Giáo dục đạo đức cho học sinh phổ thông trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta

Mô hình kinh tế thị trường (KTTT) định hướng xã hội chủ nghĩa (XHCN) là một định hướng tất yếu và sáng suốt của Đảng và Nhà nước ta phù hợp xu thế phát triển của đất nước. KTTT tác động đến tất cả các mặt của đời sống xã hội.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo dục đạo đức cho học sinh phổ thông trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH PHỔ THÔNG TRONG ĐIỀU KIỆN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG XÃ HỘI CHỦ NGHĨA Ở NƯỚC TA LÊ ANH PHƯƠNG QUỲNH Khoa Giáo dục Chính trị Tóm tắt: Mô hình kinh tế thị trường (KTTT) định hướng xã hội chủ nghĩa (XHCN) là một định hướng tất yếu và sáng suốt của Đảng và Nhà nước ta phù hợp xu thế phát triển của đất nước. KTTT tác động đến tất cả các mặt của đời sống xã hội. Tất nhiên, không loại trừ đạo đức. Đánh giá đúng sự tác động của KTTT định hướng XHCN đến đạo đức và việc giáo dục đạo đức cho học sinh phổ thông hiện nay nhằm tìm ra những biện pháp để nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức, đáp ứng nhu cầu của xã hội là một vấn đề cấp thiết hiện nay. Từ khóa: kinh tế thị trường, giáo dục đạo đức, học sinh phổ thông1. ĐẶT VẤN ĐỀTrước xu thế phát triển như vũ bão của thế giới, cùng với sự phân tích tình hình trongnước. Đảng, Nhà nước ta đã lựa chọn mô hình mới để phát triển đất nước - mô hìnhKTTT định hướng XHCN. Sự sáng suốt ấy đã được chứng minh bằng những bước pháttriển vượt trội về mọi mặt kinh tế - xã hội của đất nước. Đời sống nhân dân được cảithiện rõ rệt cả về vật chất lẫn tinh thần. Có thể nói, KTTT tác động đến tất cả các mặtcủa đời sống xã hội. Tất nhiên, không loại trừ đạo đức. KTTT đang tác động mạnh mẽđến đạo đức lối sống của giới trẻ nói chung và học sinh phổ thông nói riêng. Trong khiđó thực trạng về giáo dục đạo đức cho học sinh phổ thông có nhiều bất cập, hiệu quảgiáo dục chưa cao. Đánh giá đúng sự tác động của KTTT định hướng XHCN đến đạođức và việc giáo dục đạo đức cho học sinh phổ thông hiện nay nhằm tìm ra những biệnpháp để nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức, đáp ứng nhu cầu của xã hội là một vấnđề cấp thiết hiện nay.2. NÂNG CAO HIỆU QUẢ GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH TRUNG HỌCPHỔ THÔNG TRONG ĐIỀU KIỆN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG ĐỊNH HƯỚNG XÃHỘI CHỦ NGHĨA2.1. Sự tác động của KTTT định hướng XHCN đến quá trình giáo dục đạo đức chohọc sinhTrước hết phải khẳng định rằng, để phát triển được KTTT định hướng XHCN phải tôntrọng các quy luật của cơ chế thị trường, sự tự do hoạt động trên thị trường, quy luậtcạnh tranh... Và tất nhiên chúng ta cũng chấp nhận những mặt hạn chế, khuyết tật củacơ chế thị trường. Trên thực tế về cơ bản những quy luật, đặc trưng của cơ chế thịtrường đều được chúng ta tôn trọng và vận dụng trong mô hình kinh tế của mình. ĐịnhKỷ yếu Hội nghị Khoa học Sinh viên năm học 2016-2017Trường Đại học Sư phạm, Đại học Huế, tháng 12/2016: tr. 238-243GIÁO DỤC ĐẠO ĐỨC CHO HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG... 239hướng XHCN chỉ là định hướng về mục tiêu, về tính xã hội của mô hình KTTT ở nướcta. Với ý nghĩa này, những mặt tiến bộ, tích cực cũng như những hạn chế của mô hìnhnày đều có tác động đến xã hội, trong đó có đạo đức.* Về tác động tích cực- KTTT định hướng XHCN hình thành và phát triển tính năng động, tích cực của ngườilao động. Tác động này có thể thấy rõ nhất là ở thế hệ trẻ. Ngày nay, trong mọi hoạtđộng, tuổi trẻ rất năng động, sáng tạo, trong học tập cũng vậy. Tinh thần tự học, tựnghiên cứu phát triển mạnh trong sinh viên. Họ không quá lệ thuộc vào người thầy,người thầy đóng vai trò là người định hướng và giải quyết những vấn đề cơ bản giúphọc sinh có nhận thức đúng đắn nhất. Trong hoạt động xã hội và hoạt động trong lĩnhvực khoa học, thế hệ trẻ cũng khẳng định được khả năng sáng tạo của mình. Không ítnhững người nhỏ tuổi nhưng đã có những công trình nghiên cứu, phát minh khoa học cóích cho cuộc sống. Tuổi trẻ ngày nay dám nghĩ, dám làm.- Nền KTTT định hướng XHCN là điều kiện tốt để đạo đức phát triển ngày một caohơn. KTTT định hướng XHCN mở rộng, kích thích tiềm năng sáng tạo của con người,cũng có nghĩa đã tạo điều kiện cho sự giải phóng con người - một trong những mụcđích, nội dung của đạo đức, là giá trị đạo đức cao đẹp. Sự điều tiết của nhà nước đãhướng nền KTTT đi đúng hướng phát triển của nước ta, đi theo con đường của CNXHmà chúng ta đã chọn, tôn trọng sự tự do cạnh tranh nhưng phải thực hiện đúng quy địnhcủa nhà nước, chịu sự chi phối của kinh tế nhà nước, lợi nhuận thu được phải dựa trênviệc làm ăn chân chính, cạnh tranh lành mạnh phù hợp với đạo đức của con người, củadân tộc.* Tác động tiêu cực- KTTT định hướng XHCN làm cho sự phân hóa giàu nghèo càng sâu sắc, tạo ra vàkhoét sâu những mâu thuẫn xã hội, sinh ra nhiều vấn nạn xã hội tiêu cực như: thamnhũng, mê tín, thất nghiệp,…- Nền KTTT định hướng XHCN kích thích lối sống thực dụng cá nhân cực đoan, chạy theođồng tiền. Lòng tham và lợi ích cá nhân làm cho nhiều giá trị đạo đức xã hội bị đảo lộn, coitrọng sự giàu ...