Giáo trình Cơ sở dữ liệu - Chương 1: TỔNG QUAN VỀ CƠ SỞ DỮ LIỆU

TỔNG QUAN VỀ CƠ SỞ DỮ LIỆU 1 Chức Năng Của Một Hệ Quản Trị Cơ Sở Dữ Liệu 1.1. Các Khái Niệm Về Cơ Sở Dữ Liệu Để dễ dàng cho việc giải thich các khái niệm về Cơ Sở Dữ Liệu, trước hết ta xem xét hệ thống bán vé may bay bằng máy tính. Dữ liệu lưu trữ trong máy tính bao gồm các thông tin về hành khách, chuyến bay, đường bay ... Mọi thông tin về mối quan hệ này được biểu diễn trong máy tính thông qua việc đặt chổ của khách hàng. Vậy làm...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Cơ sở dữ liệu - Chương 1: TỔNG QUAN VỀ CƠ SỞ DỮ LIỆU Chæång 1. TÄØNG QUAN VÃÖ CÅ SÅÍ DÆÎ LIÃÛU TÄØNG QUAN VÃÖ CÅ SÅÍ DÆÎ LIÃÛU Chæång 1: 1 Chæïc Nàng Cuía Mäüt Hãû Quaín Trë Cå Såí Dæî Liãûu 1.1. Caïc Khaïi Niãûm Vãö Cå Såí Dæî Liãûu Âãø dãù daìng cho viãûc giaíi thiïch caïc khaïi niãûm vãö Cå Såí Dæî Liãûu, træåïc hãút ta xem xeït hãû thäúng baïn veï may bay bàòng maïy tênh. Dæî liãûu læu træî trong maïy tênh bao gäöm caïc thäng tin vãö haình khaïch, chuyãún bay, âæåìng bay ... Moüi thäng tin vãö mäúi quan hãû naìy âæåüc biãøu diãùn trong maïy tênh thäng qua viãûc âàût chäø cuía khaïch haìng. Váûy laìm thãú naìo âãø biãøu diãùn âæåüc dæî liãûu âoï vaì âãø âaím baío cho khaïch haìng âi âuïng chuyãún bay. Táûp håüp dæî liãûu trãn âæåüc læu træî trong maïy tênh theo mäüt quy âënh naìo âoï vaì âæåüc goüi laì Cå Såí Dæî Liãûu( Database - CSDL) 1.2. Hãû quaín trë Cå Såí Dæî Liãûu 1.2.1. Âënh nghéa: Pháön Chæång trçnh coï thãø xæí lyï, thay âäøi dæî liãûu goüi laì hãû quaín trë Cå Såí Dæî Liãûu (Database management System - viãút tàõt DBMS) 1.2.2 Nhæîng khaí nàng cuía Hãû quaín trë Cå Såí Dæî Liãûu Coï hai âàûc tênh âãø phán biãût DBMS våïi caïc hãû thäúng láûp trçnh khaïc, âoï laì: 1. Khaí nàng quaín lyï nhæîng dæî liãûu cäú âënh 2. Khaí nàng truy xuáút coï hiãûu quaí mäüt khäúi læåüng dæî liãûu låïn Âiãøm (1) khàón âënh ràòng coï mäüt CSDL täön taûi thæåìng xuyãn ; näüi dung cuía Cå Såí Dæî Liãûu naìy laì nhæîng dæî liãûu âæåüc DBMS truy xuáút vaì quaín lyï. Âiãøm (2) phán biãût mäüt DBMS våïi mäüt hãû thäúng táûp tin cuîng quaín lyï dæî liãûu nhæng noïi chung khäng cho pheïp truy xuáút nhanh choïng caïc thaình pháön tuìy yï cuía dæî liãûu . Nhæîng khaí nàng cuía mäüt DBMS seî ráút cáön thiãút khi säú læåüng dæî liãûu ráút låïn. Hai âàûc tênh trãn laì hai âàûc tênh cå baín cuía mäüt DBMS, ngoaìi ra mäüt DBMS thæåìng coï caïc khaí nàng sau: - Häù tråü êt nháút mäüt mä hçnh dæî liãûu (Data model) nhåì âoï ngæåìi sæí duûng coï thãø xem âæåüc dæî liãûu. - Häù tråü mäüt säú ngän ngæî báûc cao cho pheïp ngæåìi sæí duûng âënh nghéa caïc cáúu truïc dæî liãûu, truy xuáút vaì thao taïc dæî liãûu . - Quaín lyï giao dëch, nghéa laì cho pheïp nhiãöu ngæåìi sæí duûng truy xuáút âäöng thåìi vaì chênh xaïc âãún mäüt Cå Såí Dæî Liãûu . - Âiãöu khiãøn caïc quaï trçnh truy xuáút, laì khaí nàng giåïi haûn caïc quaï trçnh truy xuáút dæî liãûu cuía nhæîng ngæåìi khäng âæåüc pheïp , vaì khaí nàng kiãøm tra âäü tin cáûy cuía dæî liãûu Baìi soaûn män Cå såí dæî liãûu