Fermat và định lý cuối cùng

Tài liệu Fermat và định lý cuối cùng đã kể lại câu chuyện cực kỳ hấp dẫn của hành trình đi tìm chén thánh, về những cuộc đời đã hiến trọn cho nó, hy sinh vì nó, cũng như được cứu vớt nhờ nó. Đây đúng là một câu chuyện làm mê đắm lòng người sẽ thay đổi hoàn toàn quan niệm của bạn về toán học. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Fermat và định lý cuối cùngFERMAT’S ENIGMACopyright © 1998 by Simon SinghAll rights reservedBản tiếng Việt © Nhà xuất bản Trẻ, 2010Phạm Văn Thiều - Phạm Việt Hưng dịch Tái bản lần thứ 2 Mục lụcgiới thiệu 5lời tựa 14I. “Có lẽ tôi xin phép được dừng ở đây...” 17II. tác giả của những câu đố 59III. Sự tủi hổ của toán học 103IV. đi vào trừu tượng 163V. Chứng minh bằng phản chứng 231VI. Những tính toán bí mật 269VII. Một bài toán nhỏ 327VIII. toán học thống nhất 354Phụ lục 388 4 định lý cuối cùng của fermat lời giới thiệu Cuối cùng chúng tôi cũng đã cùng có mặt trong căn phòng, khôngđông người, nhưng đủ rộng để chứa toàn bộ Khoa Toán của trường Đạihọc Princeton trong những dịp lễ lạt lớn. Vào buổi chiều đặc biệt đó,xung quanh không nhiều người lắm, nhưng đủ để tôi khó xác định đượcngười nào là Andrew Wiles. Sau một lát, tôi nhận ra một người trôngcó vẻ rụt rè, đang lắng nghe xung quanh chuyện trò, nhấm nháp ly trà,và thả mình trong những tư tưởng mà các nhà toán học trên khắp thếgiới đang chú ý theo dõi sẽ diễn ra vào khoảng bốn giờ chiều nay. Ôngta dễ dàng đoán được tôi là ai. Đó là thời điểm kết thúc một tuần lễ phi thường. Tôi đã gặp gỡ mộtsố nhà toán học tuyệt vời nhất đang còn sống, và bắt đầu cố gắng xâmnhập vào bên trong thế giới của họ. Nhưng bất chấp mọi ý đồ tiếp cậnvới Andrew Wiles, để nói chuyện với ông, và để thuyết phục ông tham giavào một cuốn phim tài liệu trong chương trình Horizon của đài BBC vềthành tựu của ông, đây là cuộc gặp mặt đầu tiên của chúng tôi. Đó làngười mới đây đã thông báo rằng ông ta đã tìm thấy Chiếc Chén Thánh 1của toán học; người tuyên bố đã chứng minh được Định lý cuối cùngcủa Fermat. Như tôi đã nói, Wiles có một vẻ lơ đãng rụt rè, và mặc dùrất lịch sự và thân ái, nhưng rõ ràng là ông muốn tôi càng tránh xaông càng tốt. Ông giải thích rất đơn giản rằng ông không thể tập trungvào bất cứ việc gì lúc này ngoài công việc đang vào chặng quyết định,nhưng có thể sau này, khi áp lực hiện thời được giải tỏa, ông sẽ vui lòngtham gia. Tôi biết, và ông cũng biết tôi biết, rằng ông đang phải đối1 . Chiếc Chén Thánh là chiếc ly Chúa Giêsu đã dùng trong bữa tiệc ly - bữa tiệccuối cùng với các môn đệ trước khi Chúa bị hành hình. Đây là một thuật ngữ ví vonthường hay được dùng trong nền văn hóa Tây phương để nhấn mạnh vai trò quantrọng và cốt yếu của cái được ví. Trong trường hợp này đó là chứng minh Định lýcuối cùng của Fermat (ND). 5 phần đầumặt với sự sụp đổ hoài bão của đời ông, và rằng Chiếc Cốc Thánh màông đang cầm trong tay bây giờ đang bị phát giác ra rằng chẳng phải làđẹp đẽ, giá trị gì lắm, mà chỉ là một chiếc cốc uống nước thông thườngmà thôi. Bởi vì ông đã thấy một sai lầm trong chứng minh đã công bố. Câu chuyện về Định lý cuối cùng của Fermat là một câu chuyện độcnhất vô nhị. Cho tới lúc gặp Andrew Wiles, tôi đã biết rằng đó thật sự làmột trong những trang sử vĩ đại nhất của những nỗ lực khoa học và họcthuật. Mùa hè năm 1993, tôi đã nhìn thấy những tiêu đề lớn đưa toánhọc lên trang nhất của những tờ báo tầm cỡ quốc gia trên khắp thế giới,loan báo việc chứng minh định lý này. Vào thời điểm ấy, tôi chỉ có mộthồi ức lờ mờ về Định lý cuối cùng của Fermat, nhưng đã thấy ngay rằngđó là một cái gì rất đặc biệt, rất hợp với một cuốn phim trong chươngtrình Horizon. Tôi đã dành thì giờ trong những tuần lễ tiếp theo để nóichuyện với nhiều nhà toán học: những người có liên hệ gần gũi với câuchuyện này, hoặc gần gũi Andrew, hoặc những người chỉ đơn giản làđã chia sẻ sự xúc động khi chứng kiến một thời điểm vĩ đại trong lĩnhvực hoạt động của họ. Tất cả đã rộng lượng chia sẻ những hiểu biết sâusắc của họ về lịch sử toán học, và kiên nhẫn nói chuyện với tôi mặc dùkiến thức về toán học của tôi quá kém cỏi so với những khái niệm vềnhững vấn đề có liên quan. Vấn đề nhanh chóng trở nên rõ ràng rằngđây có lẽ là một đề tài mà trên thế giới chỉ có khoảng 5, 6 người có thểhiểu được một cách thấu đáo và đầy đủ. Trong một thời gian, tôi đãbăn khoăn không biết mình có điên rồ khi định làm một cuốn phim vềđề tài này. Nhưng từ những nhà toán học mà tôi trò chuyện, tôi đã hiểuđược lịch sử phong phú và ý nghĩa sâu sắc hơn của định lý Fermat đốivới toán học cũng như đối với những người làm toán, và cuối cùng tôicũng nhận được ra câu chuyện thật sự nằm ở đâu. Tôi đã nắm được nguồn gốc cổ Hy Lạp của bài toán, và hiểu rằngĐịnh lý cuối cùng của Fermat là đỉnh Himalaya củ ...