit- S d ng các công th c trung bình: R’, RCOO , COO …- S d ng phương pháp tăng gi m kh i lư ng:+ 1 mol RCOOH 1 mol RCOOC2H5 ∆m = 29 – 1 = 28 gam+ 1 mol C2H5OH 1 mol RCOOC2H5 ∆m = (R + 27) gam+ 1 mol RCOOR’ 1 mol RCOONa ∆m = |R’ – 23| gam+ 1 mol RCOOR’ 1 mol R’OH ∆m = (R + 27) gam- Bài t p v ph n ng xà phòng hóa c n chú ý:+ N u nNaOH = neste este ñơn ch c+ N u nNaOH = x.neste este x ch c+ N u este ñơn ch c có d ng RCOOC6H5 thì ph n ng v i NaOH theo t l 1 : 2 2 mu i và nư c+ Xà phòng hóa 1 este 1 mu i và 1 ancol có s mol = nhau = n este và nNaOH = 2n este CTc a este là R(COO)2R’+ Ph n ng xong cô c n ñư c ch t r n thì ph i chú ý ñ n lư ng NaOH còn dư hay không- M t s ph n ng c n lưu ý:+ RCOOCH=CHR–R’ + NaOH RCOONa + R’CH2CHO+ RCOOC6H5 + 2NaOH RCOONa + C6H5ONa + H2O+ RCOOCH2CH2Cl + 2NaOH RCOONa + NaCl + C2H4(OH)2B. LIPITI – PHÂN LO I, KHÁI NI M VÀ TR NG THÁI T NHIÊN1. Phân lo i lipit- Lipit là nh ng h p ch t h u cơ có trong t bào s ng,không hòa tan trong nư c nhưng tan trong các dung môih u cơ không phân c c như êt, clorofom, xăng d u…- Lipit ñư c chia làm hai lo i: lipit ñơn gi n và lipit ph ct p.+ Lipit ñơn gi n: sáp, triglixerit và steroit+ Lipit ph c t p: photpholipitSáp: - Este c ...