GÂY MÊ TĨNH MẠCH

Gây mê tĩnh mạch đơn thuần hiện nay chỉ còn được áp dụng cho các thủ thuật ngắn, có kế hoạch( không làm cho bệnh nhân cấp cứu), ít xâm nhập, bệnh nhân ngoại trú, hoặc ở một số địa phương chưa có đủ điều kiện để gây mê nội khí quản cho tất cả các bệnh nhân. Nhưng gây mê tĩnh mạch cũng chỉ được tiến hành ở những nơi có đủ điều kiện để chủ động thông khí, có oxy, máy hút, có thể đặt được ống nội khí quản(NKQ) hoặc mát thanh quản(MTQ), khi cần. ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
GÂY MÊ TĨNH MẠCH GÂY MÊ TĨNH MẠCHGây mê tĩnh mạch đơn thuần hiện nay chỉ còn được áp dụng cho các thủ thuậtngắn, có kế hoạch( không làm cho bệnh nhân cấp cứu), ít xâm nhập, bệnh nhânngoại trú, hoặc ở một số địa ph ương chưa có đủ điều kiện để gây mê nội khí quảncho tất cả các bệnh nhân. Nhưng gây mê tĩnh mạch cũng chỉ được tiến hành ởnhững nơi có đủ điều kiện để chủ động thông khí, có oxy, máy hút, có thể đặtđược ống nội khí quản(NKQ) hoặc mát thanh quản(MTQ), khi cần.1. Chuẩn bị bệnh nhân:- Thực hiện đầy đủ các yêu cầu của chuẩn bị bệnh nhân mổ có kế hoạch( xem bàithăm khám bệnh nhân trước mổ). Đặc biệt là phải đảm bảo bệnh nhân có dạ dàyrỗng theo “nguyên tắc 2/4/6”.- Chuẩn bị trước một đường truyền tĩnh mạch chắc chắn để tiêm thuốc, truyền dịchtrong khi mổ.- Cho thở oxy 100% qua mát hở hoặc qua ống thông mũi 3-5 lít/phút2. Chuẩn bị thuốc:- Chuẩn bị phương tiện làm hô hấp nhân tạo: bóng bóp, mát, ống NKQ, MTQ,oxy, máy hút, ống hút, đèn soi thanh quản. Nếu có thể có máy gây mê để sẵn là tốthơn.- Pha dung dịch thiopental 2,5%, nếu bệnh nhân yếu thì pha dung dịch loãng hơn:1,25%; 1% hoặc 0,5%. Hoặc thuốc mê Propofol hút sẵn ra bơm tiêm, nếu có thểcó bơm tiêm điện dùng truyền liên tục Propofol sẽ thuận tiện hơn.- Cần chuẩn bị sẵn các thuốc cấp cứu cơ bản.3. Kỹ thuật- Tiền mê: chỉ nên cho atropin, thuốc ức chế bài tiết dịch vị, hạn chế sử dụng hoặcchỉ cho liều lượng nhỏ các thuốc an thần, giảm đau họ nha phiến để tránh ức chếhô hấp.- Nên để bệnh nhân nằm ngửa, đầu hơi nghiêng sang bên, hoặc kê một gối nhỏdưới vai để tránh tụt lưỡi.- Nên dùng phương pháp liều lượng nhỏ, tiêm thật chậm vào tĩnh mạch : khởimê bằng thiopental liều lượng 2-4mg/kg,cho đến khi mất tri giác; tiêm thêm 2 –4ml nếu còn đau; tiêm thêm 4m nữa và bắt đầu mổ. Về sau mỗi lần bệnh nhân tỉnhtiêm thêm 2 – 4ml. Trong khi tiêm phải theo dõi thật sát nhịp thở, nếu có thay đổinhư thở chậm lại hoặc nhanh hơn phải ngừng tiêm, cho bệnh nhân thở lại tốt rồimới tiếp tục tiêm cho đến khi có thể mổ được.- Nếu dùng Propofol(Dipri van), khởi mê bằng 2mg/kg, sau đó truyền tĩnh mạchliên tục bằng bơm tiêm điện liều lượng 5-10mg/kg/giờ, cần đánh giá tri giác vàhuyết động để điều chỉnh liều lượng thuốc cho phù hợp.4. Chỉ địnhMổ các phần mềm, chi, các thủ thuật nội soi, chụp cộng h ưởng từ… với thời gianngắn khoảng dưới 1giờ.5. Chống chỉ định:-Bệnh nhân bị khó thở do bất kỳ nguy ên nhân nào, suy tim, suy thận, suy gan cấptính, sốc hay truỵ tim mạch nặng, cao huyết áp, bệnh động mạch vành.- Trẻ em dưới 5 tuổi, cụ già trên 60 tuổi- Bệnh nhân có dạ dày đầy.-Mổ đẻ, khi chưa lấy được con ra khỏi bụng mẹ6. Xử trí khi có biến chứng:- Khi bệnh nhân ngừng thở: làm hô hấp nhân tạo bằng cách úp mát có oxy và bópbóng. Khi cần thiết có thể đặt mát thanh quản hoặc ống nội khí quản.- Khi bệnh nhân bị tụt huyết áp: truyền tĩnh mạch nhanh bằng dung dịch NaCl0,9%, hoặc Ringerlactat, hoặc tiêm thuốc kích thích giao cảm như ephedrin.- Khi bị ngừng tim: hồi sức tổng hợp ép tim ngoài lồng ngực, hô hấp nhân tạo,truyền dịch, tiêm thuốc trợ tim như những trường hợp bị ngừng tim do các nguyênnhân khác(A-B-C..).- Khi bị co thắt thanh quản: tiêm atropin ½ mg vào tĩnh mạch. Cho thở oxy 100%.Nếu không hiệu quả, mở khí quản nhanh bằng bộ minitract, hoặc chọc kim số 14gqua màng giáp nhẫn để thông khí nhân tạo. Nếu không được, gây tê thanh quảnbằng xylocain 2% qua màng giáp nhẫn, tiêm thuốc giãn cơ succinylcholin để đặtống nội khí quản làm hô hấp nhân tạo. Ts.Bs. Công Quyết Thắng