Giá trị tiên lượng tử vong của thang điểm qSOFA ở bệnh nhân nhiễm trùng hô hấp cấp nặng

Nhiễm trùng hô hấp cấp nặng được WHO định nghĩa là tình trạng bệnh lý hô hấp cấp tính, với tiền sử sốt hoặc thân nhiệt đo được ≥ 38 độ C, kèm theo ho, khởi phát trong vòng 10 ngày và phải nhập viện. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm đánh giá giá trị tiên lượng tử vong trong 7 ngày của thang điểm qSOFA ở bệnh nhân trưởng thành có nhiễm trùng hô hấp cấp nặng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giá trị tiên lượng tử vong của thang điểm qSOFA ở bệnh nhân nhiễm trùng hô hấp cấp nặng TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC GIÁ TRỊ TIÊN LƯỢNG TỬ VONG CỦA THANG ĐIỂM QSOFA Ở BỆNH NHÂN NHIỄM TRÙNG HÔ HẤP CẤP NẶNG Vũ Quốc Đạt, Phan Khánh Toàn và Lưu Quang Vũ* Trường Đại học Y Hà Nội Phân loại nguy cơ khi nhập viện là yếu tố quan trọng nhằm giảm thiểu nguy cơ tử vong. Chúng tôi tiếnhành nghiên cứu hồi cứu trên 794 bệnh nhân nhiễm trùng hô hấp cấp nặng (SARI) nhập viện tại 48 bệnhviện tuyến huyện và tuyến tỉnh ở Việt Nam. Tiêu chuẩn lựa chọn gồm những bệnh nhân ≥ 18 tuổi thỏa mãntiêu chuẩn chẩn đoán SARI của WHO và có mã ICD-10 từ J09-J22. Tỷ lệ tử vong chung là 4,7% (29/794),xác suất sống sót tích lũy trong vòng 7 ngày khi điểm qSOFA < 2 cao hơn so với bệnh nhân có qSOFA≥ 2 (logrank test, p < 0,05). AUROC tiên lượng tử vong trong 7 ngày của qSOFA là 0,6253. Độ nhạy vàđộ đặc hiệu của điểm qSOFA ≥ 2 lần lượt là 54,1% và 67%. Kết quả cho thấy mặc dù xác suất sống sóttích lũy khác biệt có ý nghĩa thống kê nhưng giá trị tiên lượng tử vong của thang điểm qSOFA ở mứctrung bình. Cần tiếp tục đánh giá các thang điểm tiên lượng khác để đưa ra khuyến cáo trên lâm sàng.Từ khóa: Tử vong, thang điểm qSOFA, nhiễm trùng hô hấp cấp nặng.I. ĐẶT VẤN ĐỀ Nhiễm trùng hô hấp cấp nặng (SARI) được Năm 1996, Hiệp hội Hồi sức tích cực châuWHO định nghĩa là tình trạng bệnh lý hô hấp Âu (ESICM) đã xây dựng một thang điểm đánhcấp tính, với tiền sử sốt hoặc thân nhiệt đo được giá suy tạng tiến triển SOFA (Sequential Organ≥ 38oC, kèm theo ho, khởi phát trong vòng 10 Failure Assessment) nhằm đánh giá tình trạngngày và phải nhập viện.1 SARI là nguyên nhân bệnh cấp tính của bệnh nhân ở các đơn vị chămhàng đầu gây tử vong và bệnh tật trong các sóc tích cực (ICU).6 Hiện nay, thang điểm nàybệnh truyền nhiễm.2,3 Việt Nam là một trong 15 được sử dụng để chẩn đoán tình trạng nhiễmquốc gia có tỷ lệ nhiễm trùng hô hấp cấp (ARI) trùng (sepsis) khi điểm SOFA > 2.7 Tuy nhiên,cao, ước tính khoảng 2,9 triệu ca mỗi năm (năm thang điểm SOFA cần nhiều chỉ số xét nghiệm2008).3 Tỉ lệ tử vong ở những bệnh nhân SARI có thể không có sẵn trong tình huống khẩn cấp.tại Việt Nam gấp 10 lần so với Úc và Nhật Bản, Do vậy, thang điểm qSOFA (quick SOFA) đượcđặc biệt ở trẻ em.3 Một nghiên cứu trên 376 đề xuất thay cho SOFA để đánh giá nhanh tìnhbệnh nhân SARI dưới 5 tuổi tại Bệnh viện Đa trạng bệnh nhân. Trong một phân tích gộp 38khoa tỉnh Khánh Hòa cho thấy tỷ lệ tử vong là nghiên cứu, độ nhạy và độ đặc hiệu của điểm5%.4 Tỷ lệ này thấp hơn ở người trưởng thành. qSOFA ≥ 2 đánh giá trên bệnh nhân khôngVào năm 2013, một nghiên cứu trên 7833 bệnh trong ICU lần lượt là 51,2% và 79,6%, với bệnhnhân SARI trưởng thành tại tỉnh Thái Bình cho nhân trong ICU, độ nhạy và độ đặc hiệu lần lượtthấy tỷ lệ tử vong là 0,15%.5 là 87,2% và 33,3%.8 Hiện nay ở Việt Nam, nghiên cứu giá trị tiênTác giả liên hệ: Lưu Quang Vũ lượng của thang điểm qSOFA ở bệnh nhânTrường Đại học Y Hà Nội SARI còn hạn chế, đặc biệt là đối tượng ngườiEmail: luuquangvu.yhn@gmail.com cao tuổi và những người có bệnh khác đi kèm.Ngày nhận: 19/12/2022 Trong điều kiện xuất hiện đại dịch với số lượngNgày được chấp nhận: 17/01/2023 bệnh nhân lớn cần được phân loại nhanh để xửTCNCYH 163 (2) - 2023 217TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌCtrí, cần thiết phải có một hệ thống thang điểm Địa điểm nghiên cứugiúp phân loại nhanh tình trạng người bệnh tại Nghiên cứu được thực hiện tại 48 bệnh việncác cơ sở y tế. Nghiên cứu này được thực hiện tại 5 tỉnh thành phố tại Hà Nội, Thái Nguyên, Hànhằm đánh giá giá trị tiên lượng tử vong trong Nam, Kon tum và Cần Thơ.7 ngày của thang điểm qSOFA ở bệnh nhân Chỉ số nghiên cứutrưởng thành có nhiễm trùng hô hấp cấp nặng. Điểm qSOFA của mỗi bệnh nhân được tínhII. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP theo 3 thành phần gồm huyết áp (+1 điểm với huyết áp tâm thu ≤ 100mmHg), nhịp thở (+11. Đối tượng điểm với nhịp thở ≥ 22 lần/phút), và ý thức Chúng tôi lựa chọn tất các bệnh nhân thỏa (+1 điểm với Glasgow ≤ 14). Kết cục lâm sàngmãn các ti ...