Giải pháp tổ chức kiểm toán hoạt động chuyển giá của kiểm toán nhà nước

Trong những năm gần đây, chuyển giá là vấn đề được dư luận xã hội quan tâm tại nhiều quốc gia, đặc biệt là các vấn đề về bản chất, nguyên nhân và cách thức đối phó với tình trạng lợi dụng chuyển giá. Trước thực trạng đó, Kiểm toán nhà nước (KTNN) với vai trò là cơ quan kiểm tra tài chính công, tài sản công cũng cần phải vào cuộc để đảm bảo nguồn lực quốc gia công khai, minh bạch và bền vững. Bài viết bàn về các giải pháp để tổ chức thực hiện kiểm toán hoạt động chuyển giá của KTNN.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giải pháp tổ chức kiểm toán hoạt động chuyển giá của kiểm toán nhà nước GIAÛI PHAÙP TOÅ CHÖÙC KIEÅM TOAÙN HOAÏT ÑOÄNG CHUYEÅN GIAÙ CUÛA KIEÅM TOAÙN NHAØ NÖÔÙC Ths. Trần Khánh Hòa* T rong những năm gần đây, chuyển giá là vấn đề được dự luận xã hội quan tâm tại nhiều quốc gia, đặc biệt là các vấn đề về bản chất, nguyên nhân và cách thức đối phó với tình trạng lợi dụng chuyển giá. Trước thực trạng đó, Kiểm toán nhà nước (KTNN) với vai trò là cơ quan kiểm tra tài chính công, tài sản công cũng cần phải vào cuộc để đảm bảo nguồn lực quốc gia công khai, minh bạch và bền vững. Bài viết bàn về các giải pháp để tổ chức thực hiện kiểm toán hoạt động chuyển giá của KTNN. Từ khóa: Tổ chức kiểm toán, chuyển giá Solutions to auditing transfer pricing activities of SAV Transfer pricing is a matter of social concern in many countries, especially in terms of the nature, causes, and ways of dealing with transfer pricing abuse. In that situation, SAV, as the controlling body for public finance and public assets, must also take part in ensuring national resources. The paper discusses solutions to organize the audit of transfer pricing activities of SAV. Key words: Auditing, transfer pricing Trong những năm gần đây, chuyển giá là vấn đề Không nằm ngoài xu hướng trên, việc nhận được dư luận xã hội quan tâm tại nhiều quốc gia, diện và triển khai các giải pháp ứng phó với chuyển đặc biệt là các vấn đề về bản chất, nguyên nhân và giá tại Việt Nam bắt đầu được xem xét vào đầu năm cách thức đối phó với tình trạng lợi dụng chuyển 2010 và trở thành vấn đề nóng trong dư luận xã hội giá để trục lợi. Xét về mặt lịch sử, có thể chia các từ khoảng năm 2012, với nghi án chuyển giá của các hoạt động chuyển giá và đối phó với chuyển giá doanh nghiệp FDI, Cocacola, PepsiCo, hệ thống thành 02 giai đoạn. Giai đoạn thứ nhất bắt đầu từ siêu thị Metro, BigC... với các dấu hiệu đặc thù như: cuối thập niên 1990 và đầu năm 2000: Trong giai Thường xuyên báo lỗ trong nhiều năm nhưng vẫn đoạn này, các vấn đề chuyển giá bắt đầu được xem tiếp tục mở rộng quy mô sản xuất, kinh doanh; tỷ xét một cách đầy đủ trên phạm vi toàn cầu nhằm suất lợi nhuận trên doanh thu không đáng kể; tỷ lệ nhận diện và đề ra các quy định và nguyên tắc quản đóng góp vào NSNN thấp, trong khi tổng dự án và lý chuyển giá nhằm hạn chế những tiêu cực phát tổng kinh phí đầu tư khá cao... Trước yêu cầu thực sinh từ hoạt động này. Giai đoạn hai diễn ra trong tiễn trong những năm gần đây, công tác xây dựng các năm gần đây: Trong giai đoạn này, các quốc gia cơ sở pháp lý về chống chuyển giá và kiện toàn bộ tập trung vào việc triển khai áp dụng các quy định máy quản lý, kiểm tra, thanh tra về chuyển giá, đặc và nguyên tắc chuyển giá vào thực tiễn, đồng thời biệt là các giao dịch liên kết đã được Chính phủ nghiên cứu, kiện toàn và tăng cường công tác kiểm và Bộ Tài chính từng bước hoàn thiện1. Tuy nhiên, tra, kiểm toán về chuyển giá. cho đến nay, việc xác định vai trò và tổ chức hoạt 1 Nghị định 20/2017/NĐ-CP ngày 24/02/2017 của Chính phủ quy định về quản lý thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết; Thông tư số 41/2017/TT-BTC ngày 28/4/2017 của Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện một số điều của Nghị định số 20/2017/NĐ-CP ngày 24/02/2017 của Chính phủ quy định về quản lý thuế đối với doanh nghiệp có giao dịch liên kết; Thông tư số 66/2010/TT-BTC ngày 22/4/2010 của Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện việc xác định giá thị trường trong giao dịch kinh doanh giữa các bên có quan hệ liên kết... *Vụ trưởng Vụ Tổng hợp, Kiểm toán nhà nước NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KIỂM TOÁN Số 129 - tháng 7/2018 41 QUAÛN LYÙ NHAØ NÖÔÙC VEÀ CHUYEÅN GIAÙ - THÖÏC TRAÏNG, THAÙCH THÖÙC VAØ VAI TROØ CUÛA KIEÅM TOAÙN NHAØ NÖÔÙC động của hệ thống kiểm tra, giám sát, trong đó có tối đa hóa lợi nhuận của doanh nghiệp có giao dịch vai trò của KTNN vẫn cần nghiên cứu, làm rõ để tổ liên kết (tập đoàn hoặc các doanh nghiệp có mối chức thực hiện một cách hiệu quả. quan hệ liên kết). Tuy nhiên, những mục tiêu chi 1. Chuyển giá và kiểm toán đối với hoạt động tiết để đạt được mục tiêu cơ bản trên có những sự chuyển giá nhìn nhận khác nhau. Theo quan điểm của kinh tế học vi mô: “Giá cả Theo quan điểm của doanh nghiệp, hoạt động là biểu hiện bằng tiền của giá trị hàng hóa, nghĩa chuyển giá là hoạt động quản trị nội bộ và được là số lượng tiền phải trả cho hàng hóa đó”. Thông pháp luật cho phép nhằm đảm bảo quyền tự do xác thường giá cả của hàng hoá nói chung là đại lượng định giá bán sản phẩm2 và tự do kinh doanh, xác thay đổi xoay quanh giá trị và chịu sự chi phối của định và duy trì các yếu tố về văn hóa, truyền thống, quy luật cung cầu của thị trường. Tuy nhiên, trong đối ngoại... trong hoạt động kinh doanh của doanh một số trường hợp, giá cả của hàng hóa, dịch vụ nghiệp. Ngược lại, quan điểm về quản lý nhà nước không được xác định trên cơ sở thị trường mà có cho rằng, chuyể ...