Giáo trình Kỹ Thuật Truyền Thanh

Tham khảo sách 'giáo trình kỹ thuật truyền thanh', kỹ thuật - công nghệ, kĩ thuật viễn thông phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Kỹ Thuật Truyền Thanh Giáo trình Kỹ Thuật Truyền Thanh CHÖÔNG I GIÔÙI THIEÄU CHUNG I – LÒCH SÖÛ PHAÙT TRIEÅN CUÛA NGAØNH VOÂ TUYEÁN Voâ tuyeán ñieän vaø ñieän töû hoïc laø moät ngaønh hoïc môùi phaùt trieån nhöng ñaõ coù nhöõng böôùc phaùt trieån maïnh meõ vaø ngaøy caøng hoaøn chænh, phong phuù, ñoùng goùp raát nhieàu cho vieäc phuïc vuï neàn kinh teá quoác daân, phuïc vuï quoác phoøng vaø nhieàu lónh vöïc nghieân cöùu khoa hoïc khaùc. Voâ tuyeán coù nghóa laø khoâng daây. Voâ tuyeán ñieän (VTÑ) laø ngaønh khoa hoïc nghieân cöùu bieän phaùp thöïc hieän söï lieân laïc, truyeàn ñaït nhöõng tín hieäu, tin töùc, thoâng tin, thaêm doø giöõa hai hoaëc nhieàu ñieåm maø khoâng coù daây daãn noái giöõa nhöõng ñieåm ñoù, chæ döïa vaøo böùc xaï vaø lan truyeàn caùc soùng ñieän töû. Ñieän töû hoïc laø ngaønh khoa hoïc nghieân cöùu vieäc khoáng cheá, ñieàu khieån chuyeån dòch cuûa luoàng ñieän töû vaø döïa vaøo hieäu quaû cuûa söï khoáng cheá naøy ñeå thöïc hieän moät soá möïc ñích nhö naén ñieän, khueách ñaïi taïo soùng, ñoåi taàn… 1 - Lòch söû phaùt sinh vaø phaùt trieån Phaùt sinh veà voâ tuyeán ñieän khoâng phaûi laø coâng trình cuûa moät caù nhaân hoaëc cuûa moät nöôùc naøo maø laø cuûa nhieàu nöôùc cuûa nhieàu nhaø khoa hoïc vaø phaûi traûi qua moät thôøi gian daøi môùi tieán tôùi böôùc hoaøn chænh Naêm 1873 Moaéc-Xoen, nhaø vaät lyù hoïc ngöôøi Anh ñaõ ñeà ra lyù luaän veà soùng ñieän töø. Naêm 1888 Hec, nhaø baùc hoïc Ñöùc. OÂng ñaõ xaùc ñònh, chöùng minh söï toàn taïi cuûa soùng ñieän töø. Naêm 1895 Poâ Poáp, nhaø baùc hoïc ngöôøi Nga môùi phaùt minh ra boä maùy thu voâ tuyeán ñaàu tieân treân theá giôùi. Ngaøy 7-5-1895 oâng ñaõ ñem boä maùy ñoù ra bieåu dieãn ôû hoäi nghieân cöùu vaät lyù vaø hoaù hoïc ôû Nga Naêm 1904 Flem minh, nhaø baùc hoïc Anh phaùt minh ra ñeøn ñieän töû hai cöïc Naêm 1913 maùy thu ñoåi taàn. Maùy taïo soùng cao taàn duøng ñeøn ñieän töû ra ñôøi Naêm 1920 coù ñaøi phaùt thanh voâ tuyeán ñieän Naêm 1924 phaùt minh ra ñeøn 4 cöïc Naêm 1931 phaùt minh ra ñeøn 5 cöïc Sau chieán tranh theá giôùi laàn hai, duïng cuï baùn daãn phaùt trieån maïnh ñaõ thay theá ñeøn ñieän töû . . . vôùi öu ñieåm hieäu suaát cao, khoái löôïng nhoû. Nhöõng ñaøi phaùt thanh ñaàu tieân treân theá giôùi laø ñaøi Matxcôva vaøo naêm 1922 coù coâng suaát laø 12kw, ñaøi quoác teá coäng saûn naêm 1932 coù coâng suaát laø 40kw, vaøo naêm 1936 coâng suaát ñeán 500kw. Ngaøy nay caùc ñaøi phaùt thanh quoác teá coù coâng suaát ñeán haøng ngaøn kw, nhieàu ngaønh khoa hoïc khaùc nhö raña, töï ñoäng hoaù, ñieàu khieån xa luyeän theùp baèng cao taàn, trong y teá, maùy tính . . . 