Giá trị di sản văn hóa Chăm - Bảo tồn và phát huy: Phần 2

Thông qua phần 2 cuốn sách "Bảo tồn và phát huy giá trị dí sản văn hóa Chăm" các bạn sẽ hiểu hơn về các giá trị di sản văn hóa Chăm, luôn được quan tâm đã góp phần làm phong phú, đa dạng nền văn hóa của tỉnh Bình Thuận nói riêng và Việt Nam nói chung, thúc đẩy hoạt động du lịch địa phương.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giá trị di sản văn hóa Chăm - Bảo tồn và phát huy: Phần 24? V irn ỹ Nghiên cứu Văn hoá Chăm Số 03 - 2014 A riy a Ceỉ Beỉ Q uốc T h u ậ n - G ia T ra n g * dịch th u ậ t (Trung tăm UNESCO Nghiên cứu và Bảo tồn Văn hoá Chăm)Tóm tắ t: Cei Bei ở thôn Bỉnh Nghĩa - Ninh Thuận, là người say mê chữ nghĩa Chăm.Ông mất năm 2008 và đê lại một tập Ariya hay. Đây là dòng Ariya đương đại hiếm hoicần khuyến khích và phổ biến. Tập Ariya viết tay bằng bút bi trong tập vờ học sinh có tấtcà 9 trang, 65 câu được Sakaya sưu tầm vào năm 2009. Đáy là dòng Arỉya phản ánh hiệnthực về phong tục tập quán,cụ thể nói về thực trạng cách tính ngày thủng, việc cúng lễ vàvai trò củachức sắc Basaih - Acar - những người đi đầu trong việc lưu giữ và bào tồnphong tục tập quán. Đọc tập Ariya này để thấy sự trăn trớ, suy tư, trài lòng cùa tác giả -một người ở một làng Chăm xa xôi đôi với thực trạng văn hoá Chăm hiện nay.T ừ kh óa: Chức sắc, Chăm, Sakawi, gìn giữ, phong tục tập quán9» a?T w «cn [ 4? ir n ỹ Nghiên cứu Văn hoá Chăm Số 03 - 2014 rr^ [< cn ]> «5T (y«ir? ^ Ip n ro *’ T ỉ •yn í ww 2ÍD? fl6°n a^p orf? r [p » p®» r í1?” ỹè» Ĩ.P? r fflG^w q^ĩrei TWG) f’?/? ốỹ» V1 T 1? r^T?) r aị/n ^ ®^n r^ n ĩ?f?> Tiw «9T? ar rỵ i v p : rycn S9°n róÍOT ĩ,r f rr^ ” ư V n 9PC rs s °” éé» w T 1? f ỉ ‘ĨTST ar^ ^ĩ?> ỹíg» rc^w ITQP fn? q^ar^í) r^ n s r” rdịv QTĩP tỉw rr^ ’ ®ĨT ^ rs^ip’ w n s^n ®ĩ/? s r 9 rPM » „ - 5 /„ P r” écg» V 4? ^ Nghiên cứu Van hoả Chăm I sổ 0 3 -2014 q /« ỹ D [ < r f * 8 ^ ] ế0» r*2Tí) s ^ n rạpco ĩ? 9T? 2rW 9n> ST9ĨI’ 5^ ĩ? iw n (f T ^n s^ r cf ^ ạ r n as° r r a v «>ẹr «?/? orv? n T» pẹpM»cgỹ» fflTT5 ÍT 4? Trn ỹ Nghiên cứu Văn hoá Chăm Số 03 - 2014 éW’ ?4? VỊỊ ĩrn ỹ Nghiên cứu Văn hon Chăm Sổ 03 - 2014 đây những dòng thơ tôi viết theo 14. Hãy nhớ (tránh) cúng thần vào ngày hòa, bụng dạ. dê gà không cúng vào ngày độc3. Hỡi các gru Chăm, Bini nắm giữ (harei kadén chai). phong tục, 15. Hãy xem kỹ trong lịch nếu bàn bạc, hãy giữ cho đúng những lời đấng bên Ahiér nắm chắc trong lòng các Nâbi gửi gắm. bài cúng lễ.4. Năm jây tuổi Mùi tháng một, 16. Tránh ngày độc, ngày thứ ba thầy tính đặt năm chọn chọn ngày tháng tốt thà hồn con vật tháng. dâng cúng.5. Hai bên gru Basaih gru Acar, 17. Thấy người đến mời thầy vui, đặt năm tính tháng dựa vào vũ trụ. không cần toan tính lại hẹn, chỉ vì có6. Theo sao Cày, sao Thần nông, sao lợi (...) Tua rua, 18. Ăn rồi lâu ngày lờ đi, đừng lung lay bụng dạ bởi lời dân chúng. của cải tiền bạc bánh thịt, Nâbi đặt7. Tháng một đặt năm hãy xem cho kỹ, cho vừa đù. đừng theo lòng dạ, hãy xem kỹ chòm 19. Ăn xong nghi thức củng làm không đúng, sao Tua rua. tội lỗi ngày sau, Po Nâbi xoay lưng8. Nếu định ngày cao quá nên hạ xuống (không nhìn saih). (cho vừa). 20. Các chức sắc thành thạo nghi lễ, chuẩn bị tính ngày trước rằm, đừng làm gì chẳng biết tôn chì mà làm cho có. để đến trăng khuyết. 21. Nếu muốn thuận lợi tốt đẹp,9. Tính ngày không đúng việc làm xáo ở trên đời này giữ cho được lời thầy trộn, căn dặn. phong tục Bini - Chăm làm cũng 22. Nếu trò được Po Nâbi ban cho, không đúng. lời Nâbi căn dặn hãy nhớ cho kỹ.10. Năm thánh đường ba tháp (tính ngày 23. Đứng tiểu, vừa ăn vừa đi hay ăn cơm tháng) giống nhau, trong bóng tối, hai thánh đường khác nói không nói với người ta quay lưng là kiếp ma quỷ. đúng, làm ngày tháng mới. 24. Nếu muốn khỏi bị quỷ yêu xâm nhập,11. Như thế không nghe lời căn dặn Po Nâbi, nhớ tránh những ngày xấu đừng giết các đồ đệ khắp nơi cũng không trung ...