Thông tin tài liệu:
Tổng hợp một số giáo án hay về tạo giống bằng phương pháp gây đột biến và công nghệ tế bào dành cho quý thầy cô cùng các em học sinh tham khảo và học tập. Từ những giáo án này, học sinh sẽ biết được các quy trình tạo giống mới bằng phương pháp gây đột biến và một số ứng dụng của công nghệ tế bào trong công tác chọn giống cây trồng, vật nuôi ở Việt Nam. Bên cạnh đó, bài học còn hướng dẫn cho các em về kỹ thuật nhân bản vô tính ở động vật và đưa ra ý nghĩa thực tiễn của phương pháp này. Chúc các em học tốt.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo án Sinh học 12 bài 19: Tạo giống bằng phương pháp gây đột biến và công nghệ tế bàoGIÁO ÁN SINH 12 - SGK BÀI 19. TẠO GIỐNG BẰNG PHƯƠNG PHÁP GÂY ĐỘT BIẾN VÀ CÔNG NGHỆ TẾ BÀO ---------- CẤU TRÚC LOGIC CỦA BÀII. Tạo giống bằng phương pháp gây đột biến 1. Quy trình - Xử lí mẫu vật bằng tác nhân gây đột biến - Chọn lọc các thể đột biến có kiểu hình mong muốn. - Tạo dòng thuần chủng 2. Một số thành tựu tạo giống ở Việt Nam Thực vật: dùng tia phóng xạ, hóa chất, cônxisin với những thành tựu sau: - Gây đột biến vi sinh vật với nhiều màu sắc khác nhau để vẽ tranh - Gây đột biến nấm men để tách chiết β- glucan sản xuất đường. Vi sinh vật: dùng tia phóng xạ, hóa chất - Xử lí giống táo Gia Lộc bằng tia NMU tạo ra giống táo má hồng cho 2 vụ quả/ năm, khối lượng quả tăng cao, thơm ngon và màu sắc hấp dẫn. - Giống ngô DT6 chín sớm, năng suất cao, hàm lượng protein tăng 1,5 %. - Xử lí đột biến giống lúa Mộc tuyền bằng tia γ tạo giống MT1 có nhiều đặc tính quý: chín sớm, thấp và cứng cây, không bị đổ ngã khi gió bão, chịu chua, chịu phèn, năng suất tăng 15- 25%. - Các loại trái cây đa bội với năng suất cao, quả to, ngon ngọt, không hạt. - Tạo giống dâu tằm tứ bội. Từ đó, đem lai với dạng lưỡng bội tạo ra dạng tam bội có năng suất lá cao dùng cho chăn nuôi tằm.II. Tạo giống bằng công nghệ tế bào 1. Công nghệ tế bào thực vật a. Nuôi cấy mô thực vật 1GIÁO ÁN SINH 12 - SGK - Nguyên liệu ban đầu: tế bào, mô thực vật - Tiến hành: nuôi tế bào, mô trong ống nghiệm. Sau đó tái sinh thành cây - Ý nghĩa: giúp nhân nhanh các giống cây quý hiếm từ một cây có kiểu gen quý tạo nên quần thể cây trồng đồng nhất về kiểu gen b. Lai tế bào sinh dưỡng - Nguyên liệu ban đầu: tế bào sinh dưỡng thực vật - Tiến hành: chọn 2 tế bào sinh dưỡng (2n) loại bỏ thành tế bào (tế bào trần ). Cho tế bào trần của 2 loài vào môi trường đặc biệt để chúng dung hợp với nhau. Đưa tế bào lai vào nuôi cấy trong môi trường đặc biệt cho chúng phân chia và tái sinh thành cây lai khác loài. Từ cây lai đó nhân nhanh thành nhiều cây. - Ý nghĩa: giúp tạo ra giống mới mang đặc điểm của 2 loài mà bằng cách tạo giống thông thường không thể tạo ra được c. Nuôi cấy hạt phấn hoặc noãn - Nguyên liệu ban đầu: hạt phấn hoặc noãn chưa thụ tinh - Tiến hành: hạt phấn hoặc noãn chưa thụ tinh nuôi trong ống nghiệm rồi phát triển thành cây đơn bội (n) hoặc từ tế bào đơn bội nuôi thành mô đơn bội và xử lí bằng cônxisin tạo cây lưỡng bội - Ý nghĩa: tạo được cây lưỡng bội có kiểu gen đồng hợp tử về tất cả các gen, cây đơn bội có nhiều lợi ích trong công tác chọn giống 2. Công nghệ tế bào động vật a. Nhân bản vô tính - Khái niệm nhân bản vô tính: nhân bản vô tính là kĩ thuật tạo ra các bản sao của một cá thể mà không cần qua sinh sản hữu tính. - Thành tựu đầu tiên: 1997, Wilmut (nhà khoa học người Scotle) lần đầu tiên đã nhân bản thành công cừu Đôly. Tiến hành - Lấy trứng của con cừu ra khỏi cơ thể (cừu cho trứng), loại bỏ nhân của tế bào trứng. 2GIÁO ÁN SINH 12 - SGK - Lấy nhân tế bào tách ra từ tế bào vú của con cừu khác (cừu cho nhân tế bào) và đưa nhân tế bào này vào tế bào đã loại nhân. - Nuôi trứng đã được cấy nhân trong ống nghiệm cho phát triển thành phôi, cấy vào tử cung của con cừu khác cho phôi phát triển và sinh nở bình thường. - Cừu con sinh ra có kiểu hình giống hệt kiểu hình của cừu cho nhân tế bà Ý nghĩa - Có vai trọng quan trọng trong việc nhân bản động vật biến đổi gen - Tạo ra các giống ĐV mang gen người nhằm cung cấp cơ quan nội tạng cho người bệnh b. Cấy truyền phôi Khái niêm: là kĩ thuật chia cắt phôi động vật thành nhiều phôi, cấy các phôi vào tử cung của các con vật khác nhau, tạo ra nhiều con vật có kiểu gen giống nhau. Ý nghĩa - Phổ biến và nhân nhanh về số lượng và chất lượng giống tốt - Giảm chi phí trong chăn nuôi: như con giống, chuồng trại, nhân lực… - Hạn chế dịch bệnh, nâng cao sức chống chịu khả năng thích nghi của bê con. TRỌNG TÂM CỦA BÀI - Quy trình tạo giống mới bằng phương pháp gây đột biến và những thành tựu. - Quy trình tạo giống mới bằng công nghệ tế bào và những thành tựu. Bài không có trọng tâm, nên dạy đều. PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY CÁC THÀNH PHẦN KIẾN THỨCI. Tạo giống bằng phương pháp gây đột biến 1.Quy trình Phương pháp SGK- hỏi đáp 3GIÁO ÁN SINH 12 - SGKGV: như chúng ta đã biết, đột biến thường gây nên n ...