Giáo trình kỹ thuật viễn thám part 3

Một số yếu tố ảnh hưởng tới khả năng phản xạ phổ của các đối tượng tự nhiên Để đoán đọc điều vẽ các đối tượng tự nhiên có hiệu quả ta phải xác định ảnh hưởng của các yếu tố không gian - thời gian, khí quyển đến khả năng phản xạ phổ của các đối tượng tự nhiên trên mặt đất. 1. ảnh hưởng của các yếu tố không gian - thời gian a. Yếu tố thời gian. Thực phủ mặt đất và một số đối tượng khác thường hay thay đổi theo thời gian. Do vậy khả...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình kỹ thuật viễn thám part 3 2.3. Mét sè yÕu tè ¶nh h­ëng tíi kh¶ n¨ng ph¶n x¹ phæ cña c¸c ®èi t­îng tù nhiªn §Ó ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ c¸c ®èi t­îng tù nhiªn cã hiÖu qu¶ ta ph¶i x¸c ®Þnh ¶nh h­ëng cña c¸c yÕu tè kh«ng gian - thêi gian, khÝ quyÓn ®Õn kh¶ n¨ng ph¶n x¹ phæ cña c¸c ®èi t­îng tù nhiªn trªn mÆt ®Êt. 1. ¶nh h­ëng cña c¸c yÕu tè kh«ng gian - thêi gian a. YÕu tè thêi gian. Thùc phñ mÆt ®Êt vµ mét sè ®èi t­îng kh¸c th­êng hay thay ®æi theo thêi gian. Do vËy kh¶ n¨ng ph¶n x¹ phæ còng thay ®æi theo thêi gian. VÝ dô c©y rông l¸ vµo mïa ®«ng vµ xanh tèt vµo mïa xu©n, mïa hÌ, hoÆc lóa cã mµu biÓu hiÖn bÒ mÆt kh¸c nhau theo thêi vô. V× vËy khi ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ ¶nh cÇn biÕt râ thêi vô, thêi ®iÓm ghi nhËn ¶nh vµ ®Æc ®iÓm cña ®èi t­îng cÇn ®o¸n ®äc ®iÒu vÏ. b. YÕu tè kh«ng gian. Ng­êi ta chia thµnh hai lo¹i: yÕu tè kh«ng gian côc bé vµ yÕu tè kh«ng gian ®Þa lý. YÕu tè côc bé thÓ hiÖn khi chôp ¶nh cïng mét lo¹i ®èi t­îng, vÝ dô c©y trång theo hµng, luèng vµ còng c©y ®ã nh­ng trång theo m¶ng lín th× kh¶ n¨ng ph¶n x¹ phæ cña hai lo¹i trång nµy sÏ ®em l¹i kh¶ n¨ng ph¶n x¹ phæ kh¸c nhau. YÕu tè ®Þa lý thÓ hiÖn khi cïng lo¹i thùc vËt nh­ng ®iÒu kiÖn sinh tr­ëng kh¸c nhau theo vïng ®Þa lý th× kh¶ n¨ng ph¶n x¹ phæ kh¸c nhau. YÕu tè thêi gian còng cã thÓ thÓ hiÖn. Khi gãc mÆt trêi h¹ thÊp ta sÏ cã h×nh ¶nh nói cã bãng vµ cïng mét ®èi t­îng trªn hai s­ên nói, mét bªn ®­îc chiÕu s¸ng vµ mét bªn kh«ng ®­îc chiÕu s¸ng ®· t¹o nªn kh¶ n¨ng ph¶n x¹ phæ kh¸c nhau... §Ó cã thÓ khèng chÕ ®­îc ¶nh h­ëng cña yÕu tè kh«ng gian, thêi gian ®Õn kh¶ n¨ng ph¶n x¹ phæ ta cÇn thùc hiÖn theo mét sè ph­¬ng ¸n sau: - Ghi nhËn th«ng tin vµo thêi ®iÓm mµ kh¶ n¨ng ph¶n x¹ phæ cña mét ®èi t­îng nµy kh¸c xa kh¶ n¨ng ph¶n x¹ phæ cña mét ®èi t­îng kh¸c. - Ghi nhËn th«ng tin vµo nh÷ng lóc mµ kh¶ n¨ng ph¶n x¹ phæ cña mét ®èi t­îng kh«ng kh¸c biÖt mÊy. - Ghi nhËn th«ng tin th­êng xuyªn, ®Þnh kú qua mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh. - Ghi nhËn th«ng tin trong ®iÒu kiÖn m«i tr­êng nhÊt ®Þnh, vÝ dô gãc mÆt trêi tèi thiÓu, m©y Ýt h¬n 10%, qua mét sè ngµy nhÊt ®Þnh ... 