GIẢI PHẪU HỌC TẬP 1 - Chương 4

GIẢI PHẪU ĐẦU-MẶT CỔXƯƠNG ĐẦU MẶTSọ (Cranium) được cấu tạo do 22 xương hợp lại, trong đó có 21 xương gắn lại với nhau thành khối bằng các đường khớp bất động, chỉ có xương hàm dưới liên kết với khối xương trên bằng một khớp động. Sọ gồm hai phần: - Sọ thần kinh (neurocranium) hay sọ não, tạo nên một khoang rỗng, chứa não bộ. Hộp sọ có hai phần là vòm sọ (calvaria) và nền sọ (basis cranii). - Sọ tạng (viserocranium) hay sọ mặt, có các hốc mở ra phía trước: hốc mắt, hốc mũi, ổ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
GIẢI PHẪU HỌC TẬP 1 - Chương 4 Chương 4 GIẢI PHẪU ĐẦU-MẶT CỔ XƯƠNG ĐẦU MẶT Sọ (Cranium) được cấu tạo do 22 xương hợp lại, trong đó có 21 xươnggắn lại với nhau thành khối bằng các đường khớp bất động, chỉ có xương hàmdưới liên kết với khối xương trên bằng một khớp động. Sọ gồm hai phần: - Sọ thần kinh (neurocranium) hay sọ não, tạo nên một khoang rỗng,chứa não bộ. Hộp sọ có hai phần là vòm sọ (calvaria) và nền sọ (basis cranii). - Sọ tạng (viserocranium) hay sọ mặt, có các hốc mở ra phía trước: hốcmắt, hốc mũi, ổ miệng.1. KHỐI XƯƠNG SỌ NÃO (NEUROCRANIUM) Gồm 8 xương: 1 xương trán, 1 xương sàng, 1 xương bướm, 1 xươngchẩm, 2 xương thái dương, 2 xương đỉnh. 1. Xương đỉnh 2. Xương trán 3. Xương thái dương 4. Xương gò má 5. Xương hàm trên 6. Xương hàm dưới 7. Cung tiếp 8. Lỗ ống tai ngoài 9. Gai trên ống tai (gai Henle) 10. Mỏm trâm 11. Mỏm chùm 12. Cung mày 13. Khuyết ổ mắt 14. Khuyết mũi 15. Rãnh lệ,16. Xương lệ 17. Lỗ dưới ổ mắt 18. Gai mũi dưới, 19. Lỗ cầm Hình 4.1. Các xương đầu mặt (mặt ngoài)1901.1. Xương trán (os frontale) Xương trán nằm ở phía trước hộp sọ, phần lớn tạo thành trán và trần ổmắt, trên khớp với xương đỉnh, dưới với xương sàng, xương sống mũi, xươnggò má, sau với xương bướm. Xương trán gồm có 2 phần:1.1.1. Phần đứng hay phần trai trán (squamosa frontal) - Mặt ngoài: ở giữa, phía dưới có diện trên gốc mũi, hai bên là hai cungmày, trên hai cung mày là hai ụ trán, dưới cung mày có bờ trên ổ mắt. Ở chỗnối giữa 1/3 trong với 2/3 ngoài có khuyết trên ổ mắt để động mạch trên ổ mắtvà nhánh ngoài thần kinh trên ổ mắt đi qua. Phía ngoài hai cung mày tham giatạo thành hố thái dương. Góc dưới ngoài là mỏm gò má. - Mặt trong ở giữa từ dưới lên có lỗ tịt, mào trán, rãnh xoang tĩnh mạchdọc trên. Hai bên lõm sâu do thuỳ trán của não ấn vào. 1. Ụ trán 2. Đường thái dương 3. Đường khớp giữa trán 4. Cung mày 5. Mỏm gò má 6. Glabella 7. Gai mũi 8. Khuyết trên ổ mắt 9. Bờ trên ổ mắt Hình 4.2. Xương trán (mặt ngoài sọ)1.1.2. Phần ngang - Phần mũi (pars nasalis) ở giữa, nhô xuống phía dưới, gọi là bờ mũi,giữa bờ mũi có gai mũi nhô thẳng xuống dưới. - Phần ổ mắt (pars orbitalis) nằm ngang ở 2 bên, tham gia tạo nên trần ổmắt. Phía ngoài tiếp khớp với xương gò má, ở trong với xương lệ, xương sàng,ở sau với cánh nhỏ xương bướm. Mặt ngoài phía trước ngoài có hố lệ, trướctrong có hố ròng rọc. Mặt trong có nhiều ấn lõm để màng não cứng bám.1.1.3. Xoang trán (sinus frontalis) Cấu tạo trong của xương trán có những hốc rỗng gọi là xoang trán. Có 191hai xoang trán ở phần đứng, tương ứng với đầu trong hai cung mày, ngăn cáchvới nhau bởi vách xoang trán. Xoang trán thông với ngách mũi giữa. 1. Gai mũi 2. Hõm ròng rọc 3. Mảnh ổ mắt 4. Rãnh sàng trước 5. Rãnh sàng sau 6. Mặt khớp bướm 7. Bán xoang trán 8. Mỏm gò má 9. Hố tuyển lệ 10. Khuyết trên ổ mắt Hình 4.3. Xương trán (nhìn từ dưới lên)1.2. Xương đỉnh (os parietale) Có hai xương đỉnh nằm ở trên và giữa của vòm sọ, hai xương này khớpvới nhau bởi đường khớp dọc giữa, trước khớp với xương trán sau với xươngchẩm, dưới là xương thái dương. Xương tạo nên phần trên của vòm sọ. Xương đỉnh giống hình vuông có 2 mặt, 4 bờ, 4 góc: - Mặt trong sọ có các rãnh để cho các nhánh của động mạch màng nãogiữa đi qua, màng não ở đây không dính chặt vào xương tạo nên một vùng dễbóc tách. Ngoài ra còn có các rãnh xoang tĩnh mạch dọc trên nằm dọc theođường khớp dọc giữa, rãnh xoan ...