Giáo trình môn tin học đại cương - ĐH Nông Nghiệp I

Tài liệu “Giáo trình tin học đại cương” được biên soạn dùng để giảng dạy cho sinh viên thuộc các ngành không di sâu vào tin học. Nội dung giáo trình bao gồm ly thuyết và thực hành. Phần lý thuyết được biên soạn để sinh viên có thể tự học theo hướng dẫn của giáo viên. Phần thực hành xen kẽ với phần lý thuyết
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Giáo trình môn tin học đại cương - ĐH Nông Nghiệp I PH N I: ð I CƯƠNG V TIN H C CHƯƠNG I: GI I THI U CHUNG ð tìm hi u sâu hơn v các ph n trong giáo trình này trư c tiên ph i có nh ng ki n th c cơ b n ban ñ u. Chương này cung c p nh ng khái ni m, nh ng ki n th c cơ b n nh t trong Tin h c. N i dung chính c a chương này bao g m các ph n: Khái ni m Thông tin và Tin h c, h ñ m ñư c s d ng trong máy tính, mã hoá, ñ i s logic, t p và thư m c. 1 – Thông tin và Tin h c 1.1 - Khái ni m Thông tin * Thông tin là t p h p các d u hi u, các ñ c ñi m, các tính ch t cho ta hi u bi t v m t ñ i tư ng. * Thông tin có th ñư c bi u di n dư i nhi u d ng phong phú như bi u tư ng, kí t , hình nh, âm thanh v.v... . Thi d bi n ñăng kí xe ô tô, xe máy bao g m các kí t d ng ch và s , cho ta bi t các thông tin v xe như xe ñó thu c t nh nào, xe công hay xe tư, .... Trên các bưu ki n có hình cái c c và hình cái ô ñ báo cho bi t trong thùng có v t d v và ph i che ñ không b th m nư c. * Nói t i thông tin ph i ñ c p t i quá trình x lý thông tin. Ngày nay do xã h i phát tri n nên lư ng thông tin c n x lý r t l n, ñ ph c t p c a quá trình x lý r t cao, do v y x lý thông tin b ng th công, cơ gi i không th ñáp ng ñư c yêu c u t ñ ng hoá quá trình x lý thông tin. Tin h c ra ñ i ñ ñáp ng yêu c u ñó 1.2 – Khái ni m Tin h c T Tin h c (Informatique) ñư c ngư i Pháp tên là Phillipe Dreyfus dùng ñ u tiên vào năm 1962 ñ ñ nh nghĩa cho m t môn khoa h c m i m trong lĩnh v c x lí thông tin. Sau ñó vào năm 1966 vi n hàn lâm khoa h c Pháp ñã ñưa ra ñ nh nghĩa sau: Tin h c là môn khoa h c v x lí h p lí các thông tin, ñ c bi t b ng các thi t b t ñ ng, các thông tin ñó ch a ñ ng ki n th c c a loài ngư i trong các lĩnh v c kĩ thu t, kinh t và xã h i V y ta có th coi môn h c Tin h c là m t môn h c nghiên c u vi c t ñ ng hoá quá trình x lý thông tin. ð nh nghĩa trên cho phép ta phân Tin h c thành hai lĩnh v c sau: - Ph n m m (Soft Ware): Xây d ng các thu t toán, các chương trình máy tính ñ x lý thông tin. - Ph n c ng (Hard Ware): Thi t k , l p ñ t, b o trì các thi t b t ñ ng ñ x lí thông tin. Ngày nay, các kĩ thu t viên tin h c v a có kh năng ho t ñ ng trên lĩnh v c ph n c ng cũng như ph n m m. 2- H ñ m trong máy vi tính 2.1- H 10 ( H th p phân: Decimal) H 10 hay h th p phân là h ñ m ñư c s d ng ñ ñ m và tính toán trong ñ i s ng hàng ngày. H 10 s d ng 10 kí hi u ch s 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9 ñ bi