2. ¶nh h­ëng cña khÝ quyÓn Khi xem xÐt hÖ thèng ghi nhËn c¸c sè liÖu vÒ th«ng tin viÔn th¸m ta thÊy r»ng n¨ng l­îng bøc x¹ tõ mÆt trêi chiÕu xuèng c¸c ®èi t­îng trªn mÆt ®Êt ph¶i qua tÇng khÝ quyÓn, sau ®ã ph¶n x¹ tõ bÒ mÆt tr¸i ®Êt n¨ng l­îng l¹i ®­îc truyÒn qua khÝ quyÓn tíi m¸y ghi th«ng tin trªn vÖ tinh. Do vËy khÝ quyÓn ¶nh h­ëng rÊt lín tíi kh¶ n¨ng ph¶n x¹ phæ cña c¸c ®èi t­îng tù nhiªn. BÒ dµy khÝ quyÓn (kho¶ng 2.000km) ¶nh h­ëng tíi nh÷ng tia s¸ng tõ mÆt trêi chiÕu xuèng, cßn ®èi víi c¸c vÖ tinh viÔn th¸m th× bÒ dµy cña khÝ quyÓn ¶nh h­ëng tíi sè liÖu th«ng qua tham sè ®é cao bay cña vÖ tinh. KhÝ quyÓn cã thÓ ¶nh h­ëng tíi sè liÖu vÖ tinh viÔn th¸m b»ng hai con ®­êng t¸n x¹ vµ hÊp thô n¨ng l­îng. Sù biÕn ®æi n¨ng l­îng bøc x¹ mÆt trêi trong khÝ quyÓn lµ t¸n x¹ vµ hÊp thô sãng ®iÖn tõ bëi c¸c thµnh phÇn khÝ quyÓn vµ c¸c h¹t ion khÝ. V× qu¸ tr×nh nµy mµ sù ph©n bè phæ, ph©n bè gãc vµ ph©n bè kh«ng gian do viÖc ph¸t x¹ cña c¸c ®èi t­îng ®ang nghiªn cøu yÕu ®i. Sau ®©y chóng ta xem xÐt ¶nh h­ëng cña khÝ quyÓn ë c¶ hai con ®­êng t¸n x¹ vµ hÊp thô. HiÖn t­îng t¸n x¹ chØ lµm ®æi h­íng tia chiÕu mµ kh«ng lµm mÊt n¨ng l­îng. T¸n x¹ (hay ph¶n x¹) cã ®­îc lµ do c¸c thµnh phÇn kh«ng khÝ hoÆc c¸c ion cã trong khÝ quyÓn ph¶n x¹ tia chiÕu tíi, hoÆc do líp khÝ quyÓn dµy ®Æc cã mËt ®é kh«ng khÝ ë c¸c líp kh«ng ®ång nhÊt nªn khi tia chiÕu truyÒn qua c¸c líp nµy sÏ g©y ra hiÖn t­îng khóc x¹. HiÖn t­îng hÊp thô diÔn ra khi tia s¸ng kh«ng ®­îc t¸n x¹ mµ n¨ng l­îng ®­îc truyÒn qua c¸c nguyªn tö kh«ng khÝ trong khÝ quyÓn vµ nung nãng líp khÝ quyÓn. HiÖn t­îng t¸n x¹ tuyÖt ®èi x¶y ra khi kh«ng cã sù hÊp thô n¨ng l­îng. Trong hÖ thèng viÔn th¸m khi n¨ng l­îng tia s¸ng bÞ t¸n x¹ vÒ c¸c h­íng, nÕu tr­êng thu cña èng kÝnh m¸y ghi th«ng tin thËt réng th× sÏ thu ®­îc toµn bé n¨ng l­îng t¸n x¹, ng­îc l¹i nÕu tr­êng thu nhá qu¸ th× sÏ thu ®­îc mét phÇn n¨ng l­îng. C¸c nguyªn nh©n chÝnh g©y ra hiÖn t­îng t¸n x¹ vµ hÊp thô n¨ng l­îng ¸nh s¸ng mÆt trêi lµ: - Do sù hÊp thô, khóc x¹ n¨ng l­îng mÆt trêi cña c¸c phÇn tö trong khÝ quyÓn. - Do sù hÊp thô cã chän läc b­íc sãng cña h¬i n­íc, ozon vµ c¸c hîp chÊt kh«ng khÝ trong khÝ quyÓn. - Do sù ph¶n x¹ (t¸n x¹ n¨ng l­îng chiÕu tíi, do sù kh«ng ®ång nhÊt cña khÝ quyÓn vµ c¸c h¹t nhá trong khÝ quyÓn). NÕu gäi Eo lµ n¨ng l­îng bøc x¹ toµn phÇn chiÕu tíi, E lµ n¨ng l­îng bÞ hÊp thô, E lµ n¨ng l­îng t¸n x¹, E lµ n¨ng l­îng cßn l¹i lät qua ®­îc ¶nh h­ëng cña tÇng khÝ quyÓn th× ta cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc hÖ sè hÊp thô hÖ sè ph¶n x¹  vµ ®é trong suèt T cña ®é dµy líp khÝ quyÓn theo c«ng thøc : E E E =  ; =  ; T= Eo Eo Eo ...