GIÁO TRÌNH GIỐNG VẬT NUÔI part 3

Phương pháp đánh giá, lựa chọn vật giống có hiệu quả là phương pháp vừa đảm bảo chọn lọc đúng được những vật giống tốt, vừa phù hợp với điều kiện kinh tế kỹ thuật của cơ sở chăn nuôi. - Tìm được cách cho phối giống giữa những vật giống tốt nhằm mang lại hiệu quả tốt nhất về mặt di truyền cũng như về mặt kinh tế. Không phải bất cứ việc phối giống nào giữa những đực và cái tốt đều mang lại hiệu quả cao về di truyền cũng như về kinh tế....
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
GIÁO TRÌNH GIỐNG VẬT NUÔI part 3chän vËt gièng ®Òu ®ßi hái nh÷ng ®iÒu kiÖn c¬ së vËt chÊt vµ tr×nh ®é kü thuËt nhÊt®Þnh. Ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸, lùa chän vËt gièng cã hiÖu qu¶ lµ ph−¬ng ph¸p võa ®¶mb¶o chän läc ®óng ®−îc nh÷ng vËt gièng tèt, võa phï hîp víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ kü thuËtcña c¬ së ch¨n nu«i. - T×m ®−îc c¸ch cho phèi gièng gi÷a nh÷ng vËt gièng tèt nh»m mang l¹i hiÖuqu¶ tèt nhÊt vÒ mÆt di truyÒn còng nh− vÒ mÆt kinh tÕ. Kh«ng ph¶i bÊt cø viÖc phèi gièng nµo gi÷a nh÷ng ®ùc vµ c¸i tèt ®Òu mang l¹ihiÖu qu¶ cao vÒ di truyÒn còng nh− vÒ kinh tÕ. Cho c¸c nhãm vËt gièng ®ùc vµ c¸i phèigièng víi nhau theo c¸c ph−¬ng thøc kh¸c nhau nh»m t¹o ra thÕ hÖ sau cã n¨ng suÊt,chÊt l−îng tèt h¬n thÕ hÖ tr−íc vµ thu ®−îc hiÖu qu¶ kinh tÕ cao h¬n, c«ng viÖc nµy®−îc gäi lµ nh©n gièng vËt nu«i. Chóng ta sÏ lÇn l−ît xem xÐt ba kü n¨ng trªn trong c¸c ch−¬ng sau cña gi¸otr×nh nµy. Ch−¬ng cuèi cña gi¸o tr×nh sÏ ®Ò cËp tíi mét sè vÊn ®Ò thuéc c«ng t¸c tæchøc triÓn khai thùc hiÖn c«ng t¸c gièng trong thùc tiÔn s¶n xuÊt ch¨n nu«i.3.2. ý nghÜa cña c«ng t¸c gièng trong ch¨n nu«i C«ng t¸c gièng vËt nu«i cã ý nghÜa quan träng trong ch¨n nu«i. Cïng víi dinhd−ìng, ch¨m sãc qu¶n lý vµ vÖ sinh phßng bÖnh, gièng lµ mét trong nh÷ng biÖn ph¸pkü thuËt c¬ b¶n cña s¶n xuÊt ch¨n nu«i. C¶i thiÖn ®iÒu kiÖn dinh d−ìng, ch¨m sãc qu¶n lý vµ vÖ sinh thó y cã thÓ c¶itiÕn ®−îc n¨ng suÊt vËt nu«i, phÈm chÊt s¶n phÈm ch¨n nu«i. Tuy nhiªn, cho dï cã t¹o®−îc nh÷ng gi¶i ph¸p kü thuËt tèi −u nhÊt vÒ c¸c ®iÒu kiÖn nµy, n¨ng suÊt vµ phÈm chÊtvËt nu«i còng sÏ dõng l¹i ë mét giíi h¹n nhÊt ®Þnh trong ph¹m vi c¸ thÓ, nhãm, ®µnhoÆc gièng vËt nu«i ®ã. Chän vµ nh©n gièng vËt nu«i lµ biÖn ph¸p kü thô©t cã thÓ t¹onªn nh÷ng giíi h¹n cao h¬n, ph¹m vi réng h¬n, phong phó vµ ®a d¹ng h¬n vÒ n¨ng suÊtvËt nu«i vµ phÈm chÊt s¶n phÈm ch¨n nu«i. Lµm tèt c«ng t¸c gièng sÏ t¹o ®−îc nh÷ng c¸ thÓ, nhãm, ®µn vËt nu«i cã tiÒmn¨ng di truyÒn tèt, cã kh¶ n¨ng cho n¨ng suÊt cao vµ chÊt l−îng s¶n phÈm tèt. Tuynhiªn, cÇn l−u ý r»ng, nh÷ng vËt nu«i ®ã ph¶i ®−îc nu«i d−ìng trong nh÷ng ®iÒu kiÖnphï hîp míi ph¸t huy ®−îc tiÒm n¨ng di truyÒn s½n