Giáo trình Dược liệu học: Tập 1 - Phần kỹ thuật chung về dược liệu

Tập 1 "Phần kỹ thuật chung về dược liệu" của cuốn giáo trình Dược liệu học có kết cấu nội dung gồm 4 bài. Nội dung cuốn giáo trình giới thiệu đến các bạn đại cương về dược liệu, kỹ thuật thu hái, chế biến, phơi sấy, bảo quản dược liệu, thành phần và tác dụng của một số nhóm hoạt chất có trong dược liệu,...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Dược liệu học: Tập 1 - Phần kỹ thuật chung về dược liệu LỜINÓIĐẦUCuốngiáotrìnhdượcliệulàsáchgiáokhoadùngchohọcsinhDượctrunghọc. Đượcviếtngắngọnvớisốlượngcâythuốchạnchế,dựatheochươngtrình đàotạoDượcsỹ trunghọccủaBộYtếbanhànhtháng12/2003vàchươngtrìnhchitiếtnăm2007củatrường.Nộidungcủacuốn“Dượcliệuhọc”gồm haiphầnchính:Tập1.PHẦNKỸTHUẬTCHUNGVỀDƯỢCLIỆU+.Đạicươngvềdượcliệu.+.Kỹthuậtthuhái,phơisấy,chếbiếnbảoquảndượcliệu.+.Thànhphần,tácdụngcủacácnhómthuốchoạtchấtthườngcótrongdượcliệu.+.Kỹthuậtkiểmtrachấtlượngdượcliệu.Tập2.PHẦNCÁCCÂYTHUỐC,VỊTHUỐC:Cáccâythuốc,cácvị thuốcvàcácconvậtlàmthuốcđượcsắpxếptheotác dụng,côngdụng,trongdanhmụcthuốcthiếtyếuYhọccổtruyền,đangđược dùngđểtrịliệucácbệnhchứngthườnggặpởcộngđồng.Nộidungchomỗicâythuốc,vịthuốcgồm:+.Têncâythuốc,tênvịthuốchoặctênconvậtlàmthuốc.+.Môtảthựcvật,convậthoặcnguồngốcvịthuốc.+.Bộphậndùng.+.Thuhái,chếbiến,bảoquản.+.Thànhphầnhoáhọc.+.Tácdụng,côngdụng,cáchdùng.+.Mộtsốchếphẩmthuốcvàcaođoenhoàntán.MônDượcliệuhọcsẽ cungcấpchohọcsinhnhữngkiếnthứcvề:Ngu ồn gốc,thànhphầnhoạtchấtchính,kiểmnghiệmsơ bộ,cáchthuhái,chế biến,bảoquản,tácdụng,côngdụngcáchdùngcủacáccâythuốc,vịthuốcquyđịnhtrongchươngtrình.Mụctiêuchủyếulàxácđịnhđượcsựthậtgiả,chấtlượng tốthayxấuvàhướngdẫnsửdụngcáccâythuốc,vịthuốchợplý,antoàn.Trongquátrìnhhọctậphọctậphọcsinhcầnthamkhảothêmnhữngsáchviếtvềcâythuốcnhư: “NhữngcâythuốcvàvịthuốcViệtNam”.GS.TS.ĐỗTấtLợi. “DượcliệuViệtNam”.BộYtế. “DượcđiểnViệtNam”(Phầncácdượcliệuvàđôngdược).BộYtế. “Từđiểncâythuốc”.TS.VõVănChi. “TàinguyêncâythuốcViệtNam”.ViệnDượcliệu.Làmộttrongnhữngmônhọcchuyênmôn,môndượcliệucóliênquantớicácmônhọckhácnhư:Thựcvật,viếtvàđọctênthuốc,hoáhọchữucơ,hoáphântích,kiểmnghiệmthuốc,hoádượcdượclý,…Vìvậyhọcsinhcầnliênhệkiếnthứccủacácmônhọckểtrêntrongquátrìnhhọcmônnày.Trongquátrìnhbiênsoạncuốn“GiáotrìnhDượcliệu”nàychúngtôiđãnhận đượcsựgiúpđỡ vàgópýtậntìnhcủaquýthầycôtrongbộ môndượcliệu–Khoadược–ĐHYDthànhphố Hồ ChíMinhvàcácquývị đồngnghiệpgần xa.Chúngtôixinđượctrântrọngcảmơn. Cáctácgiả 1 Mụclục BÀI1:ĐẠICƯƠNGVỀDƯỢCLIỆUMỤCTIÊUÔNTẬP 1.Trìnhbàyđượcđịnhnghĩamônhọc. 2.Kểđượcsơlượclịchsửpháttriểncủadượcliệuhọctrênthế giới vàcủanướcta. 3.Trìnhbàyđượcmộtsốưuđiểmvàxuhướnghiệnnaytrongviệcsử dụngthuốccónguồngốctừ dượcliệuvàvị trívaitròcủadượcliệutrong ngànhYtếvàtrongnềnkinhtếnướcta. 4.KểđượcnhữngnộidungchínhtrongviệckếthừavàpháthuyvềnY Dượchọccổtruyềntrongchămsócvàbảovệsứckhỏenhândânởnướcta.NỘIDUNG1.ĐỊNHNGHĨAMÔNHỌC 2Dượcliệuhọclàmônkhoahọcnghiêncứuvề cácnguyênliệulàmthuốccónguồngốctự nhiêntừ thựcvậtvàđộngvật,trongđóchủ yếulàcáccây thuốc,vịthuốc12.SƠLƯỢCLỊCHSỬPHÁTTRIỂNCỦADƯỢCLIỆU Lịchsử môndượcliệuhọcgắnliềnvớilịchsửpháttriểnloàingười.Từthờitiềnsử,trongquátrìnhsinhsống,bêncạnhviệctìmkiếmthứcăn,conngườicũngtìmhiểu,ghinhậnnhữngtácdụng,côngdụngchữabệnhcủacâycỏ và những cây độc như: cây cỏ làm dịu đau, làm lành chữa những vết thương,chữađượccácbệnhchứngthôngthườngvànhữngtácdụngbấtlợi…Theothờigian,cáckinhnghiệmdầndầnđượckiểmchứng,sànglọc,bổdung. Tíchlũyvàđúckếtthànhhệthốnglýluậnlưutruyềnchocácđờisau SỰPHÁTTRIỂNCỦADƯỢCLIỆUHỌCPHƯƠNGTÂY Vàokhoảng5000nămtrướccôngnguyên(TCN)ngườiAiCậpcổ đại(Babilonians)đãbiếtsửdụngnhiềucâythuốcvịthuốc. Dượcliệucònchúýnhiềuđếnnhữnghoạtchấtchiếtxuấtvàtinhkhiếthóađượctừ dượcliệunhư:berberin,rotundin,rutin,digitalin,reserpin vv… NhữngthầythuốcHyLạpcổnổitiếngđãđượclịchsửtônvinhnhư: Hippocrate(460–377TCN)tổsưcủangànhydượcthếgiới.Ôngđã phổbiếnkinhnghiệmsửdụnghơn200câythuốcvịthuốcvànhiềucôngtrìnhvềgiảiphẫu,sinhlýcógiátrị. Aristoteles(384–322TCN)vàTheophrast(370–287TCN)lànhữngnhàkhoahọctựnhiênnổitiếng.Nhữngcôngtrìnhcủa2ôngđãđặtnềnmóngchonhữngnhàkhoahọctựnhiênvềsaunghiêncứuvềđộngvậtvàthựcvật. ...