Giáo trình Cơ sở dữ liệu và hệ thống thông tin địa lý GIS: Phần 1

Phần 1 cuốn giáo trình bao gồm các nội dung chính sau đây: Những khái niệm cơ bản về hệ thông tin địa lý và hệ quy chiếu không gian, mô hình hóa trái đất, cấu trúc dữ liệu thông tin địa lý, hệ quản trị dữ liệu Microsoft Access. Giáo trình là tài liệu bổ ích trong chương trình đào tạo Cao học tại trường Đại học Kiến trúc Hà Nội và các bạn đọc có ý định nghiên cứu vấn đề này.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Cơ sở dữ liệu và hệ thống thông tin địa lý GIS: Phần 1 D ự ÁN QUẢN LÝ ĐÔ THỊ ở VIÊT NAM TS. PHẠM HỮU ĐỨC Cff sở DỮ LIỆU VÀ ■HÊ THỐNG THÔNG TIN ĐIA LÝ GIS NHÀ XUẤT BẢN XÂY DựNG HÀ NÒI - 2006 LỜI NÓI ĐẦU Tác giả chãn thành cảm ơn B an Giám đốc D ự Ún Quản lý đô thị ở Việt N am ,ỊriỉVng Đại. học Tổng hỢp Montreal - Canada, trường Đại. học Kiến trúc H à N ội đã tạođiêu kiện thuận lỢỉ đ ểxu ấ i bản cuốn giáo trinh này. Cdm ơn Giáo sư ErarìiVÌs Charbonneau, Ph. D. đã góp ý cho việc xăy dự ng đềcươĩĩg cuốn giáo trinh và đã giúp đỡ tác giả rất nhicii trong quá trin h biên soạng iá o trình. Cảm. ơn TS. K TS. Phạm K hánh Toàn đã củng tác giả tim kiếm tài Liệu và góp ýk i ế n c h o v i ệ c b i ê n SOCIỈI. H ệ thống thô n ^ tin địa lý Geographical lnfonnation System s (GIS) đang đượcứng d ụ n g rộng rãi và đem lại hiệu quả rõ rệt vào nhiểii linh vực ở m ột s ố nước tiêntiến. N ư(k‘ ta, việc xồy dựng cơ sở dữ liệu, ứng dụng G IS ở m ột s ố ngành n h ư Địachính, Lâm. nghiệp đủ có nhừìig thành công, nhưng trong lĩnh ưực Quy hoạch xãyd ự ng vờ. Quản lý đô thi ở nước ỉa G IS mới chỉ hước đẩu được ứng dụng, đi theo các d ựan ỈLcn h a n h ở ìuọt so do tììỊ Ỉởỉì. Có ihè noi ứng dLOig GIS vẫìì còn là vân đề ÌHỚÌ. Trong khuôn khỏ của D ư á n Q u ả n lý đô th i V iêt N a m - hỢp tác giữa hai nướcC anađa và Việt N am , cùng với những hoạt động khác, nhiều tài liệii giáo trình đãđược hiên soạn, cuổìi Cơ sở d ữ liệu và h.ệ thông tin địa lý G IS là ĩnột trong nhữngÍỈÌÓ.O trỉnh đỏ. B an Gíáni đốc D ự án Quản lý đô thị Việt Narn đã tạo điều kiện thuận lợi chochúng tôi trong quá trinh biên soạn íịiáo trinh này. Giáo sư FrariỊ;ois Charhonneau,Ph. D. Trường Đại học Tổng hựp M ontreal Canciđa đã trực tỉ.ếp giầng dạy môn họcCư sớ d ữ liệu và hệ iìiông tui địa lý GIS cho học vi.