Giáo trình hướng dẫn ứng dụng lý luận nền kinh tế thị trường phát triển khoa học công nghệ p5

Có 2 khả năng lý giải tình hình trên. Thứ nhất, nếu huy động gấp đôi vốn cho nghiên cứu khoa học và công nghệ thì việc nghiên cứu khoa học có mang lại hiệu quả thiết thực hay không trong khi trình độ quản lý khoa học hiện tại còn yếu kém. Thứ hai, ngân sách nhà nước trong nhiều năm thâm hụt, phải bảo đảm chi cho nhiều ngành cũng quan trọng, do đó mức đầu tư kinh phí cho khoa học nhiều khi lại phụ thuộc vào quan điểm của người lãnh đạo và các cơ quan...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình hướng dẫn ứng dụng lý luận nền kinh tế thị trường phát triển khoa học công nghệ p5 b×nh qu©n cña thÕ giíi hiÖn lµ 55.324 USD vµ kÕm c¸c n­íc trong khu vùc ch©u ¸ . Møc ®Çu t­ thÊp nh­ng l¹i ph©n t¸n vµ kh«ng Ýt tr­êng hîp sö dông l·ng phÝ. Tuy §¶ng vµ Nhµ n­íc ®· cã nhiÒu chñ tr­¬ng, nghÞ quyÕt s¸ng suèt, nhÊn m¹nh vai trß cña khoa häc c«ng nghÖ vµ coi träng nã kh«ng kÐm g× c¸c quèc gia kh¸c trªn thÕ giíi, nh­ng møc ®Çu t­ cho khoa häc vÉn rÊt thÊp. Cã 2 kh¶ n¨ng lý gi¶i t×nh h×nh trªn. Thø nhÊt, nÕu huy ®éng gÊp ®«i vèn cho nghiªn cøu khoa häc vµ c«ng nghÖ th× viÖc nghiªn cøu khoa häc cã mang l¹i hiÖu qu¶ thiÕt thùc hay kh«ng trong khi tr×nh ®é qu¶n lý khoa häc hiÖn t¹i cßn yÕu kÐm. Thø hai, ng©n s¸ch nhµ n­íc trong nhiÒu n¨m th©m hôt, ph¶i b¶o ®¶m chi cho nhiÒu ngµnh còng quan träng, do ®ã møc ®Çu t­ kinh phÝ cho khoa häc nhiÒu khi l¹i phô thuéc vµo quan ®iÓm cña ng­êi l·nh ®¹o vµ c¸c c¬ quan qu¶n lý cña Nhµ n­íc. Rèt côc quy ®Þnh trong c¸c v¨n b¶n vµ chØ thÞ cña §¶ng dµnh 2% ng©n s¸ch h»ng n¨m cho ho¹t ®éng khoa häc vµ c«ng nghÖ vÉn kh«ng thùc hiÖn ®­îc. Víi møc ®Çu t­ nh­ vËy nªn chç lµm viÖc chËt chéi, thiÕt bÞ l¹c hËu, phßng thÝ nghiÖm vµ công cô thÝ nghiÖm thiÕu c¬ quan khoa häc vµ c«ng nghÖ chØ cã thÓ ho¹t ®éng cÇm chõng, chØ gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò tr­íc m¾t mµ kh«ng 37 thÓ t¹o ra ®­îc thµnh qu¶ khoa häc cã tÇm chiÕn l­îc. NÕu kh«ng cã c¸c chÝnh s¸ch ®iÒu chØnh, c¸c c¬ quan nghiªn cøu khoa häc ch¾c ch¾n sÏ r¬i vµo t×nh tr¹ng tåi tÖ h¬n, ®éi ngò c¸n bé nghiªn cøu cã thÓ bÞ chia xÎ vµ gi· tõ nh÷ng c«ng viÖc chuyªn m«n mµ l©u nay hä t©m huyÕt. b.Lùc l­îng c¸n bé nßng cèt thiÕu vµ giµ yÕu KÕt qu¶ ®iÒu tra 233 c¬ quan khoa häc c«ng nghÖ chñ yÕu thuéc trung ­¬ng cho thÊy : trong sè 22.313 c¸n bé c«ng nh©n viªn th× sè ng­êi cã tr×nh ®é trªn ®¹i häc lµ 2.509 ng­êi, cao ®¼ng vµ ®¹i häc 11.447 ng­êi vµ d­íi cao ®¼ng lµ 8.357 Trong sè c¸c c¸n bé cã tr×nh ®é tiÕn sÜ vµ phã tiÕn sÜ chØ cã 15,1% lµ n÷, còng trong sè c¸c c¸n bé cã tr×nh ®é häc vÊn cao nµy chØ cã 19,9% gi÷ c¸c chøc vô l·nh ®¹o. So víi yªu cÇu ph¸t triÓn