Giáo trình chuẩn đoán bệnh gia súc Chương 6

Chương 6 Khám hệ thống tiết niệu. Mục đích: khám bệnh ở các hệ thống, cơ quan tiết niệu của gia súc, chủ yếu là các bệnh ở thận và bàng quang. Ngoài ra tiến hành nước tiểu để có tư liệu giúp chẩn đoán bệnh
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình chuẩn đoán bệnh gia súc Chương 6 Chương 6 Khám h th ng ti t ni u M c ñích: khám b nh các cơ quan h th ng ti t ni u c a gia súc, ch y u là các b nhth n và bàng quang. Ngoài ra ti n hành xét nghi m nư c ti u ñ có tư li u giúp ch n ñoánb nh ñư ng ti t ni u cũng như b nh toàn thân.I. Khám ñ ng tác ñi ti u Nư c ti u t các th n ti u c u, ch y v b th n, r i theo b th n theo ng d n li n t cxu ng bàng quang. Trong bàng quang nư c ti u tích t ñ y ñ n m c ñ nào ñó, làm căngbàng quang s gây kích thích ñi ti u, t ng nư c ti u ra ngoài. Khám ñ ng tác ñi ti u: tư th ñi ti u, lư ng nư c ti u và các bi u hi n khác thư ng.1. Tư th ñi ti u Gia súc kh e ñi ti u ñ u có chu n b , như ñang n m thì ñ ng d y, ng ng làm vi c, ng ngăn… Bò cái khi ñi ti u, hai chân sau d ng ra, ñuôi cong, b ng thóp l i; trâu bò ñ c l i v a ñiv a ăn v a ñi ti u, nư c ti u ch y ròng ròng. Ng a lúc ñi ti u, hai chân sau d ng ra, hơi lùi v phía sau và ph n thân sau th p xu ng. L n cái ñi ti u gi ng trâu, bò cái. L n ñ c ñi ti u t ng gi t liên t c. N u ñư ng d n nư c ti u có b nh, tư th gia súc ñi ti u thay ñ i. ví d : khi viêm ni u ñ o,gia súc ñi ti u ñau, rên r , ñ u quay nhìn b ng, hai chân sau ch m l i.2. S l n ñi ti u Trong m t ngày ñêm, trâu, bò ñi ti u 5 - 10 l n; ng a 5 - 8 l n; dê, c u 1 - 3 l n; chó, l n:2 - 3 l n. Chó ñ c khi ng i th y mùi nư c ti u là ñi ti u. Chú ý các tri u ch ng sau: ði ti u ít (Oliguria): s l n ñi ti u ít, lư ng nư c ti u ít. Nư c ti u màu s m, t tr ngcao. Do viêm th n c p tính, các b nh làm cho cơ th m t nư c nhi u – a ch y n ng, ranhi u m hôi, s t cao, th m xu t, nôn m a. Không ñi ti u (Anuria): không ñi ti u do th n, như lúc viêm th n c p tính n ng, thìbàng quang tr ng. Có th ch n ñoán qua tr c tràng. Gia súc không ñi ti u ñư c do bàng quang, n u b v bàng quang thì gia súc ñau ñ n,nư c ti u tích l i trong xoang b ng, ch n ñoán qua tr c tràng và ch c dò xoang b ng. N u do co th t cơ vùng bàng quang, li t bàng quang, t c ni u ñ o thì nư c ti u căngñ y bàng quang, ch n ñoán phân bi t qua tr c tràng.Chú ý: gia súc nh t là trâu bò ñ c gi ng hay viêm bàng quang xu t huy t d n ñ n t c ni uñ o. ði ñái d t (Pollakiuria): là ñi ñái nhi u l n ít m t; ñi ñái nhi u l n, lư ng nư c ti unhi u, g i là ña ni u (Polyuria). ði ñái d t: S i ni u ñ o, gia súc cái ñ ng h n, nh t là viêm ni u ñ o.Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Giáo trình Giáo trình Ch n ñoán b nh thú …………………….81 ða ni u là tri u ch ng viêm th n m n tính, h p th tiêu d ch th m xu t trong cơ th . U ngnhi u nư c, u ng thu c l i ti u cũng gây ña ni u. Gia súc ña ni u nư c ti u màu nh t, t tr ng th p, trong su t.ði ñái không c m ñư c (Enuresis): ñi ñái không có ñ ng tác chu n b , nư c ti u ch y r liênt c. Do không ñi u ti t ñư c ñ ng tác ñi ti u: li t cơ vòng co th t bàng quang, c t s ng lưng bt n thương; gia súc hôn mê, n m lâu ngày.ði ñái ñau (Stranguria): gia súc ñi ñái rên, ñ u quay nhìn b ng, ñuôi cong chân cào ñ t…b nh: viêm bàng quang, viêm ni u ñ o, t c ni u ñ o, viêm tuy n ti n li t.II. Khám th n gia súc thư ng ch chú ý b nh viêm th n (Nephritis), b nh th n (Nephrosis) và b nhviêm b th n (Pyelitis). Ch n ñoán nh ng b nh trên thư ng khó; vì gia súc không bi t nói, tri u ch ng ñau vùngth n thư ng b b qua.1. Nh ng tri u ch ng chungNh ng tri u ch ng chung sau ñây c n chú ý khi khám th n b b nh:- Th y thũng mi m t, bìu ñái, dư i b ng, b n chân…Do b nh có th n, bài ti t tr ng i,NaCl tích l i nhi u trong máu, trong t ch c; Albumim trong máu theo nư c ti u ra ngoài…làm thay ñ i áp l c keo c a máu, c a t ch c, gây th y thũng.- ð ng tác ñi ti u, lư ng nư c ti u, tích ch t nư c ti u thay ñ i. Trong nư c ti u có th cóhuy t s c t , nh ng c n b nh lý khác…- Trúng ñ c ure do ch t ñ c, ch t th i c a trao ñ i ch t trong cơ th không th i ra ngoài,tích l i trong t ch c cơ th gây ra. Gia súc rũ, tiêu hoá r i lo n, nôn có khi a ch y. ð ngtác hô h p thay ñ i, th khó có trư ng h p viêm ph i, th y thũng ph i. Trúng ñ c ure n ng,b nh súc hôn mê, ch t.- Tim thay ñ i: huy t áp cao, ti ng tim th hai tăng, trư ng h p n ng ti ng tim th hai táchñôi, tâm th t trái n dày, m ch c ng.- ðáy m t gia súc viêm th n có thay ñ i ñáng chú ý: vi m ch qu n sung huy t, th n kinh thgiác th y thũng; xung quanh th vàng nh ng ñi m xu t huy t xen l n nh ng ñi m tr ng.2. Nhìn và s n n vùng th nNhìn vùng th n có th phát hi n nh ng thay ñ i vùng th n nh ng gia súc nh khi th n cób nh.V trí c a th n: n m hai bên c t s ng. loài nhai l i: th n trái t ñ t s ng lưng th 2 - 3 ñ n ñ t th 5 - 6; bên ph i t xương sư nth 12 ñ n ñ t s ng lưng th 2 - 3. Th n trâu bò có nhi u thùy; th n dê, c u trơn.Ng a: th n trái: xương sư n th 17 - 18 ñ n ñ t s ng lưng 2 - 3; th n ph i: xương sư n th14 - 15 ñ n xương sư n cu i cùng.Th n l n n m dư i ñ t s ng lưng 1 - 4 ...