Nguyãùn Vàn Chæïc Trang 1 Chæång 1. TÄØNG QUAN VÃÖ CÅ SÅÍ DÆÎ LIÃÛU - Caïc âàûc tênh tæû thêch æïng, laì khaí nàng tæû phuûc häöi laûi dæî liãûu do sæû cäú cuía hãû thäúng maì khäng laìm máút dæî liãûu 1.3 Caïc mä hçnh dæî liãûu Mäüt DBMS cáön phaíi cung cáúp êt nháút mäüt mä hçnh træìu tæåüng qua âoï ngæåìi sæí duûng coï thãø tháúy âæåüc dæî liãûu khäng phaíi bàòng caïc bit “thä” maì bàòng caïc daûng dãù hiãøu, dãù nháûn biãút hån. Trong thæûc tãú caïc Cå Såí Dæî Liãûu coï thãø coï mäüt vaìi mæïc træìu tæåüng , trong âoï mæïc tháúp nháút laì táûp håüp caïc file dæî liãûu ( Mæïc váût lyï) Vê duû: Xeït mäüt täøng cäng ty coï nhiãöu cäng ty con vaì häö så vãö caïc nhán viãn cuía täøng cäng ty coï thãø âæåüc læu træî trong mäüt file dæî liãûu gäöm caïc træåìng MNV( maî nhán viãn), HOTEN, LUONG_NV, ÂIACHI... âãø âån giaín ta giaí thiãút cáúu truïc baín ghi gäöm 2 træåìng sau: TEN_NV: hoü tãn nhán viãn NGUOI_QL: Hoü tãn giaïm âäúc cäng ty nåi nhán viãn laìm viãûc. Khi âoï cáúu truïc baín ghi nhæ sau: Record TEN_NV: char[30]; NGUOI_QL: char[30]; end; Khi âoï file dæî liãûu laì táûp caïc baín ghi vaì mäùi baín ghi chæïa thäng tin vãö mäüt nhán viãn cuía cäng ty. Trong nhiãöu mä hçnh Cå Såí Dæî Liãûu ngæåìi ta sæí duûng caïc quan hãû thay cho caïc file Quan hãû : NHAN_VIEN(TEN_NV,NGUOI_QL) Ta cáön phán biãût giæîa file vaì quan hãû Trong file caïc baín ghi khäng nháút thiãút phaíi phán biãût Trong quan hãû, caïc baín ghi(bäü) cáön phaíi phán biãût nhau. 1.4 Hiãûu quaí truy cáûp dæî liãûu Caïc hãû âiãöu haình âãöu coï khaí nàng täø chæïc vaì læu træî caïc táûp tin vç váûy viãûc læu træî caïc táûp tin dæî liãûu âäúi våïi DBMS laì khäng âaïng chuï yï. Hiãûu quaí cuía caïc DBMS trong viãûc xæí lyï trãn caïc táûp tin laì täø chæïc caïc táûp tin phuû hoàûc caïc cäng cuû häù tråü âãø truy cáûp dæî liãûu nhanh choïng, këp thåìi . Chàón haûn caïc file INDEX, hoàûc caïc haìm HASH. 1.5 Quaín lyï giao dëch Ngaìy nay do sæû phaït triãøn cuía maûng maïy tênh maì caïc Cå Såí Dæî Liãûu låïn coï thãø âæåüc sæí duûng båíi nhiãöu ngæåìi trãn caïc maïy tênh khaïc nhau vç váûy caïc DBMS cáön phaíi cung cáúp mäüt khaí nàng quaín lyï sæû truy cáûp dæî liãûu cuía nhiãöu ngæåìi sæí duûng. Chàón haûn caïc dæî liãûu vãö taìi khoaín cuïa ngán haìng âæåüc sæí duûng båíi haìng vaûn khaïch haìng trãn caïc maïy tênh khaïc nhau hoàûc trãn caïc maïy âäøi tiãön tæû âäüng; Cå Såí Dæî Liãûu phuûc vuû cho viãûc âàût chäø cho mäüt haîng haìng khäng âæåüc sæí duûng båíi haìng ngaìn âaûi lyï cuía haîng haìng khäng âoï trãn khàõp thãú giåïi. Viãûc truy cáûp âäöng thåìi thæåìng xaíy ra hiãûn tæåüng xung âäüt Baìi soaûn män Cå såí dæî liãûu Nguyãùn Vàn Chæïc Trang 2 Chæång 1. TÄØNG QUAN VÃÖ CÅ SÅÍ DÆÎ LIÃÛU giao dëch giæîa caïc khaïch haìng trãn cuìng mäüt haûng muûc dæî liãûu , vç váûy DBMS cáön phaíi cung cáúp mäüt khaí nàng khoïa dæî liãûu (clock data) khi coï ngæåìi sæí duûng truy cáûp âãún haûng muûc dæî liãûu âoï. 1.6 An toaìn dæî liãûu Mäüt DBMS cáön phaíi coï khaí nàng phuûc häöi laûi dæî liãûu khi coï sæû hoíng hoïc xaíy r ...