Giáo trình Loại thể văn học: Phần 2

Tiếp nối phần 1, phần 2 Giáo trình Loại thể văn học của Vũ Minh Chiến trình bày khái niệm, đặc điểm, phân loại của thể loại kịch và thể ký. Tham khảo nội dung giáo trình để nắm bắt nội dung chi tiết.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình Loại thể văn học: Phần 2 LOAÏI KÒCH Kòch ñaõ ra ñôøi raát laâu trong lòch söû vaên minh cuûa nhaân loaïi. Ngay töø thôøi kyø coå ñaïi Hylaïp kòch ñaõ ñaït ñöôïc nhöõng thaønh töïu röïc rôõ, vôùi nhöõng teân tuoåi nhö Et-sil, Xaphoâel,Oriphind. Ñeán thôøi Phuïc höng kòch ñöôïc phaùt trieån vôùi thieân taøi cuûa Seâch pia. Kòch coå ñieånvôùi nhöõng teân tuoåi noåi tieáng nhö Moâlier,Ra-xin, Cor-naây. Theá kæ thöù XVIII, XIX, kòch ñöôïcphaùt trieån ôû Ñöùc vôùi teân tuoåi cuûa Leùt-xinh, Gôùt, Sinle, ôû Nga vôùi Puskin, Goâgoân, OÁt-troátxkiñaõ mang laïi cho kòch nhöõng thaønh töïu lôùn. ÔÛ Vieät Nam, maõi ñeán nhöõng naêm hai möôi cuûa theá kyû XX môùi coù kòch noùi. Vôû kòchñöôïc trình dieãn ñaàu tieân laø vôû kòch Cheùn thuoác ñoäc cuûa Vuõ Ñình Long, coâng dieãn laàn ñaàutieân ôû Haø Noäi vaøo thaùng 10 naêm 1921, sau ñoù moät soá vôû kòch khaùc ñöôïc coâng dieãn, nhö:Toøa aùn löông taâm cuûa Vuõ Ñình Long, Baïn vaø vôï cuûa Nguyeãn Höõu Kim, Uyeân Öông vaøHoaøng Moäng Ñieäp cuûa Vi Huyeàn Ñaéc. Veà hình thöùc ngheä thuaät caùc vôû kòch naøy coøn giaûnñôn, khaùi nieäm, nhaân vaät chæ laø caùi loa phaùt ngoân cho moät tö töôûng, moät khaùi nieäm, chöa coùcuoäc soáng rieâng, chöa sinh ñoäng, chöa coù tính caùch. Töø naêm 1930 trôû ñi kòch noùi Vieät Nam tieán theâm moät böôùc theo hai xu höôùng ngheäthuaät: laõng maïn vaø hieän thöïc. Caùc vôû kòch hieän thöïc, nhö Khoâng moät tieáng vang cuûa VuõTroïng Phuïng, Oâng kyù coùp, Kim tieàn cuûa Vi Huyeàn Ñaéc. Caùc vôû kòch laõng maïn nhö Mô hoa,Ghen, Nhöõng böùc thö tình cuûa Ñoaøn Phuù Töù, Tuïc luî cuûa Khaùi Höng. Ngoaøi ra coøn coù kòchvôùi ñeà taøi lòch söû nhö Anh Nga cuûa Phaïm Huy Thoâng, Vuõ Nhö Toâ cuûa Nguyeãn Huy Töôûng.Veà ngheä thuaät, kòch giai ñoaïn naøy ñaõ coù nhieàu tieán boä. Nhaân vaät ñaõ ñöôïc xaây döïng sinhñoäng, coù chieàu saâu noäi taâm, coù caù tính roõ reät, boá cuïc chaët cheõ, kòch tính ñaõ ñöôïc naâng leânmoät böôùc. Sau caùch maïng thaùng Taùm, kòch ñaõ kòp thôøi baét nhòp vôùi cuoäc soáng daân toäc, phuïc vuïcho nhu caàu caùch maïng vaø khaùng chieán. Nhöõng vôû kòch cuûa Nguyeãn Huy Töôûng nhö BaécSôn, Nhöõng ngöôøi ôû laïi laø nhöõng vôû kòch tieâu bieåu cho thôøi kyø naøy. Hoaø bình laäp laïi, mieàn Baéc tieán