ên Cao học Quảỉĩ lý đô thị tạitnẩĩìig Đ ại học Kiến trúc Hà Nội. Được gặp gở và trao đổi trực tiếp với Giáo sư, lànhữ ng điều kiệu thuận lợi cho việc biên soạn giáo trinh nàv. Với sự hỗ trỢ Cỉki Dự án Quản /y đõ thị Việt N am , chúng tôi đà có điều kiện đ ế tiếpcận với n h ữ n g tài liệu mới oề GIS. Một thuàn lợi. nữa là D ự án Giáo dục Đại học đãtrang hị p h ầ n ìnềm A rcG IS 8,3 cho nhà trường. Đây là p h ầ n m ềm G ỈS tiên tiến,chúng tôi có điều kiện ti ìn hiểu, đê bô sung cho cuôh sách này nhữ ng khái niệm. mới. M ặc d ù có n h ữ n g thuận lợi nẽu trên, chúng tôi củng gặp n h iều khó k h ă n p h ả ig ĩả ỉ quyết: Trước hết G IS là m ột lĩnh vực mới, CÌÒI hỏi một kiến thức li-ên quan tiìi ìiỉiiềuchuyên m ôn trong đó tin học giữ vai trò quan trọng. Việc ứng dụng G IS ở n.ước iachưa nhiều, n hữ ng tài Ỉiệỉi xuất bản trong nước còn ít ỏi và không theo kịp với sự p háttriển n h a n h chóng của tin học và GIS. Về nội d u n g cuốn sách, khí biên soạn chúng tôi phải lựa chọn trong kiến thức mờin h ấ t và nhữ ng kiến thức p h ổ thông. Ví dụ ẢrcGIS 8.3 là công CAỊ mới vá m ạnh ìihatcho G IS đi theo nó là Oracle 9 cho cơ sơ dữ liệu, kết hỢp hai phần m ềm này sè làcông cụ tốt n h ấ t cho GIS. N hưng thực tế ở nước ta ArcGIS 8.3 chưa p h ổ hỉến, vì. nókhá phứ c tạp, lại đòi hỏi kinh p h í đầu tư mua phần ĩ7ĩề?7ĩ lớn, hiện tại ít cơ quan cóbộ p h ầ n m ềm này. Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội đã m ạnh dạn đầu tư k in h p h íđê có đưỢc p h ầ n m ềm A rcG IS chạy trên m ạng nội hộ, nhưng sốlượng ìTiáy trạm đượcsử dụng p h ầ n m ềm này cũng bị hạn chế. Đứng trước khó khăn này chúng tôi đ ã lựachọn nội d ung giáo trinh cho phù hỢp. M ột mặt trình bày những khái niệm ìiiớiy m.ặtkhác hướng d ẫ n thực hành ứng dụng theo đLểii kiện p h ổ biến của đa s ố các cớ quanhiện nay. Các thực hành có thể tiến hành tại nhà với máy tính cá nhăn thông thường. C âu tr ú c c ủ a g iá o trin h : N ội d u n g ch ín h của cuon giáo trình này gôm. 5 chương: Chưcỉng I. N h ữ n g khái niệm cơ hản về hộ thống thông tin địa lý. Nội d u n g trìn h bày các khái niệm về han đổ, dữ liệu (tia /ý, đinh nghĩa GIS,nhữ ng ứng d ụ n g của GIS. Chương II. Mô h in h ìioá trai dát, N ội d u ng trin h bày ha phương pháp mô hình hoá trái đảt, tạo dữ liệu không giancho GIS. Chương UI. Câu trúc d ữ liệu thông tin địa lý. N ội d u n g trin h bày cấu trúc của d ữ liệu thông tin địa lý theo tiến trình, cấu trúccủa Hệ thông tin địa lý theo phương pháp Hưíỉĩig đốĩ tưỢng. Người đọc sẽ tim thấytrong chương này cấu trúc của hệ thông tin địa lý theo mô hinh tiên tiến nhất, đượcViện nghiên cứu hệ thống mòi trường - Hoa Kỳ (Enviroĩimental System ReseachInstitute, Inc, (ESRI)) thiết lập và đang được sử dụng. Thông qua nội dung chươĩĩg này, người đọc sẽ nhanh ch.óng làm quen VỚI các phầnm ềm G IS của E S R L Chương rv. Hệ quản trị d ữ liệu Microsoft Access. Hệ quản trị d ữ liệu Microsoft Acce.ss được lựa chọn là hệ quản trị d ữ liệu cá nhãnm ạ n h n h ấ t (nên ...