Giáo trình ĐỊA VẬT LÝ GIẾNG KHOAN - Chương 8

Ch-ơng 8 Các ph-ơng pháp đo khác 8.1. Đo đ-ờng kính giếng Đ-ờng kính giếng khoan là một tham số thể hiện đặc tính cơ học rất quan trọng, mặt khác nó lại là một số liệu dùng để thể hiệu chỉnh các số liệu đo của các ph-ơng pháp địa vật lý giếng khoan khác nhau khi xử lý tài liệu. 8.1.1. Sơ đồ nguyên tắc của phép đo Phép đo đ-ờng kính giếng đ-ợc thực hiện nhờ các cặp càng. Các càng trong cặp đặt đối diện nhau qua trục máy giếng. Khi thả tới đáy giếng các cặp càng...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình ĐỊA VẬT LÝ GIẾNG KHOAN - Chương 8 Ch−¬ng 8 C¸c ph−¬ng ph¸p ®o kh¸c 8.1. §o ®−êng kÝnh giÕng §−êng kÝnh giÕng khoan lµ mét tham sè thÓ hiÖn ®Æc tÝnh c¬ häc rÊt quan träng, mÆt kh¸c nã l¹i lµ mét sè liÖu dïng ®Ó thÓ hiÖu chØnh c¸c sè liÖu ®o cña c¸c ph−¬ng ph¸p ®Þa vËt lý giÕng khoan kh¸c nhau khi xö lý tµi liÖu. 8.1.1. S¬ ®å nguyªn t¾c cña phÐp ®o PhÐp ®o ®−êng kÝnh giÕng ®−îc thùc hiÖn nhê c¸c cÆp cµng. C¸c cµng trong cÆp ®Æt ®èi diÖn nhau qua trôc m¸y giÕng. Khi th¶ tíi ®¸y giÕng c¸c cÆp cµng nµy ®−îc ®iÒu khiÓn tõ mÆt ®Êt ®Ó më ra tú vµo thµnh giÕng. Tõ ®©y khi kÐo lªn miÖng giÕng ®Ó thùc hiÖn phÐp ®o th× ®é më réng ra, hay khÐp vµo cña mçi cÆp cµng ®Òu phô thuéc vµo ®−êng kÝnh cña giÕng réng hay hÑp. Sù thay ®æi ®−êng kÝnh giÕng lµm cho mét ®iÓm tiÕp xóc tr−ît ch¹y dÉn ®Õn sù thay ®æi ®iÖn trë cña thÓ ®iÖn kÕ (h×nh ...1). B»ng c¸ch chuÈn H×nh 8.1. S¬ ®å nguyªn t¾c ®¬n gi¶n ta dÔ dµng lËp ®Çu c¸p ®o ®−êng kÝnh giÕng ®−îc mèi quan hÖ phô thuéc gi÷a nh÷ng thay Cµng ®æi cña ®−êng kÝnh giÕng víi chØ thÞ cña phÐp ®o trªn ®Þnh t©m ®iÖn thÕ kÕ. Cã nhiÒu Zond ®o cã thÓ g¾n trªn c¸c cµng cña §o Zond ®o ®−êng kÝnh ®Ó ®o ®ång thêi. VÝ dô: MLL, FDC, ®−êng kÝnh INCL, GR ... Nhê hai cÆp cµng ®o vu«ng gãc víi nhau (h×nh 8.2) nªn thiÕt bÞ cã thÓ ®o chÝnh x¸c ®−êng kÝnh giÕng trªn hai mÆt ph¼ng vu«ng gãc giao nhau theo trôc giÕng: §o gãc nghiªng vµ ph−¬ng vÞ d1 vµ d2. NÕu d1 = d2 chøng tá giÕng trßn, cßn d1 kh¸c d2giÕng bÞ ovan. ThiÕt bÞ ®o ®−êng kÝnh giÕng BGT do Schlumberger chÕ t¹o (h×nh 8.2) cã chiÒu dµi 13’4’’; ®−êng kÝnh khÐp 4’’; Träng l−îng 205lb; lµm viÖc ®−îc ë Cµng ®o nhiÖt ®é 3500F, ¸p