cã cña chóng. Ch¼ng h¹n, b»ngbiÖn ph¸p chän vµ nh©n gièng cã thÓ t¹o ®−îc nh÷ng con bß c¸i s÷a cã kh¶ n¨ng chos¶n l−îng s÷a rÊt cao, nh−ng nÕu kh«ng ®−îc cung cÊp ®Çy ®ñ vÒ dinh d−ìng vµ ch¨msãc tèt, chóng sÏ cã n¨ng suÊt s÷a thËm chÝ thua kÐm h¬n c¶ nh÷ng con bß b×nh th−êngtrong ®µn. C¶i tiÕn di truyÒn ph¶i kÕt hîp chÆt chÏ víi nu«i d−ìng ch¨m sãc vµ qu¶n lýmíi cã thÓ n©ng cao n¨ng suÊt, t¨ng chÊt l−îng s¶n phÈm ch¨n nu«i vµ mang l¹i hiÖuqu¶ thiÕt thùc cho s¶n xuÊt ch¨n nu«i.4. C¬ së sinh häc cña c«ng t¸c gièng 30 CÇn xem xÐt c¬ së sinh häc cña c«ng t¸c gièng vËt nu«i th«ng qua hai néi dungc¬ b¶n lµ chän gièng vµ nh©n gièng. B¶n chÊt sinh häc cña chän gièng chÝnh lµ chän läc nh©n t¹o. Trong qu¸ tr×nhchän gièng, ng−êi ch¨n nu«i ®Ò ra nh÷ng môc tiªu cô thÓ cho viÖc c¶i tiÕn di truyÒn ®èivíi ®µn vËt nu«i. C¸c môc tiªu nµy ®−îc thÓ hiÖn b»ng nh÷ng chØ tiªu cÇn ®¹t ®−îc ®èivíi mét sè tÝnh tr¹ng nhÊt ®Þnh. Ng−êi ch¨n nu«i thùc hiÖn nh÷ng quan s¸t, theo dâi®µn vËt nu«i, ph©n lo¹i c¸c tÝnh tr¹ng chÊt l−îng, thùc hiÖn c¸c phÐp ®o vµ ghi chÐp l¹ic¸c sè liÖu ®èi víi c¸c tÝnh tr¹ng sè l−îng. Trªn c¬ së quan s¸t theo dâi trùc tiÕp vËtnu«i kÕt hîp víi c¸c quan s¸t theo dâi trªn c¸c con vËt hä hµng, ng−êi ch¨n nu«i thùchiÖn c¸c ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ con vËt vÒ kh¶ n¨ng c¶i tiÕn di truyÒn cña chóng ®èi víic¸c thÕ hÖ sau vµ quyÕt ®Þnh chän hay kh«ng chän con vËt ®Ó lµm gièng. §èi víinhãm hoÆc ®µn vËt nu«i, quyÕt ®Þnh chän hay kh«ng chän con vËt lµm gièng sÏ lµmthay ®æi tû lÖ c¸c gen quy ®Þnh c¸c tÝnh tr¹ng thuéc môc tiªu cña chän gièng. NÕu môctiªu chän gièng ®−îc duy tr× qua nhiÒu thÕ hÖ vµ ng−êi ch¨n nu«i chän gièng ®óng®−îc nh÷ng con vËt gièng tèt nu«i chóng trong nh÷ng ®iÒu kiÖn thÝch hîp, ®µn vËt nu«isÏ cã xu h−íng ngµy cµng cã c¸c tÝnh tr¹ng chÊt l−îng ®ång nhÊt h¬n, gi¸ trÞ trungb×nh vÒ c¸c tÝnh tr¹ng sè l−îng t¨ng lªn, tû lÖ c¸c gen cã lîi ®èi víi c¸c tÝnh tr¹ng cÇnchän läc t¨ng dÇn lªn qua c¸c thÕ hÖ. Trong qu¸ tr×nh chän gièng, ngoµi ¶nh h−ëng chñ yÕu cña chän läc nh©n t¹oth«ng qua t¸c ®éng chän gièng cña ng−êi ch¨n nu«i, ®µn vËt nu«i cßn chÞu nh÷ng ¶nhh−ëng nhÊt ®Þnh cña qu¸ tr×nh chän läc tù nhiªn. Ch¼ng h¹n, vËt gièng ®· ®−îc chännh−ng trong qu¸ tr×nh ch¨n nu«i l¹i bÞ chÕt v× bÖnh tËt, hoÆc v× lý do bÊt th−êng kh«ngthÓ sö dông ®Ó sinh s¶n ®−îc. Chän läc tù nhiªn cßn cã thÓ ¶nh h−ëng ®Õn qu¸ tr×nh sùph¸t triÓn ë ®êi con cña vËt gièng. Cã thÓ nhËn biÕt ®−îc ®iÒu nµy th«ng qua c¸c hiÖnt−îng nh− phèi gièng kh«ng kÕt qu¶, chÕt thai, chÕt khi s¬ sinh hoÆc trong qu¸ tr×nhph¸t triÓn cña con vËt. Nh©n gièng lµ biÖn ph¸p t¨ng sè l−îng ®êi con cña c¸c vËt gièng, do ®ã nh©ngièng lµm t¨ng tû lÖ c¸c gen cã lîi ®èi víi nh÷ng ...