u di n các s . Do s d ng b 10 ch s nên h ñ m này có cơ s là 10. ð phân bi t s trong các h ñ m khác nhau ngư i ta thư ng vi t s trong h 10 kèm theo cơ s d ng sau: Nb ( s N trong h ñ m cơ s b) ho c vi t ch D vào sau s 9 Trư ng ð i h c Nông nghi p 1 - Giáo trình Tin h c ñ i cương --------------------------------------------- 9 Ví d : 209210; 789,1210 ; 1027D; 125,47D Ta có th bi u di n s theo cơ s c a h ñ m. Ví d bi u di n s N trong h 10 theo cơ s c a nó như sau: 8623,5610 = 8×103 + 6×102 + 2×101 + 3×100 + 5×10-1 + 6×10-2 T ng quát bi u di n m t s trong h ñ m cơ s b qua cơ s c a h ñ m như sau: Gi s có s Nb có n+1 ch s ph n nguyên là anan-1 … a1a0 và m ch s ph n l là c1c2 … cm . S này ñư c vi t t ng quát như sau Nb = anan-1 … a1a0, c1c2 … cm S Nb ñư c bi u di n theo cơ s b như sau: Nb = anan-1 … a1a0, c1c2 … cn = an×bn + an-1×bn-1 +…+ a1×b1 + a0×b0 + c1×b-1+c2×b-2+…+cm×b-m (*) Công th c (*) nêu trên s ñư c s d ng ñ chuy n ñ i s gi a các h ñ m. 2.2- H 2 (H nh phân: Binary) H 2 hay h nh phân là h ñ m s d ng 2 ch s 0, 1 ñ bi u di n các s . Bit là ñơn v cơ b n c a thông tin theo h th ng s nh phân ( Binary digit). Các m ch ñi n t trong máy tính s phát hi n s khác nhau gi a hai tr ng thái (dòng ñi n m c cao và dòng ñi n m c th p) và bi u di n các tr ng thái ñó dư i d ng m t trong hai s nh phân 1 ho c 0. Vì vi c ch t o m t m ch ñi n tin c y có th phân bi t ñư c s khác nhau gi a 1 và 0 là tương ñ i d dàng và r ti n, cho nên máy tính có kh năng x lý n i b các thông tin nh phân m t cách r t chính xác, theo tiêu chu n, nó m c ít hơn m t l i n i b trong 100 t thao tác x lý Do ch s d ng t p 2 ch s nên h 2 có cơ s là 2. S N trong h 2 ñư c kí hi u N2 ho c vi t ch B vào sau s Ví d : 100112 ; 110101112 ; 1110011B ; 10100001B Bi u di n tương ñương h 10 và h 2 như sau: H 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 … H2 1 10 11 100 101 110 111 1000 1001 1010 1011 1100 1101 1110 1111 … Trong máy tính s d ng h 2. Như v y m i thông tin ñưa vào máy tính ñ u ñư c mã hoá và chuy n sang h 2. H 2 trong máy tính ñư c s d ng do lý do k thu t: ch t o các l nh ki n có 2 tr ng thái ( ng v i s 0 và s 1) thì ñơn gi n và có tính n ñ nh cao. N u s d ng h 10 thì các linh ki n ph i có 10 trang thái tương ng v i 10 ch s như v y s r t khó khăn và ph c t p. 2.3- H 16 (Hexadecimal) H 16 s d ng 16 kí hi u 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9,A,B,C,D,E,F ñ bi u di n các s . Do s d ng 16 kí hi u nên h này có cơ s là 16. M i ch s c a h 16 tương ng v i 1 nhóm 4 bít trong h 2. S N trong h 16 ñư c kí hi u N16 ho c vi t ch H vào sau s Ví d : 10EF16 ; AE9F16 ; 2EFBH ; 45CDH Bi u di n tương ñương h 10, h 16 và h 2 như sau: H 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 H 16 1 2 3 4 5 6 7 8 9 A B C H2 0001 0010 0011 0100 0101 0110 0111 1000 1001 1010 1011 1100 H 10 13 14 15 16 17 … H 16 D E F 10 ...