Giáo trình - Công nghệ viễn thám - chương 7

Chương 7: Giới thiệu một số ứng dụng viễn thám
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình - Công nghệ viễn thám - chương 7 C«ng nghÖ viÔn th¸m Ch−¬ng VII giíi thiÖu mét sè øng dông viÔn th¸m ------------------------------------------------------------------- §.7.1. Sö dông t− liÖu ¶nh viÔn th¸m ®Ó thμnh lËp b¶n ®å Khi con ng−êi phãng c¸c vÖ tinh vµ c¸c con tµu vò trô vµo kh«ng gian,c¸c nhµ kh¶o s¸t vµ b¶n ®å häc ®· mong tíi mét ngµy nµo ®ã cã thÓ sö dôngc¸c tÊm ¶nh chôp tõ vò trô vµo môc ®Ých ®o vÏ b¶n ®å vµ hy väng cña hä ngµycµng trë thµnh hiÖn thùc. C¸c con tµu vò trô ®Çu tiªn nh− Mercury, Gemini vµApollo ®· cho chóng ta toµn c¶nh bÒ mÆt tr¸i ®Êt. C¸c kÕt qu¶ thùc nghiÖmban ®Çu tõ c¸c t− liÖu ¶nh thu nhËn trªn c¸c con tµu trªn ®· chØ ra r»ng: cã thÓsö dông c¸c t− liÖu ¶nh thu nhËn bÒ mÆt tr¸i ®Êt tõ c¸c con tµu vò trô nµy ®Óthµnh lËp b¶n ®å tû lÖ 1:250.000 vµ nhá h¬n. Tuy nhiªn ®é ph©n gi¶i cñachóng kh«ng tho¶ m·n mét sè yªu cÇu cña néi dung b¶n ®å cÇn thiÕt nh− thÓhiÖn chÝnh x¸c c¸c con ®−êng, c¸c tuyÕn ®−êng s¾t, c¸c khu ®« thÞ vµ vÏ c¸ccÊu tróc nh©n t¹o ë trong ®ã. Sau ®ã, vÖ tinh Landsat ®−îc phãng lªn quü ®¹onh−ng kh«ng nh»m môc ®Ých cho ®o vÏ b¶n ®å ®Þa h×nh mµ nh»m ®Ó ph©n lo¹i®Êt, ®iÒu tra ®Þa chÊt vµ dù tÝnh c¸c s¶n phÈm thu ho¹ch trong n«ng nghiÖp. Tõn¨m 1980, c¸c hÖ thèng Sensors ®−îc nghiªn cøu vµ c¶i tiÕn víi tèc ®é nhanh,víi tèc ®é ph©n gi¶i t¨ng tõ 80m/pixel cña ¶nh Landsat tíi 6m cho c¸c lo¹iSensors thÕ hÖ míi. §iÒu nµy ®· cã t¸c ®éng lín ®Õn kh¶ n¨ng sö dông c¸ctÊm ¶nh chôp tõ vò trô cho c«ng t¸c thµnh l¹p b¶n ®å. Trong ch−¬ng nµy,chóng t«i chØ th«ng b¸o mét sè kh¶ n¨ng sö dông c¸c lo¹i t− liÖu ¶nh vÖ tinhphæ biÕn trong c«ng t¸c ®o vÏ vµ hiÖn chØnh b¶n ®å mµ c¸c nhµ ®o ¶nh trªn thÕgiíi vµ ViÖt Nam ®ang nghiªn cøu ¸p dông. 1. §èi víi t− liÖu ¶nh Landsat MSS Sau hµng chôc n¨m thö nghiÖm, ®iÒu tra vµ thùc tÕ vÏ b¶n ®å b»ng ¶nhvÖ tinh tõ khi vÖ tinh tµi nguyªn tr¸i ®Êt cña Mü ®−îc phãng lªn (sau ®æi tªn lµvÖ tinh Landsat), ¶nh Landsat MSS ®−îc sö dông ®Ó t¹o ra c¸c s¶n phÈm b¶n®å ¶nh, mét sè lo¹i b¶n ®å chuyªn ®Ò, cËp nhËt vµ hiÖn chØnh c¸c lo¹i b¶n ®åc¶nh quan, b¶n ®å bay, b¶n ®å ®Þa h×nh vµ ®ång thêi biªn vÏ l−îc ®å n«ng s©ucña biÓn, bëi v× vÖ tinh Landsat cã thÓ cung cÊp l−îng th«ng tin v« cïngphong phó bao phñ diÖn tÝch lín trong thêi gian ng¾n. T− liÖu ¶nh MSS trëthµnh