Giáo dục lý tưởng cho sinh viên sư phạm

Bài viết Giáo dục lý tưởng cho sinh viên sư phạm trình bày các nội dung chính sau: Lý tưởng và đặc trưng của lý tưởng; Vai trò của giáo dục lý tưởng đối với nâng cao chất lượng đào tạo sinh viên sư phạm; Thực trạng việc giáo dục lý tưởng trong các cơ sở đào tạo giáo viên ở nước ta hiện nay; Giải pháp tăng cường giáo dục lý tưởng trong các cơ sở đào tạo giáo viên ở nước ta hiện nay.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo dục lý tưởng cho sinh viên sư phạm GIÁO DỤC LÝ TƯỞNG CHO SINH VIÊN SƯ PHẠM NGUYỄN VĂN HOÀ Trường Đại học Sư phạm - Đại học Huế Tóm tắt: Lý tưởng là khát vọng mà con người hướng đến, là mục tiêu và động lực phấn đấu của cuộc đời mỗi con người. Sinh viên sư phạm là các nhà giáo tương lai. Đội ngũ nhà giáo là lực lượng quyết định chất lượng giáo dục và đào tạo phù hợp với mục tiêu của giáo dục đề ra. Nhà giáo dục phải được giáo dục. Vì vậy, giáo dục lý tưởng cho sinh viên sư phạm chẳng những là yêu cầu tiên quyết đối với các cơ sở đào tạo giáo viên mà còn là yêu cầu thực tế của cơ sở giáo dục phổ thông hiện nay. Từ khoá: lý tưởng, sinh viên sư phạm.1. ĐẶT VẤN ĐỀ Lý tưởng của sự nghiệp “trồng người” chính là hạt nhân của mục tiêu giáo dục vàđào tạo. Sinh viên sư phạm là những người kế tục sự nghiệp “trồng người” trong tươnglai cho Tổ quốc. Sự nghiệp “trồng người” bao giờ cũng gắn liền với lý tưởng, hướngtheo lý tưởng. Vì thế, lý tưởng của sinh viên sư phạm sẽ có ảnh hưởng trực tiếp đến lýtưởng của học sinh. Theo đó, ảnh hưởng đến tiền đồ của đất nước và vận mệnh của dântộc. Giáo dục lý tưởng cho sinh viên sư phạm trong thời gian qua, đã có nhiều chuyểnbiến tích cực góp phần đáng kể vào việc nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo. Tuynhiên, giáo dục lý tưởng trong các cơ sở đào tạo giáo viên còn nhiều bất cập so với yêucầu của đổi mới giáo dục và đào tạo. Sự phai nhạt về lý tưởng, sự xuống cấp về đạođức, tư tưởng; sự giảm sút về lòng tin của một bộ phận không nhỏ sinh viên đã gây nênnhiều hệ luỵ tiêu cực trong cuộc sống. Vì vậy, giáo dục lý tưởng cho sinh viên sư phạmtrở thành yêu cầu bức bách nhằm tạo nên sự chuyển biến mạnh mẽ về chất lượng vàhiệu quả giáo dục không những ở các cơ sở đào tạo giáo viên mà cả những cơ sở giáodục phổ thông. Một trong những phương hướng và nhiệm vụ của giáo dục hiện nay là:“Chuyển mạnh quá trình giáo dục chủ yếu từ trang bị kiến thức sang phát triển toàn diệnnăng lực và phẩm chất người học; học đi đôi với hành, lý luận gắn với thực tiễn... Giáodục con người Việt Nam phát triển toàn diện và phát huy tốt nhất tiềm năng, khả năngsáng tạo của mỗi cá nhân; yêu gia đình, yêu Tổ quốc, yêu đồng bào, sống tốt và làmviệc có hiệu quả. Phấn đấu đến năm 2030, nền giáo dục Việt Nam đạt trình độ tiên tiếntrong khu vực” [3, tr.114-115]. Để thực hiện tốt phương hướng và nhiệm vụ này, rất cầnnhững con người có lý tưởng.2. NỘI DUNG2.1. Lý tưởng và đặc trưng của lý tưởng Lý tưởng là nền tảng của đời sống tinh thần là khát vọng mà con người hướngđến. Vì thế, lý tưởng được xem như là điểm tựa, mục tiêu và động lực phấn đấu củacuộc đời mỗi con người. Tuỳ theo căn cứ, người ta có thể phân chia lý tưởng thành 186KỶ YẾU HỘI NGHỊ KHOA HỌC QUỐC GIA... 03/2017nhiều loại khác nhau. Căn cứ vào tính chất của lý tưởng, người ta chia lý tưởng thành lýtưởng khoa học và lý tưởng không khoa học, lý tưởng cao cả và lý tưởng thông tục; căncứ vào thời gian, người ta chia lý tưởng thành lý tưởng lâu dài và lý tưởng trước mắt;căn cứ vào nội dung của lý tưởng, người ta chia thành lý tưởng chính trị, lý tưởng đạođức, lý tưởng chức nghiệp và lý tưởng sinh hoạt; căn cứ vào chủ thể của lý tưởng, ngườita chia thành lý tưởng cá nhân và lý tưởng xã hội. Nói đến giáo dục lý tưởng cho sinhviên sư phạm là nói đến chủ thể và nội dung giáo dục của lý tưởng. Lý tưởng cá nhân và lý tưởng xã hội có mối quan hệ biện chứng với nhau, trongđó lý tưởng xã hội đóng vai trò quyết định và chi phối lý tưởng cá nhân. Nội dung củalý tưởng xã hội bao chứa nội dung của lý tưởng cá nhân; ngược lại, không có sự nỗ lực,phấn đấu của mỗi cá nhân để thực hiện lý tưởng của mình thì lý tưởng xã hội sẽ trởthành ảo tưởng và không tưởng. Giáo dục lý tưởng cho sinh viên sư phạm cần phải thấyrõ mối quan hệ đó và không được tuyệt đối hoá bất cứ một lý tưởng nào (hoặc là lýtưởng xã hội hoặc là lý tưởng cá nhân); mặt khác, bốn mặt của nội dung lý tưởng như lýtưởng chính trị, lý tưởng đạo đức, lý tưởng chức nghiệp và lý tưởng sinh hoạt có nộidung khác nhưng chúng tồn tại cũng không phải biệt lập mà là tồn tại trong sự tương táclẫn nhau, trong đó lý tưởng chính trị đóng trò chủ đạo và chi phối. Vì lý tưởng chính trịlà biểu hiện tập trung và cao nhất lý tưởng của các giai cấp. “Đi lên chủ nghĩa xã hội làkhát vọng của nhân dân ta, là sự lựa chọn đúng đắn của Chủ tịch Hồ Chí Minh và ĐảngCộng sản Việt Nam, phù hợp với xu thế phát triển của lịch sử. Xã hội xã hội chủ nghĩa mà nhân dân ta xây dựng là một xã hội: Dân giàu, nướcmạnh, dân chủ, công bằng, văn minh; do nhân dân làm chủ; có nền kinh tế phát triểncao dựa trên lực lượng sản xuất hiện đại và quan hệ sản xuất tiến b ...