th× nhiÒu ngµnh cßn thiÕu lùc l­îng lao ®éng cã tr×nh ®é khoa häc- kü thuËt. Tr­íc t×nh h×nh më cöa nhiÒu c«ng ty cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi, c«ng ty t­ nh©n ®· thu hót sè l­îng ®¸ng kÓ lao ®éng cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao tõ c¸c c¬ quan khoa häc c«ng nghÖ 38 cña nhµ n­íc. ë tÊt c¶ c¸c ®èi t­îng lao ®éng, sè tr­êng hîp ra ®i nhiÒu h¬n sè tr­êng hîp ®Õn, ®Æc biÖt víi sè c¸n bé khoa häc cã häc vÞ cao, sè ra ®i v­ît h¼n sè ®Õn. Tuæi trung b×nh cña c¸n bé khoa häc cã häc vÞ, häc hµm kh¸ cao. B×nh qu©n chung lµ 57,2 tuæi trong ®ã gi¸o s­ lµ 59,5 tuæi vµ phã gi¸p s­ lµ 56,4 tuæi. Sè c¸n bé c¸n häc vÞ, häc hµm cao ë tuæi 50 chØ chiÕm 12% trong khi ®ã tuæi tõ 56 trë lªn lµ 65,7%, riªng gi¸o s­ chiÕm tíi 77,4% vµ phã gi¸o s­ chiÕm 62%. Khi ph©n chia theo løa tuæi c¸c c¸n bé khoa häc c«ng nghÖ cã häc hµm th× phÇn ®«ng gi¸o s­ cã tuæi trªn 60 vµ phã gi¸o s­ cã tuæi tõ 56 ®Õn 60. Khi mét bé phËn lín c¸c c¸n bé khoa häc chñ chèt ®ang vÒ giµ vµ sÏ kh«ng cã kh¶ n¨ng lµm viÖc th× ®éi ngò c¸n bé trÎ thay thÕ l¹i ch­a ®­îc chuÈn bÞ båi d­ìng ®µo t¹o. HÉng hôt ®éi ngò c¸n bé khoa häc c«ng nghÖ ®Çu ngµnh sÏ diÔn ra trong t­¬ng lai rÊt gÇn. c.Sù ph©n bè lùc l­îng lao ®éng khoa häc kh«ng hîp lý Cã thÓ nãi sù ph©n bè lùc l­îng lao ®éng mÊt c©n ®èi gi÷a c¸c ngµnh, c¸c khu vùc gi÷a c¸c vïng, gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®· g©y ra hËu qu¶ xÊu cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn, 39 cµng lµm s©u s¾c thªm sù chªnh lÖch vµ ph¸t triÓn gi÷a c¸c vïng, c¸c ngµnh. Mét ®iÒu mµ nhiÒu ng­êi nh×n thÊy rÊt râ lµ trong nhiÒu n¨m, ®Æc biÖt sau khi chuyÓn sang kinh tÕ thÞ tr­êng th× c¸c ngµnh khoa häc c¬ b¶n bÞ xem nhÑ vµ d­êng nh­ ®ang bÞ bá r¬i. §ã lµ mét c¸ch nh×n rÊt thiÓn cËn vµ hËu qu¶ cña nã sau mét sè n¨m thÊm dÇn sÏ g©y t¸c h¹i nghiªm träng. Khoa häc c«ng nghÖ lµ mét hÖ thèng, còng nh­ mét nÒn kinh tÕ nÕu kh«ng cã h¹ tÇng c¬ së tèt th× kh«ng thÓ ph¸t triÓn ®­îc. Trong khoa häc nÕu chØ coi träng nh÷ng ngµnh øng dông cã l·i nhanh mµ coi nhÑ khoa häc c¬ b¶n rót côc sÏ ®­a khoa häc ®Õn chç bÕ t¾c vµ kh«ng cã ®ñ n¨ng lùc tiÕp thu lµm chñ c¸c lÜnh vùc khoa häc c«ng nghÖ míi. d. Nh÷ng bÊt cËp gi÷a KH- CN vµ ho¹t ®éng kinh tÕ ë VN Mèi quan hÖ thèng nhÊt gi÷a ho¹t ®éng khoa häc c«ng nghÖ vµ ho¹t ®éng kinh tÕ lµ c¬ së quan träng b¶o ®¶m cho sù ph¸t triÓn cña mét quèc gia. Tuy nhiªn, ë VN hiÖn nay gi÷a ho¹t ®éng khoa häc c«ng nghÖ vµ ho¹t ®éng kinh tÕ l¹i béc lé nh÷ng bÊt cËp râ rÖt 40 1. MÆc dï tån t¹i sè l­îng ®¸ng kÓ c¸c c¬ quan nghiªn cøu khoa häc c«ng nghÖ vµ d­íi nhiÒu d¹ng thùc phong phó, nh­ng c¸c viÖn nghiªn cøu, c¸c tr­êng ®¹i häc th­êng m¹ng nÆng tÝnh hµn l©m vµ Ýt g¾n ...