nguån d÷ liÖu míi cho c¸c môc ®Ých thµnh lËp b¶n ®å, rÊt nhiÒu thÓ lo¹ib¶n ®å cã thÓ ®−îc lËp tõ c¸c th«ng tin ®−îc khai th¸c trªn ¶nh MSS. KÝch th−íc, ®é phñ... ¶nh Landsat biÕn ®æi theo vÜ ®é, vµ lÊy chñ yÕu ëvïng vÜ ®é thÊp. V× vËy, vÒ tæng thÓ chóng ta cã thÓ ®o vÏ lËp thÓ cÆp ¶nh http://www.ebook.edu.vn 127 Dïng cho häc viªn cao häc Tr¾c ®Þa C«ng nghÖ viÔn th¸mLandsat. §é chÝnh x¸c ®é cao ®¹t ®−îc qua thùc tÕ kho¶ng 100m. VÒ mÆtb»ng, sau khi ®· n¾n chØnh h×nh häc theo c¸c ®iÓm khèng chÕ trªn b¶n ®å, saisè mÆt b»ng n»m trong kho¶ng 200÷450m. Do ®ã nã cã thÓ tho¶ m·n ®échÝnh x¸c thµnh lËp b¶n ®å 1:1000.000. Cßn nÕu xö lý h×nh häc tèt h¬n, sai sè mÆt b»ng cã thÓ gi¶m xuèngkho¶ng 100÷150m. 2. §èi víi t− liÖu ¶nh Landsat TM, SPOT vµ MAPSAT ¶nh Landsat TM cã ®é ph©n gi¶i cao. C¸c thùc nghiÖm chØ ra r»ng ®échÝnh x¸c mÆt b»ng h×nh ¶nh cña chóng sau khi xö lý cã thÓ ®¸p øng c«ng t¸cthµnh lËp hoÆc hiÖu chØnh b¶n ®å tû lÖ 1:25.000 ®Õn 1:50.000. M« h×nh sè ®é cao ®−îc t¹o lËp tõ cÆp ¶nh sau khi ®· xö lý tù ®éng theoc«ng nghÖ sè cã thÓ ®¹t sai sè ®é cao kho¶ng 40m. VÖ tinh SPOT víi hÖ thèng quÐt CCD, ®é cao bay 822 km vµ bao phñmÆt ®Êt 60×60km trªn tõng ¶nh. C¸c kÕt qu¶ thùc nghiÖm cña gi¸o s−Konecnyet.al. ®· chØ ra r»ng nÕu sö dông ¶nh toµn s¾c víi tû sè gi÷a c¹nh ®¸yB vµ ®é cao bay H lµ B/H = 1, ®é chÝnh x¸c mÆt b»ng thu ®−îc kho¶ng±12,3m, vµ ®é chÝnh x¸c ®é cao lµ ± 6,5m. NÕu sö dông ¶nh ®a phæ víi tû sèB/H = 0,3 khi ®ã ®é chÝnh x¸c mÆt b»ng ± 9,6m vµ ®é chÝnh x¸c ®é cao lµ± 50,2m. V× vËy, chóng ta cã thÓ thÊy r»ng, viÖc lùa chän lo¹i ¶nh vµ tû sè B/Hcã ¶nh h−ëng lín ®Õn ®é chÝnh x¸c. ë nhiÒu n−íc kh¸c, ng−êi ta ®· tiÕn hµnhnhiÒu thùc nghiÖm vÒ c«ng t¸c t¨ng dµy vµ ®o vÏ b¶n ®å trªn ¶nh SPOT, ®·c«ng bè nhiÒu kÕt qu¶ kh¸c nhau vÒ ®é chÝnh x¸c, vÒ c¸c kÕt luËn còng nh−kinh nghiÖm sö dông ¶nh SPOT. Nh×n chung ®Òu cã kÕt luËn r»ng ¶nh SPOTcã thÓ sö dông vÏ c¸c lo¹i b¶n ®å tû lÖ ®Õn 1:25.000 víi kho¶ng cao ®Òu20÷25m, nh−ng ®Ó néi suy c¸c chi tiÕt ®Þa vËt th× d−êng nh− ch−a ®¸p øng®−îc. Trong héi nghÞ C¸c øng dông sè liÖu SPOT cho ®Þa h×nh ë Quebel(Canada) n¨m 1988 ®· tæng kÕt r»ng khi B/H = 1, ®é chÝnh x¸c mÆt b»ng ®¹ttõ 6÷7m, vµ ®é chÝnh x¸c ®é cao ®¹t kho¶ng 4m. ¶nh ®a phæ MAPSAT cña Mü cã thÓ dïng ®Ó vÏ b¶n ®å tû lÖ 1:50.000víi kho¶ng cao ®Òu 20m. §é ph©n gi¶i mÆt ®Êt lµ 10m ®èi víi ¶nh toµn s¾c vµ30m ®èi víi ¶nh ®a phæ. Theo c¸c kÕt qu¶ ®iÒu tra ...