GIẤC MƠ CON

Tranh thể hiện hội làng theo phong cách Âu châu, thử nghiệm một lối giao thoa cảm xúcPhải nói trong nhiều năm nay trong mĩ thuật, tự do sáng tác đã được mở rộng tối đa biên độ cho các họa sĩ, Hội đồng nghệ thuật cũng thực sự cởi mở để rộng đường dư luận. Hình như đã lấp ló câu trả lời rằng để hưởng được tự do cũng phải có tri thức văn hóa, trong đầu người nghệ sĩ phải có một hàm lượng chất xám nhất định thì mới định vị được mình ở...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
GIẤC MƠ CON GIẤC MƠ CONNGÔ ANH CƠ-Hội làng I - Khắc kẽm. Tranh thểhiện hội làng theo phong cách Âu châu, thử nghiệmmột lối giao thoa cảm xúcPhải nói trong nhiều năm nay trong mĩ thuật, tự do sáng tác đã đượcmở rộng tối đa biên độ cho các họa sĩ, Hội đồng nghệ thuật cũng thựcsự cởi mở để rộng đường dư luận. Hình như đã lấp ló câu trả lời rằngđể hưởng được tự do cũng phải có tri thức văn hóa, trong đầu ngườinghệ sĩ phải có một hàm lượng chất xám nhất định thì mới định vị đượcmình ở đâu và đang làm gì. Khi đã có khái niệm văn hóa thì kèm theonó cũng có khái niệm vô văn hóa. Điều đó chỉ ra rằng mọi chuyện trênđời đều có những giới hạn, cuộc sống luôn cần có chuẩn mực dù aicũng biết tất cả chỉ là tương đối.Bốn mươi bảy tác giả trong và ngoài Hội làm tranh in khắc với gần mộttrăm tranh tập hợp trong thời hạn 5 năm dễ làm cho người ta tưởng đólà con số ít ỏi do chọn lựa khắt khe. Nhưng thực ra đã không phải thế.Hội đồng đã không có nhiều sự lựa chọn.Có thể nói rõ điều này: Thông báo triển lãm tranh in-khắc vậy mà vẫncó những họa sĩ gửi tranh dán giấy, tranh bôi màu in kết hợp với vẽ tay.Dù dưới bất kì góc nhìn nào thì ở đây vẫn bộc lộ rõ đẳng cấp nghềnghiệp và thái độ nghiệp dư khó có thể chấp nhận.Số tranh độc bản đã ở mức gần áp đảo khắc gỗ truyền thống. Cho thấysự vươn lên mạnh mẽ của kĩ thuật mới này do nó gây hứng thú vớinhiều người bởi cách làm không quá khó, chỉ cần động não ít thôi cũngđem lại một giá trị coi được, nhanh chóng làm hài lòng những người dễdãi. Tranh in độc bản cũng cho người ta cảm thấy sự hòa lẫn tính cách,mất cá tính do nó bị phụ thuộc quá nhiều vào kĩ thuật may rủi. Đã thấyhiện tượng lạm dụng lối làm này vì nó khá phù hợp với cách thể hiệntrừu tượng. Tranh in theo lối độc bản, thoáng nhìn thì gây ấn tượng bắtmắt nhưng khi xem lại thì thấy nhạt ngay vì cái đọng lại chỉ còn là tí kĩthuật. Nói bây giờ có thể là quá sớm nhưng quả thật kĩ thuật này ít hứahẹn tương lai cho những tác phẩm có giá trị.Tranh khắc gỗ truyền thống vẫn có số đông đảo, nhưng cũng còn nhiềucách làm cách nghĩ đi theo lối mòn nên chưa có tranh gây ấn tượng.Lần trưng bày này có những bức khắc gỗ in trên khổ giấy A(o), nhưngvẫn chỉ là đứa trẻ to xác, giá trị tranh chưa tương đương với khuôn khổ.Tranh phần lớn vẫn nằm ở góc nhìn dễ dãi phản ánh khá quen thuộctrong sinh hoạt, phong cảnh...hoặc làm để cho có tranh. Cho nên sự gửigắm cá nhân trong tranh mờ nhạt, có tranh cũng không nhận ra cảm xúccủa tác giả. Đây cũng là biểu hiện mỗi thứ một tí trong sáng tác, khôngchuyên sâu, tiện thì làm, hoặc nhân có cuộc vận động trưng bày thì làmcái chơi, nên việc thiếu những tranh khắc hay cũng không phải làchuyện quá khó hiểu.Khắc kẽm, khắc đồng là kĩ thuật Âu châu. Những tranh này có một sốtác giả được đào tạo từ môi trường ấy nên lối tư duy tác phẩm chưathấy có sự gần gũi với con người á đông. Khai thác truyền thống ở gócnhìn bản sắc vẫn vắng bóng ở triển lãm này.Có một số tranh in thông qua xử lí trên computer nhưng xem ra nới chỉlà thử nghiệm mà chưa có tiếng nói gì đáng kể về nghệ thuật. Cách làmdựa chủ yếu vào phương tiện này cần sự thông minh sắc sảo của nhữngcái đầu khi lựa chọn đề tài và cách thể hiện chưa thấy xuất hiện.Cũng như các triển lãm mỹ thuật khác Triển lãm tranh in khắc 2009nằm vào buổi giao thời. Đang từ một quá khứ bao cấp chuyển sangkinh tế thị trường. Một thế hệ họa sĩ nằm trọng trong đời sống nghệthuật định hướng chặt chẽ đang lùi về sân sau. Một thế hệ mới được thảsức tung hoành hình nhưng hình như còn đang thiếu một cái gì đóthuộc về phông văn hóa. Họ còn đang ngỡ ngàng giữa ngã ba đường,hoặc có thể cũng chưa hẳn đã dấn thân, mà mới chỉ coi nghệ thuật nhưmột phương tiện kiếm sống nên dễ bị rơi vào hoàn cảnh “giấc mơ con,đè nát cuộc đời con” như Chế Lan Viên đã từng viết. Câu chuyện tranhkhắc do khó bán nên không phát triển chỉ là cách biện minh yếu ớtkhông có tính thuyết phục khi người nghệ sĩ chưa từng yêu nó thậtlòng. Có thể ví như một chàng trai đa tình, thấy cô gái nào cũng liếcmột tí thì cũng khó có một gia đình hạnh phúc vậy.Nói tóm lại vấn đề ở đây vẫn là câu chuyện năng lực cá nhân khi sửdụng các phương tiện sáng tác.Bài viết này chỉ là một cảm nghĩ riêng tư. Phân định giá trị của nó còntùy công chúng nghệ thuật. Nhưng ở góc độ chuyên nghiệp tôi nghĩrằng chúng ta phải khắt khe thì mới nâng được nghệ thuật lên tầm thờiđại. Đó là yêu cầu của dân tộc chứ không phải của riêng cá nhân ai!Đỗ ĐứcLTS: Bài viết mang quan điểm cá nhân của tác giả. T/C mong có sựphản hồi của bạn đọc về đề tài này. ...