Để góp phần vào sự đổi mới vầ phát triển của ngành chăn nuôi , nhất là cung cấp tài liệu học tập cho sinh viên nông nghiệp ngoài nghàn chăn nuôi và thú y, tài liệu tham khảo cho các học viên,...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình chăn nuôi chuyên khoa Bé gi¸o dôc vµ ®µo t¹o Trêng ®¹i häc n«ng nghiÖp hµ néi _______________________________ TS. BïI H÷U §OµN -chñ biªn PGS.TS. NguyÔn xu©n tr¹ch; ts. Vò ®×nh t«nGi¸o tr×nh Ch¨n nu«I Chuyªn khoa Nhµ xuÊt b¶n n«ng ngHiÖp Hµ néi- 2009 L ời nói đầu Để góp phần vào sự đổi mới và phát triển của ngành chăn nuôi, nhất là cung cấp tàiliệu học tập cho sinh viên nông nghi ệp ngoài ngành ch ăn nuôi và thú y, tài li ệu tham khảocho các học viên, cán bộ nghiên cứu, những độc giả quan tâm đến lĩnh vực này, chúng tôibiên soạn giáo trình Chăn nuôi chuyên khoa, do TS. Bùi Hữu Đoàn chủ biên, với mục đíchcung cấp cho người học những kiến thức cơ bản về chăn nuôi lợn, gia cầm và trâu bò -những đối tượng quan trọng nhất của ngành chăn nuôi nước ta. Về cấu trúc, vì thời lượng học môn Chăn nuôi chuyên khoa r ất ít (chỉ gồm 2 tín chỉ)nên giáo trình này ch ỉ tập trung vào nh ững nội dung quan trọng nhất của ngành chăn nuôimà thôi. Giáo trình gồm 3 phần, mỗi phần 3 chương, được biên soạn bởi các tác giả sau đây: TS. Vũ Đình Tôn biên soạn phần 1- Chăn nuôi lợn (gồm chương1 - Chăn nuôi lợnnái sinh sản; chương 2- Chăn nuôi lợn con; chương 3- Chăn nuôi lợn thịt). TS. Bùi Hữu Đoàn biên soạn phần 2 - Chăn nuôi gia cầm (gồm chương 4 - Ấp trứngnhân tạo; chương 5- Ch¨n nuôi gà thịt; chương 6- Chăn nuôi gà đẻ trứng thương phẩm). PGS. TS. Nguyễn Xuân Trạch biên soạn phần 3- Chăn nuôi trâu bò (gồm chương7- Chăn nuôi trâu bò sinh s ản; chương 8- Chăn nuôi trâu bò sữa; chương 9- Chăn nuôi trâubò thịt). Để sử dụng giáo trình có hi ệu quả trong khi học môn này, các học viên cần thamkhảo thêm tài liệu của các môn cơ sở như sinh lý, sinh hoá, dinh d ưỡng, thức ăn, giống vậtnuôi... để hiểu kỹ và ứng dụng tốt các kiến thức trình bày trong tài liệu. Trong quá trình biên so ạn giáo trình, bên cạnh việc tham khảo các tài liệu quý trongvà ngoài nước, chúng tôi còn mạnh dạn đưa vào nhiều kết quả nghiên cứu chuyên ngành c ủanhiều tác giả cũng như những tiến bộ mới, các kinh nghi ệm được rút ra qua nhiều chục nămnghiên cứu, giảng dạy và chỉ đạo sản xuất. Khi sử dụng giáo trình, sinh viên c ần liên hệ với các bài giảng của giáo viên, với tìnhhình thực tiễn trong sản xuất, tham khảo thêm tài liệu chuyên môn để hiểu các nội dungđược trình bày một cách có hệ thống. Nhân dịp hoàn thành cu ốn giáo trình này, chúng tôi xin chân thành c ảm ơn sự giúpđỡ và những ý kiến đóng góp hết sức quý báu của nhiều thế hệ các thầy giáo, cô giáo khoaChăn nuôi và Nuôi trồng Thuỷ sản, khoa Thú y, các cán b ộ nghiên cứu, các bạn đồng nghiệp;Các đồng chí lãnh đạo, cán bộ kỹ thuật các trang trại chăn nuôi; các thế hệ sinh viên và họcviên cao học mà chúng tôi đã có cơ hội được giảng dạy. Mặc dù đã rất cố gắng, nhưng do thời gian eo hẹp và đặc biệt là tốc độ phát triểnnhanh của khoa học kỹ thuật chăn nuôi, chắc chắn tài liệu sẽ còn rất nhiều thiếu sót. Chúngtôi mong bạn đọc đóng góp ý kiến để giáo trình này được hoàn thiện hơn trong những lầnxuất bản sau. Các tác giả 1 Bµi më ®Çu1.1. ĐỐI TƯỢNG VÀ MỤC ĐÍCH CỦA MÔN HỌC Đối tượng nghiên cứu là các vật nuôi chính: gia cầm, lợn và trâu bò, đó là các động vậtthuộc lớp chim và thú, đã được con người thuần hoá từ chim và thú hoang dại thông qua quátrình cải tạo và nuôi thích nghi lâu dài. Tuỳ thuộc vào mục đích kinh tế khác nhau mà hiệnnay chúng ta có thể nuôi nhiều giống gia súc, gia cầm khác nhau. Mục đích của môn học là giúp học viên nắm được kiến thức cơ bản về các giống giasúc, gia cầm chính, kỹ thuật nuôi dưỡng chăm sóc các loại vật nuôi chủ yếu… đồng thời ứngdụng được các kiến thức này vào thực tiễn chăn nuôi.1.2. MỘT SỐ THÀNH TỰU KHOA HỌC CÔNG NGHỆ QUAN TRỌNG TRONGCHĂN NUÔI Thành tựu về công tác giống Các nhà khoa học đã đạt được nhiều tiến bộ trong nghiên cứu di truyền và trong công tácchọn lọc và tạo giống mới. Sử dụng hiệu quả ưu thế lai (các tổ hợp lai giữa 4 dòng, thậm chílà 6 – 8 dòng) để tạo ra các tổ hợp lai có năng suất cao đối với các giống gia súc, gia cầmcũng như cải tiến, cải tạo các giống địa phương. Nhiều hãng giống nổi tiếng đã cung cấp cho thị trường thế giới những giống gia súc giacầm tuyệt vời theo các hướng sản xuất khác nhau: bò chuyên sữa, chuyên thịt, gà siêu trứng,siêu thịt, lợn siêu nạc. Hầu hết các giống cao sản gồm nhiều dòng và con thương phẩm là sựtổ hợp của các dòng cao sản đó. Thành tựu về công nghệ sản xuất thức ăn Các Công ty sản xuất thức ăn nổi tiếng đang đưa ra thị trường chủng loại thức ăn phongphú và đa dạng, phù hợp với từng loại gia súc gia cầm, từng lứa tuổi và năng suất của ch ...