suÊt 2000psi; ®é nghiªng lín nhÊt cña ®−êng kÝnh giÕng khoan 720. H×nh 8.2. KÝch th−íc cña Zond ®o ®−êng kÝnh 228 Trong thiÕt bÞ nµy cã l¾p ®Æt ®o ®ång thêi c¸c tham sè gãc ph−¬ng vÞ vµ gãc nghiªng cña trôc giÕng. Víi thiÕt bÞ BGT cña Schlumberger phÐp ®o thùc hiÖn vÏ (h×nh 8.3) c¸c ®−êng cong d1 vµ d2, ®é c¨ng d©y c¸p σ vµ c¸c v¹ch tÝch luü chØ thÓ tÝch giÕng (ë cét bªn ph¶i). C¸c ®−êng cong chØ gi¸ trÞ gãc nghiªng vµ gãc ph−¬ng vÞ cña trôc giÕng khoan theo chiÒu s©u (cét thø nhÊt bªn tr¸i). 8.1.2. C¸c yÕu tè ¶nh h−ëng C¸c yÕu tè ®Þa chÊt cã ¶nh h−ëng nhiÒu nhÊt lªn gi¸ trÞ ®−êng kÝnh cña giÕng cã thÓ kÓ ®Õn lµ: + Thµnh phÇn th¹ch häc, v× cã mét sè ®¸ cã thÓ: - Hoµ tan trong dung dÞch khoan (vÝ dô nh− muèi má). H×nh 8.3. ThÝ dô ®o gãc nghiªng - Trë nªn bë rêi, tr−¬ng në dÉn ®Õn bÞ vµ ph−¬ng vÞ b»ng m¸y BGT xãi lë khi tiÕp xóc víi dung dÞch khoan ë dßng ®èi l−u (vÝ dô nh− c¸t, sÐt,...) sinh ra sËp lë thµnh giÕng. - §Êt ®¸ bÞ co ngãt trong tr−êng hîp ®ã giÕng khoan còng sÏ réng ra. + KiÕn tróc vµ cÊu tróc cña ®¸. C¸c líp ®Êt ®¸ trong l¸t c¾t cã ®é rçng vµ thÊm cao (c¸t kÕt, ®¸ v«i nøt nÎ), d−íi ¸p lùc cña cét dung dÞch filtrat thÊm qua thµnh giÕng ®Ó l¹i trªn ®ã mét líp vá sÐt cã chiÒu dµi tíi hµng chôc milimet. Trong tr−êng hîp ®ã ®−êng kÝnh cña giÕng nhá l¹i, cã khi nhá h¬n c¸c c¶ ®−êng kÝnh danh ®Þnh. §©y lµ mét trong c¸c dÊu hiÖu cña vØa thÊm trong l¸t c¾t lôc nghuyªn. MÆc dï, nªn nhí lµ tuy gÆp Ýt nh−ng còng cã tr−êng hîp trong vØa do bÞ nÐn Ðp chÆt khi bÞ t¸c ®éng cña lùc kiÕn t¹o hay do mòi khoan c«ng ph¸ còng ®Ó l¹i nh÷ng vi khe nøt, cã kh¶ n¨ng thÊm. 8.1.3. ¸p dông Nh÷ng tµi liÖu ®o ®−êng kÝnh giÕng ®−îng sö dông ®Ó: - Ph¸t hiÖn c¸c ®íi cã ®é rçng vµ kh¶ n¨ng thÊm (sù xuÊt hiÖn líp vá sÐt ë thµnh giÕng ), vµ x¸c ®Þnh chiÒu dÇy líp vá sÐt: hmc= (db- dh)/2, víi dh- ®−êng kÝnh mòi khoan hay ®−êng kÝnh danh ®Þnh. - X¸c ®Þnh thÓ tÝch giÕng khoan ®Ó gia c«ng thÓ tÝch khèi xi m¨ng cÇn thiÕt khi tr¸m giÕng khoan. 229 - Ph¸t hiÖn c¸c phÇn l¸t c¾t r¾n ch¾c vµ kÝn ®Ó ®Æt c¸c packer trong thÓ thö vØa ë giÕng khoan. - Lµm sè liÖu ®Ó hiÖu chØnh sè ®o cña nhiÒu ph−¬ng ph¸p ®Þa vËt lý giÕng khoan kh¸c. - DÊu hiÖu ®Ó ph©n biÖt mét sè lo¹i ®¸. 8.2. X¸c ...