leân xaây döïng chuû nghóa xaõ hoäi vaø ñaëc bieät laø trong söïnghieäp choáng Mó cöùu nöôùc, kòch phaùt trieån raát maïnh. Nhöõng vôû kòch tieâu bieåu cho thôøi kyø naøyñeàu xoay quanh hai chuû ñeà lôùn laø xaây döïng chuû nghóa xaõ hoäi ôû mieàn Baéc vaø ñaáu tranh giaûiphoùng mieàn Nam, thoáng nhaát toå quoác, nhö caùc vôû: Giaùo sö Hoaøng cuûa Böûu Tieán, Moät ñaûngvieân cuûa Hoïc Phi, Noåi gioù cuûa Ñaøo Hoàng Caåm, Tieàn tuyeán goïi cuûa Traàn Quaùn Anh… Sau ngaøy ñaát nöôùc hoaøn toaøn giaûi phoùng toå quoác thoáng nhaát vaø tieán haønh coâng cuoäcñoåi môùi, cuoái nhöõng naêm taùm möôi ñaàu chín möôi, kòch phaùt trieån raàm roä, vôùi teân tuoåi nhaøvieát kòch treû Löu Quang Vuõ vaø moät soá ngöôøi khaùc. Hieän nay kòch cuõng ñang töï tìm toøi moät con ñöôøng ñi môùi ñeå toàn taïi vaø phaùt trieåntrong ñôøi soáng kinh teá thò tröôøng, nhaát laø khi phim truyeàn hình ñang phaùt trieån raàm roä nhöhieän nay. Hình thöùc goïn nheï vôùi loaïi hình saân khaáu nhoû coù leõ laø moät höôùng ñi caàn phaûikhuyeán khích, tuy nhieân vaãn phaûi coù nhöõng nhaø haùt lôùn vaø nhöõng ñoaøn kòch mang taàm côõquoác gia giöõ vai troø chuû ñaïo cho neàn kòch caùch maïng Vieät Nam.I. Kòch phaûn aùnh cuoäc soáng cuï theå vaø tröïc tieáp Kòch vieát ra laø ñeå dieån vieân bieåu dieån treân saân khaáu ñeå soá ñoâng khaùn giaû xem cuøngmoät luùc do ñoù coù tính cuï theå vaø tröïc tieáp. Caùc nhaân vaät ñöôïc caùc dieãn vieân saém vai, ñiñöùng, noùi naêng, haønh ñoäng treân saân khaáu sao cho ñuùng nhö yù ñoà cuûa taùc giaû ñònh theå hieännhöõng con ngöôøi ngoaøi ñôøi qua ñoù tính caùch nhaân vaät daàn daàn boäc loä. Treân saân khaáu moïivieäc dieãn ra y heät nhö ngoaøi ñôøi, ngöôøi xem bò cuoán huùt vaøo söï vieäc ñaáu tranh treân saânkhaáu caêng thaúng, hoài hoäp nhö ñang chöùng kieán söï vieäc xaûy ra, nhö laø moät nhaân chöùng, do 37ñoù ngöôøi xem nhö cuõng muoán tham gia cuøng haønh ñoäng vôùi nhaân vaät, vì vaäy kòch coù taùcduïng giaùo duïc raát lôùn , coù söùc taäp hôïp loâi cuoán raát maïnh , tính cuï theå vaø tröïc tieáp cuûa kòchtheå hieän raát roõ. Kòch coù khaû naêng phaûn aùnh cuoäc soáng vôùi taát caû tính cuï theå phöùc taïp cuûa noù. Ngöôøixem troâng thaáy tröïc tieáp quaù trình ñaáu tranh, xung ñoät giöõa nhöõng lôïi ích caù nhaân vaø nhöõnglôïi ích xaõ hoäi cuûa caùc nhaân vaät, söï va chaïm giöõa nhöõng löïc löôïng lòch söû vaø xaõ hoäi maø caùcnhaân vaät ñoù laø nhöõng ñaïi dieän tieâu bieåu. Tính cuï theå, tröïc tieáp trong vieäc taùi hieän nhöõngxung ñoät cuoäc soáng khi ...