GEORGE WASHINGTON VỚI BIẾT BAO NÉT MẶT KHÁC NHAU!

Những bản sao bức chân dung vị Tổng thống đầu tiên của Mỹ do các họa sĩ Trung Hoa “chép” đã bị Gilbert Stuart, tác giả của tác phẩm đó, tố cáo và lên án, nhưng được các nhà sưu tầm mỹ thuật ưa chuộng và kết cục lại được trưng tại một số viện bảo tàng lớn trên đất Mỹ. Douglas Hyland, giám đốc VBT Mỹ thuật Mỹ GILBERT - Chân dung George Washington-sơn dầu, 1795 New Britain, tại thành phố New Britain, bang Connecticut, nói: “Đây là một hoạt động quốc tế có toan tính hẳn hoi.” Ông...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
GEORGE WASHINGTON VỚI BIẾT BAO NÉT MẶT KHÁC NHAU! GEORGE WASHINGTON VỚI BIẾT BAO NÉT MẶT KHÁC NHAU! Những bản sao bức chân dung vị Tổng thống đầu tiên của Mỹ do các họa sĩ Trung Hoa “chép” đã bị Gilbert Stuart, tác giả của tác phẩm đó, tố cáo và lên án, nhưng được các nhà sưu tầm mỹ thuật ưa chuộng và kết cục lại được trưng tại một số viện bảo tàng lớn trên đất Mỹ. Douglas Hyland, giám đốc VBT Mỹ thuật Mỹ New Britain, tại thành phố New Britain, bangGILBERT - Chân Connecticut, nói: “Đây là một hoạt động quốc tếdung George có toan tính hẳn hoi.” Ông muốn nói tới một tácWashington-sơn phẩm mới được hiến tặng cho bảo tàng và hiệndầu, 1795 đang được trưng bày. Tấm nhãn thuyết minh cóghi “George Washington, khoảng năm 1800 - 1805” Bức chân dung làbản sao lại tác phẩm của Gilbert Stuart, do họa sĩ Trung Hoa tên làFoeiqua chép. Giống như nhiều họa sĩ Trung Hoa khác, Foeiqua đãchép lại một số bức chân dung ngược lại trên kính. (Hoạ sĩ vẽ mặt saucủa tấm kính để có thể thấy hình ở mặt trước).Hyland cho biết : “Bức họa này được một phụ nữ bang Connecticut tênlà Caroline N.Dealy hiến tặng cho bảo tàng. Bà Caroline cho hay mẹ bàđã qua đời và các thành viên trong gia đình bà muốn tặng bức chândung này để tưởng nhớ tới mẫu thân quá cố của họ. Vì là Viện bảo tàngmỹ thuật lâu đời nhất trên đất Mỹ, nên chúng tôi vô cùng cảm động vàhồi hộp. Bởi đã nhiều năm nay, VBT muốn có một bức chân dungGeorge Washington.“Ngay từ khi bức họa này được đem ra trưng bày, nó đã trở thành chủđề của một cuộc tranh cãi vô cùng gay gắt. Có nên bày nó tại một việnbảo tàng mỹ thuật Mỹ không? Nó có phải là tác phẩm mỹ thuật Mỹkhông? Sự thực nó là bản sao lại bức chân dung do chính Stuart vẽ;một nghệ sĩ Trung Hoa thực hiện việc này, theo đơn đặt hàng của mộtnhà sưu tầm mỹ thuật Mỹ. Đây quả là một câu chuyện thú vị đầy hấpdẫn. Nó được sao chép cách đây 200 năm, và ngày nay, chúng ta vẫnđang phải đương đầu với những vấn đề tương tự. Vẫn còn nhiều tácphẩm đang bị cướp bản quyền ở Trung Hoa, như phim ảnh, sách báo,đĩa CD...”Gilbert Stuart đã phải đối phó với những vấn đề này năm 1802, theoCarl Crossman, trong cuốn sách của ông nhan đề “Nền Thương mạiTrung Hoa” (The China Trade) xuất bản 1972 cho biết, thời kỳ đó đanglan tràn một “bệnh dịch”: “mọi người đều sính có bức chân dung củaWashington”.Tình hình này khiến Stuart bứt rứt tới mức các nhà sưu tầm chân dungdo ông vẽ đã phải ký một văn bản tuyên bố rằng chỉ có Gilbert Stuartmới có quyền vẽ phiên bản chân dung ấy. Thời kỳ đó chưa có luật bảnquyền, Mỹ thâu tóm tất cả các tác phẩm mỹ thuật, và rất nhiều bản vẽnhái bức chân dung Washington do chính tay Stuart vẽ nên, cùngnhững bản sao chép không được phép của tác giả đã trở thành mộtngành công nghiệp phát triển rầm rộ.Crossman viết: “Hồi đó còn có một nhu cầu rất lớn về chân dungGeorge Washington do các họa sĩ Trung Hoa vẽ bằng sơn dầu trêntoan.” Một chủ điểm phổ biến hồi đó là “Washington được Phongthánh”, thể hiện tổng thống Mỹ được các thiên thần nâng lên cao trênkhông . Một bức vẽ trên kính hiện nằm trong bộ sưu tầm của Quỹ Đấtnung Mỹ thuật Mỹ (Terra Washington of American Art ) ở Chicago.Bản tranh khắc nguyên gốc nhan đề “George Washington được Phongthánh” (1802) là của John James Barralet (1747-1815).Crossman ghi nhận rằng Trung Hoa đã buôn bán các tranh vẽ trên kínhdựa theo các bức tranh in của Mỹ và được các nhà sưu tầm Mỹ tìmmua. Trong số những bức được mọi người ưa chuộng gồm những bứcnhan đề Tự do (Liberty), John Paul Jones, Nước Mỹ (America), Trậnđánh Lexington (Battle of Lexington), Những người Hành hương lênĐất liền (The Landing of the Pilgrims)... Hai trong số các bức chândung Washington do Gilbert Stuart vẽ đã lặn lội tới Trung Hoa. Thuyềntrưởng các tàu thuỷ Mỹ giao dịch với các thương nhân Trung Hoa đãđặt hàng cho các họa sĩ Trung Hoa sao chép, rồi chở chúng về tiêu thụở Boston, New York, Philadelphia, và nhiều nơi khác nữa .Một trong số những khách hàng của họa sĩ Gilbert Stuart là John E.Swords, một thuyền trưởng ở Philadelphia, đã tham gia vào vụ buônbán này với Trung Hoa. Swords đã nuốt lời hứa là sẽ giữ không cho saochép chân dung Washington. Người ta cho biết chính Swords đã thuxếp để tập hợp được những bức chép chân dung Washington do Stuartvẽ gọị là “Câu lạc bộ Chân dung” (Athenaeum portrait) - phiên bảnchép chân dung Washington trên kính ở Trung Hoa trong một lần ramắt khoảng 100 bức.Năm 1801, Stuart lúc đó vẫn là công dân Anh (tên ông đọc là Stewart)đã đâm đơn kiện Swords ở Toà án Lưu động Mỹ chuyên trách KhuĐôngPhiladelphia. E.P. Richardson, sử gia mỹ thuật đã qua đời, có viết:“Stuart luôn ngập trong nợ nần, không có một xu dính túi .” S ...