2 - Tình hình phaùt trieån kyõ thuaät voâ tuyeán ñieän töû treân theá giôùi Kyõ thuaät voâ tuyeán ñieän töû ôû caùc nöôùc xaõ hoäi cuû nghóa tieân tieán haøng ñaàu treân theá giôùi, luoân höôùng veà saûn suaát vaø phuïc vuï ñôøi soáng cho nhaân daân ôû Lieân Xoâ. Naêm 1950 môùi coù 9,68 trieäu loa truyeàn thanh. Naêm 1981 coù 75 trieäu maùy thu thanh, 75 trieäu maùy thu hình ôû Phaùp coù 7 ñaøi phaùt hình lôùn vaø 8000 ñaøi chuyeån tieáp ñaûm baûo cho gaàn heát laõnh thoå coù theå xem tuyeàn hình ñöôïc. Noùi chuyeän ñieän thoaïi coù theå nhìn thaáy ngöôøi vôùi mình cuõng ñaõ ñöôïc thöïc hieän. Ngoaøi ra voâ tuyeán ñieän töû ñöôïc aùp duïng nhieàu vaøo vieäc chinh phuïc vuõ truï. Tuy nhieân ôû caùc nöôùc tö baûn, kyõ thuaät voâ tuyeán ñieän coøn höôùng vaøo coâng nghieäp chieán tranh nhö neùm bom baèng tia Lade, ñieàu khieån maùy bay khoâng ngöôøi chuïp hình troäm . . . 3 - Tình hình phaùt trieån kyõ thuaät voâ tuyeán ñieän töû ôû Vieät Nam Trong nhöõng naêm ñaàu cuûa lòch söû phaùt trieån voâ tuyeán ñieän töû theá giôùi thì ôû Vieät Nam, con ngöôøi tieáp xuùc vôùi ñieän laø thoâng qua seùt ñaùnh. Khi thöïc daân phaùp xaân löôïc, voâ tuyeán ñieän ñöôïc phuïc vuï cho muïc ñích ñaøn aùp vaø boùc loät. Naêm 1935 moät soá coâng ty tö baûn ñaët ñaøi phaùt thanh ôû Saøi Goøn, Haø Noäi vaø Haûi Phoøng. Beân caïnh ñoù thöïc daân Phaùp phaùt trieån heä thoáng thoâng tin voâ tuyeán phuïc vuï cho haøng haûi, haøng khoâng . . . Ngaøy 7- 9-1945 Ñaøi tieáng noùi Vieät Nam ñöôïc phaùt thanh ñaàu tieân töø thuû ñoâ Haø Noäi. Naêm 1969 ngaønh voâ tuyeán truyeàn hình ra ñôøi Ngaøy nay, traïm nghieân cöùu vuõ truï cuõng hoaït ñoäng. Ñoù cuõng laø nhöõng böôùc tieán cuûa ngaønh kyõ thuaät voâ tuyeán ñieän töû ôû nöôùc ta. II - MOÂI TRÖÔØNG VAØ ÑÖÔØNG TRUYEÀN SOÙNG VOÂ TUYEÁN 1 - Soùng voâ tuyeán Truyeàn daãn voâ tuyeán ñöôïc duøng ñeå truyeàn tin töùc qua khoâng gian, nhö laø moâi tröôøng truyeàn daãn, söû duïng caùc soùng voâ tuyeán, ñöôïc trình baøy ôû hình 1-1 Soùng voâ tuyeán Soùng voâ tuyeán Tin töùc Khoâng gian Tin töùc Hình 1-1: Truyeàn daãn voâ tuyeán Ñònh nghóa soùng voâ tuyeán: Soùng voâ tuyeán laø moät loaïi soùng ñieän töø maø soùng ñieän töø naøy ñöôïc hình thaønh töø caùc ñieän tröôøng vaø töø tröôøng cao vaø thaáp, lan truyeàn vôùi vaän toác aùnh saùng. Soùng voâ tuyeán coù 3 thaønh phaàn quan troïng -Taàn soá f -Bieân ñoä A -Pha  Taàn soá laø soá laàn thay ñoåi möùc töø tröôøng trong moät giaây cuûa soùng voâ tuyeán. Khoaûng caùch giöõa caùc ñænh ñieän tröôøng cuûa soùng voâ tuyeán ñöôïc goïi laø böôùc soùng. Do toác ñoä cuûa soùng ñieän töø baèng toác ñoä aùnh saùng, neân phöông trình (1) laø phöông trình lieân heä giöõa taàn soá f vaø böôùc soùng  c (1)  ...